برزخ چیست؟ ویژگی های عالم برزخ . برزخ و ارواح سه گانه
دلایل معاد. زنده شدن گیاهان، اصحاب کهف
قضای الهی، تقدیرات الهی. محو و اثبات. الخیر فی ما وقع. شانس. رزق روزی
«روح» در آیات قرآن . جن در قرآن
بهشت و دوزخ ، تجسم اعمال انسان . اوصاف بهشتیان
تصویرگری در قرآن از قیامت. ۸ دوربین مدار بسته خدا
عالم ذر کجاست . پوچ گرائئ . پل صراط . خوردنی های دوزخیان
بسم الله الرحمن الرحیم
فرشته در آیات و روایات
1- در قرآن مجید از ملائکه فراوان یاد شده آیات زیادى از قرآن درباره صفات، ویژگیها، مأموریت‌‌ها و وظائف فرشتگان سخن مىگوید حتى قرآن، ایمان به ملائکه را در ردیف ایمان به خدا و انبیاء و کتب آسمانى قرار داده است و این دلیل بر اهمیت بنیادى این مسئله است
آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَّبِّهِ وَ الْمُؤْمِنُونَ کُلٌّ آمَنَ بِاللّهِ وَ مَلآئِکَتِهِ وَ کُتُبِهِ وَ رُسُلِهِ پیامبر اسلام به آنچه از سوى پروردگارش بر او نازل شده ایمان آورده و مؤمنان نیز به خدا و فرشتگان او و کتاب‌ها و رسولانش همگى ایمان دارند (بقره285)
بدون شک وجود فرشتگان از امور غیبیهاى است که براى اثبات آن با این صفات و ویژگیها راهى جز ادله نقلیه نیست و به حکم ایمان به غیب آنها را باید پذیرفت
2- قرآن مجید روی هم رفته ویژگی‌‌هاى آنها را چنین مىشمرد:
1- فرشتگان موجوداتى عاقل و با شعورند و بندگان گرامى خدا هستند (بَلْ عِبَادٌ مُّکْرَمُونَ) (انبیاء26)
2- آنها سر به فرمان خدا دارند و هرگز معصیت او نمىکنند (لَا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِهِ یَعْمَلُونَ) (انبیاء27)
3- آنها وظائف مهم و بسیار متنوعى از سوى خداوند بر عهده دارند: گروهى حاملان عرشند (حاقه17). گروهى مدبرات امرند (نازعات5). گروهى فرشتگان قبض ارواحند (اعراف37). گروهى مراقبان اعمال بشرند (انفطار10 تا 13). گروهى حافظان انسان از خطرات و حوادثند (انعام61). گروهى مأمور عذاب و مجازات اقوام سرکشند (هود77). گروهى امدادگران الهى نسبت به مؤمنان در جنگ‌ها هستند (احزاب9). و بالاخره گروهى مبلغان وحى و آورندگان کتب آسمانى براى انبیاء مىباشند (نحل2)
4- فرشته ها پیوسته مشغول تسبیح و تقدیس خداوند هستند
آیه 5شورى وَ الْمَلَائِکَةُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِمَن فِی الْأَرْضِ أَلَا إِنَّ اللهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ فرشتگان تسبیح و حمد پروردگار خود را بجا مىآورند و براى کسانى که در زمین هستند استغفار مىکنند
5- با این حال انسان به حسب استعداد تکامل، از آنها برتر و والاتر است تا آنجا که همه فرشتگان بدون استثناء به خاطر آفرینش آدم به سجده افتادند و آدم معلم آنها شد. 30-34 بقره
6- آنها گاه به صورت انسان در مىآیند و بر انبیاء و حتى غیر انبیاء ظاهر مىشوند فرشته بزرگ الهى به صورت انسان موزون بر مریم ظاهر شد فَأَرْسَلْنَا إِلَیْهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا (مریم17) در جاى دیگر به صورت انسان‌هایى بر ابراهیم و بر لوط ظاهر شدند (هود69 و77) قوم لوط نیز آنها را در همان اشکال موزون انسانى دیدند (هود78)
آیا ظهور در چهره انسان، یک واقعیت عینى است؟ یا به صورت تمثل و تصرف در قوه ادراک؟ ظاهر آیات قرآن معنى اول است، هر‌چند بعضى از مفسران بزرگ معنى دوم را برگزیدهاند
5- تعداد فرشته‌ها چه مقدار است؟
7- از روایات اسلامى امام صادق علیه‌السلام: «سوگند به خدایى که جانم به دست اوست فرشتگان خدا در آسمان‌ها بیشترند از عدد ذرات خاک‌هاى زمین و در آسمان جاى پایى نیست مگر اینکه در آنجا فرشتهاى تسبیح و تقدیس خدا مىکند»
8- امام صادق(ع): فرشتگان غذا نمىخورند و آب نمىنوشند و ازدواج نمىکنند بلکه با نسیم عرش الهى زندهاند
9- امام على(ع): در آنها نه سستى است و نه غفلت و نه عصیان ... خواب بر آنها چیره نمىشود و عقل آنها گرفتار سهو و نسیان نمىشود، بدن آنها به سستى نمىگراید و در صلب پدران و رحم مادران قرار نمىگیرند
10- آنها مقامات مختلف و مراتب متفاوت دارند، بعضى همیشه در رکوعند و بعضى همیشه در سجودند: وَ مَا مِنَّا إِلَّا لَهُ مَقَامٌ مَّعْلُومٌ / وَ إِنَّا لَنَحْنُ الصَّافُّونَ / وَ إِنَّا لَنَحْنُ الْمُسَبِّحُونَ» هر یک از ما مقام معلومى دارد، ما همواره صف کشیده منتظر فرمان او هستیم و پیوسته تسبیح او مىگوئیم (صافات 164- 166) امام صادق: خداوند فرشتگانى دارد که تا روز قیامت در رکوعند و فرشتگانى دارد که تا قیامت در سجودند براى آگاهى کتاب «السماء و العالم» بحارالانوار، «ابواب الملائکه» جلد 59 صفحه 144 تا 326 . نهج‌البلاغه خطبههاى اول و 91- خطبه اشباح- و 109 و 171
6- فرشتگان موجودات مجردند یا مادی؟
بدون شک با این اوصاف، نمىتوانند از این ماده کثیف عنصرى باشند ولى مانعى ندارد که از اجسام لطیفى آفریده شده باشند، اجسامى مافوق این ماده معمولى که ما با آن آشنا هستیم اثبات «تجرد مطلق» براى فرشتگان حتى از زمان و مکان و اجزا، کار آسانى نیست و تحقیق درباره این مسئله نیز فایده زیادى در بر ندارد مهم آن است که ما فرشتگان را به اوصافى که قرآن و روایات مسلم اسلامى توصیف کرده بشناسیم و آنها را صنف عظیمى از موجودات والا و برجسته خداوند بدانیم
در بسیارى از عبارات تورات از فرشتگان تعبیر به «خدایان» مىکند که تعبیرى است شرک آلود و از نشانههاى تحریف تورات کنونى است ولى قرآن مجید از این گونه تعبیرات پاک و منزه است چرا که براى آنها مقامى جز بندگى و عبادت و اجراى فرمان‌هاى الهى قائل نشده است و حتى از آیات مختلف قرآن بر مىآید که مقام انسان کامل از فرشتگان والاتر و بالاتر است.
7- رازهای خلقت شگفت انگیز فرشتگان
در اولین خطبه نهج البلاغه، علی علیه السلام از آفرینش ملائکه و کرات و آسمان ها و زمین گرفته تا خلقت جمادات و حیوانات و انسان ها و صفات فرشتگان به صورتی زیبا مطرح گردیده
امیرالمؤمنین ع : ثم فتق ما بین السموات العلا فملا هنّ اطواراً من ملائکته، منهم سجود لا یرکعون، و رکوع لا یفقصبون، و صافون لا یتزایلون، و مسبّحون لا یسأمون، لا یغساهم نوم العیون، و لا سهو العقول و ... سپس آسمان های بلند را از هم گشود و آن ها را مملو از فرشتگان مختلف ساخت گروهی از آنان همواره در سجده اند و رکوع ندارند و گروهی در رکوعند و یارای ایستادن ندارند و گروهی در صف هایی ایستاده اند که پراکنده نمی شوند و هیچ گاه خواب به چشمان شان راه نمی یابد و عقل های آنان دچار اشتباه نمی گردد و ...
از این فراز از خطبه به خوبی استفاده می شود که در میان آسمان ها فاصله هایی وجود دارد که در آغاز به هم پیوسته بودند و سپس از هم باز شدند و خداوند این فاصله ها را مملو از فرشتگان ساخت فملا هن اطواراً من ملائکته
8- اقسام فرشتگان
در خطبه 91 نهج البلاغه : و ملا بهم فروج فجاجها و حشابهم فتوق اجوائها بوسیله فرشتگان تمام فاصله های آسمان ها را پر کرد و فاصله جوشان را از آنان مالامال ساخت امام فرشتگان را به 4 گروه تقسیم می فرماید: نوع اول: به فرشتگانی اشاره می کند که کارشان عبادت است و آنها را نیز به چند گروه تقسیم می کند که عده ای در حال سجود، عده ای در حال رکوع، عده ای در حال قیام و ... هستند در این که آیا منظور از سجود و رکوع و قیام، همان اعمالی است که ما انسان ها انجام می دهیم یا اشاره به مراحل خضوع و عبادت فرشتگان بر حسب مراتب و مقامات آن ها، جای بحث است
یکی از فلسفه های خلقت فرشتگان این باشد که انسان ها به عبادت خویش مغرور نشوند و بدانند که هیچ گاه از نظر کمیّت به عبادت فرشتگان نخواهند رسید مگر اینکه معرفت خود را در عبادت بالا ببرند و بدانند که عبادت کردن یا نکردن آن ها، اثری در مقام کبریایی خداوند نمی گذارد و اگر جملگی آن ها کافر گردند، بر دامن کبریایی او گردی نمی شنید ان تکفروا فانّ الله غنی عنکم
8- اقسام فرشتگان
نوع دوم: و منهم امناء علی وحیه و السنة الی رسله و مختلفون بقضائه و امره در واقع این گروه واسطه میان پروردگار و پیامبران و حاملان و ترجمان وحی او هستند که تنها حضرت جبرائیل سفیر وحی الهی نیست بلکه او رئیس سفرای الهی است
نوع سوم: و منهم الحفظة لعباده و السّدنة لا بواب جنانه نگاهبانان بر بندگان که مراتب اعمال آنان هستند و آن ها را ثبت و ضبط می کنند و از آفات و بلاها و حوادث مختلف حفظ می کنند که اگر مراقبت آنها نباشد، انسان ها دائماً در معرض خطرات هستند
نوع چهارم: و منهم الثّابتة فی الارضین السّفلی اقدامهم و المارقة من السّماء العلیا اعناقهم و الخارجة من الاقطار ارکانهم و المناسبة لقوائم العرش اکتا فهم گروهی از آنان آنقدر عظیم الجثه اند که پاهایشان در طبقات پایین زمین، ثابت و گردن هایشان از آسمان بالا، گذشته است و ارکان وجود و پیکرشان از کرانه های جهان بیرون رفته و شانه های آنها برای حفظ پایه های عرش خدا، آماده و مناسب است یعنی قدرت آنها، قدرت جسمانی نیست بلکه از قدرت فوق العاده روحانی برخوردارند که هیچ کس به مقام آن ها راه پیدا نمی کند و به همین دلیل شایستگی حمل عرش الهی را پیدا کرده اند
9- اصناف ملائکه
سنت الهی بر این جاری شده که برای نشان دادن قدرت و عظمت خویش و اهداف و اغراض دیگر، امور جهان هستی را به وسیله فرشتگانی که سر بر فرمان او هستند و سستی و سهو و نسیان و کندی در اطاعت ندارند، اداره کند و هر یک از اصناف آن ها برنامه ای معین و منظم داشته و کارگزاران کشور بی انتهای حضرت حق باشند انسان هنگامی که درباره اصناف و انواع فرشتگان و برنامه های عظیم و گسترده آنان می اندیشد احساس کوچکی در خویش می کند که در این عالم پهناور و مملو از کارگزاران حق و صفوف لشکریان خداوند و بندگان گوش به فرمان او، من در چه جایگاهی هستم؟
نتیجه : با دقیق شدن در این عوالم و خلایق ناشناخته خداوند متعال که اهمیت معرفت الهی برای انسان روشن می شود که بوسیله آن، انسان می تواند از مقام فرشتگان نیز بالاتر رود فرشتگانی که با این عظمت فرمانبرداری الهی را می کنند و دارای مقامی شامخ تر نزد خداوند هستند و در درجات کمال از انسان با معرفت پایین تر می مانند
10- تمثل و تجسم یابی فرشتگان
فرشتگان الهی که موجودات مجرد محض هستند، از جسم مادی برخوردار نیستند از این رو در بی شکلی محض هستند همین مسئله موجب می شود تا نیازمند چیزی به نام لباس نباشند مراد از لباس در این جا همان قالب و اندامی است که روح آدمی به عنوان نفس و روان در آن جایی می گیرد
در آیه17 مریم ارسلنا الیها روحنا فتمثل لها بشرا سویا ما به سوی مریم، روح خودمان را فرستادیم و آن روح برای مردم به شکل بشر کامل تمثل یافت به این معنا که در عالم مثال به شکل انسان کامل برای مردم (س) ظهور یافت این عالم مثال همان عالم جنیان است
از این رو تنها حضرت مریم(س) روح را می دید و دیگران از دیدن او ناتوان بودند خداوند درباره جنیان می فرماید: انه یراکم هو و قبیله من حیث لاترونهم ابلیس و هم نژادهایش شما را می بینند از جایی که شما آن ها را نمی بینید (اعراف27)
11- کسانیکه چشم برزخی دارند می توانند تمثل یافته گان را ببینند
اما گاه می شود که لباسی که فرشتگان به تن می کنند از عناصر خاکی است اینان به عنوان مهمان بر حضرت ابراهیم(ع) وارد می شوند و از سوی آن حضرت(ع) پذیرایی می شوند زیرا چنان شکل مادی و انسان طبیعی گرفته بودند که برای آن حضرت(ع) نیز غیر قابل شناسایی بودند
در این زمان حضرت ساره(س) زن مؤمن آن حضرت(ع) نیز ایشان را می بیند و با ایشان سخن می گوید خداوند همین داستان را در آیات69 تا 73هود آورده و در ادامه همین سوره آیات77 تا 81 این مطلب مورد تأکید است که مردم هم جنس گرای قوم لوط، فرشتگان را که به شکل جوانانی زیبا و رعنا درآمده بودند، می دیدند و خواهان بهره مندی جنسی از آنان می شدند
از این دسته از آیات می توان دریافت که فرشتگان همان گونه که در عالم برزخ در کالبد مثالی ظاهر می شوند در عالم ماده خاکی نیز در کالبد جسمانی مادی وارد می شوند
بنابراین، روح مجردی چون فرشتگان می تواند به اشکال مختلف و در لباس های گوناگون در آید ولی هرگز این امر موجب محدودیت یا تغییر ماهیت وی نمی شود
12- ابلیس؛ فرشته است یا جن؟!
وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلَئکةِ اسْجُدُواْ لاَدَمَ فَسَجَدُواْ إِلَّا إِبْلِیسَ أَبىَ وَ اسْتَکبرَ وَ کاَنَ مِنَ الْکافِرِین و چون فرشتگان را فرمان دادیم که بر آدم سجده کنید، همه سجده کردند مگر شیطان که ابا و تکبّر ورزید و از فرقه کافران گردید (بقره34) اینکه در آیه مورد بحث فرمان سجده شامل ابلیس هم شده و یا اینکه از فرشتگان استثناء شده؛ این بدان معنا نیست که وى جزو فرشتگان بوده است
قرآن کریم ماهیت ابلیس را اجمالا که آفرینش وى از آتش و اینکه از اجنه بوده است سخن گفته اما به تفصیل آفرینش او چون تفصیلى که در آفرینش انسان بیان کرده، نپرداخته است به تصریح خود قرآن، ابلیس از جنّیان بوده
فَسَجَدُوا إِلآَّ إِبْلِیسَ کانَ مِنَ الْجِنّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبّهِ (کهف50) علّت نام گذارى این فرشته به جنّ، به دلیل خزینه دارى جنّت یا پنهان بودنش از دیدگان یا ... بوده است
13- برخى برآنند که تفاوت میان فرشتگان و جنّ، تفاوت نوعى نیست؛ بلکه جنّ، صنفى از ملائک است
ابلیس در ابتدا از ملائک بود؛ امّا پس از نافرمانى، مسخ و از جنّیان شد صاحبان این رأى، (کان) در آیه «کانَ من الجِنّ» (کهف50) را به معناى «صار من الجن» گرفته اند ابلیس استکبار ورزید و از انجام فرمان خداوند سر باز زد و از آنجا که ملائک معصوم از گناه و لغزشند
بنابراین ابلیس نمى‌تواند از فرشتگان باشد چرا که آنها از فرمان الهى هرگز سرپیچى و گناه نمى کنند و جمله "یفعلون" در آیه 6 تحریم ناظر به این است که فرشتگان عمل را طبق دستور انجام مىدهند
لَّایعْصُونَ اللَّهَ مَآ أَمَرَهُمْ وَ یفْعَلُونَ مَا یوْمَرُونَ بنابراین می توان گفت که ابلیس جنّ از اجنه بوده است چرا که آنها هم مثل انسانها دارای خطا و لغزش هستند برخى از آنها فرمانبردار و برخى منحرفند
وَ أَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَ مِنَّا الْقسِطُونَ (جنّ14) وَ أَنَّا مِنَّا الصالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذَ لِک کنَّا طَرَآ ئقَ قِدَدًا (جنّ11)
14- چرا پیامبران فرشته نبودند؟
1. عدم درک حقیقت وحی و اختصاص آن به افراد نادری که انسان مافوقند نه مافوق انسان، صحت رسالت و سفارت بشر را از جانب خدا نفی نمی‌نماید
2. ملائکه اگر ملک باشند و بنا باشد با حفظ همان جهات ملکوتی خود ادا رسالت نمایند ارتباط آنها در عالم ظاهر و شهادت با هر انسانی ممکن نیست مگر اینکه واجد لباس بشری و خصایص انسانی گردند وَ لَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَکًا لَجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَ لَلَبَسْنَا عَلَیهِمْ مَا یلْبِسُونَ و اگر او را فرشته‌ای قرار می‌دادیم، حتما وی را بصورت انسانی در می‌آوردیم؛ (باز به پندار آنان) کار را بر آنها مشتبه می‌ساختیم؛ همان‌طور که آنها کار را بر دیگران مشتبه می‌سازند!
الف- پیغمبران علاوه بر آنکه رسالت خدا را می‌رسانند با عمل نیز مردم را راهنمائی و شخصاً رسالتی را که دارند در بین مردم پیاده می‌نمایند تا رفتارشان نمونه عملی و الگو باشد
ب- برگزیدن پیغمبر از خود مردم موجب انس و گرایش مردم به او خواهد شد و بین او و دیگران یک حال عادی و روابط عادی برقرار می‌شود با آنها معاشرت و مجالست می‌نماید و از آنها همسر می‌گیرد
15- سجده فرشته ها بر غیر خدا؟!
در ابتدای خلقت انسان، فرشتگان الهی مأمور به سجده بر آدم ابوالبشر (ع) شدند! به راستی اگر تنها خداوند متعال شایسته ی عبادت و پرستش و سجده است چرا فرشتگان که ذاتاً معصومند و خطا و گناهی از آن ها سر نمی زند در مقابل آدم سر به سجود نهادند؟!
سجود فرشتگان برای حضرت آدم (ع) و نیز سجده ی یعقوب نبی (ع) بر حضرت یوسف (ع) هیچ کدام به معنای پرستش غیر خدا و شرک در عبادت نیست بلکه در همه ی آن ها تعظیم و تکریم الهی و با محوریت امر پروردگار مطرح بوده است
هدف از سجود ملائکه!
در واقع باید گفت مقصود از سجده ی ملائکه برای آدم (ع) از آن نظر که به امر و فرمان خدا بوده است، خودش عبادت حضرت حق است به علاوه از سوی دیگر هدف از سجود فرشتگان، پرستش آدم (ع) نبود که شرکی جلی در عبادت است بلکه مقصود از آن تکریم و تعظیم آدم (ع) بوده که خدای متعال در خلقت او چیزی می دانست که ملائکه از آن بی خبر بودند إنّی اعلم ما لا تعلمون (بقره30)
16- جبرئیل به سبب هفت خصلت، آرزو داشت که از فرزندان آدم باشد.
پیامبر اکرم (صلی الله عله واله) فرمود: ای على ، جبرئیل به سبب هفت خصلت، آرزو داشت که از فرزندان آدم باشد
نماز را به جماعت خواندن همنشینی او با دانشمندان آشتی دادن بین دو نفر احترام نهادن (و خدمت به) یتیم عیادت بیمار و تشییع جنازه کردن و آب دادن در حج
پس (علی جان!) بر (حفظ) این خصلتها حریص باش.. (مواعظ العددیه، علی مشکینى)
17- فرشتگان ثبت اعمال کجایند؟
آیا دو فرشته ای که خداوند در آیات 17 و 18 سوره ی ق به آن ها اشاره کرده است، در آسمان ها هستند یا همراه انسان در حرکت اند؟ مگر خداوند، شاهد و ناظر اعمال انسان نیست؟ در این صورت، دو فرشته را برای چه چیزی قرار داده است؟
آیا دو فرشته در روز قیامت شهادت می دهند یا خیر؟ پاسخ : قبل از پرداختن به پاسخ، باید توجه داشت که سؤال ها مربوط به عالم ماده نمی باشد بلکه مربوط به موجوداتی (فرشتگان) می باشد که در عالم ماورای ماده (غیب) قرار دارند
بنابراین، باید از کسانی پاسخ را شنید که از غیب و ماورای ماده خبر دارند به همین دلیل، پاسخ هایی را که ارائه می شود مستند به کلام خدا یعنی قرآن و روایات و احادیث ائمه ی معصومین-علیهم السلام می باشد که البته این جواب ها را عقل نیز تأیید می کند
18- فرشتگان نگهبان انسان :
دو فرشته ای که خداوند مراقب انسان قرارداده، همیشه همراه انسان هستند و لحظه ای از او جدا نمی شوند مگر پس از مرگ کارهای خداوند بر اساس اسباب و مسببات انجام می گیرد دو فرشته نیز اسباب الهی هستند
الف) آیه17سوره ق إِذْ یَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّیَانِ عَنِ الْیَمِینِ وَ عَنِ الشِّمَالِ قَعِیدٌ مَا یَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ «آن گاه که آن دو فرشته از جانب راست و چپ نشسته او را فرا می گیرند از این آیه به دست می آید که آن ها همراه انسان هستند و همراه انسان بودن، کنایه از این است که همیشه مواظب و مراقب اعمال او هستند
جهت راست و چپ برای آن ها تعیین نمی کرد هنگامی که انسان بداند موجوداتی مواظب اعمال و رفتار او هستند و تمام کارها و سخنان او را ثبت و ضبط می کنند، از انجام گناه و اعمال زشت خودداری می کند و راه استقامت و بردباری در مقابل گناهان را برمی گزیند
ب) «قعید» در این آیه در معنای اصلی خودش به کار نرفته بلکه به مفهوم ملازم و مراقب و نگهبان است؛ یعنی این دو فرشته پیوسته همراه انسان هستند و کارها و سخنان او را ثبت و ضبط می نماین
19- حکمت ها و ادله ای که وجود دو فرشته را اقتضا کرده اند عبارت اند از:
الف) ثبت اعمال باعث ترک معصیت شود
ب) اتمام حجت با نوشتن اعمال : خداوند دو فرشته را مأمور نوشتن اعمال انسان کرده است تا در روز قیامت گنه کاران بفهماند که هیچ راهی برای انکار گناه وجود ندارد
ج) فرق میان قضاوت در دنیا و آخرت در دنیا، حکم قاضی اجرا خواهد شد؛ خواه محکوم قانع شده باشد و گناه خود را پذیرفته باشد یا نپذیرفته باشد اما در آخرت، پس از این که محکوم شد که استحقاق عذاب و عِقاب الهی را دارد حکم جاری می شود
د) ثبت اعمال، باعث شادی نیکوکاران و اندوه بدکاران : هنگامی که انسان بداند اعمال او در جایی ثبت و ضبط شده و در روز قیامت به او داده می شود و همه ی انسان ها آن ها را می بینند آن اگر اعمال صالح و خوبی در آن نوشته شده باشد، این نوشته ها باعث شادی بیش از حد او می شود
20- عملی که مانع ورود فرشتگان به خانه می شود
خانه ای که در آن غنا باشد، از مرگ و مصیبت دردناک در امان نیست دعا در آن به اجابت نمی رسد و فرشتگان وارد آن نمی شوند
قرآن کریم درسوره لقمان آیه 6: و برخی از مردم، خریدار سخنان بیهوده و سرگرم کننده اند تا بی هیچ علمی دیگران را از راه خدا گمراه کنند و آن را به مسخره گیرند، آنان برایشان عذابی خوارکننده است
از دیدگاه اسلام، آهنگ هایی که متناسب با مجالس فسق و فجور و گناه باشد و قوای شهوانی را تحریک کند، حرام است ولی اگر اهنگی مفاسد فوق را نداشته باشد، مشهور فقها می گویند شنیدن آن مجاز است
21- تجسم و تمثل ملائکه
از حقایق مستفاد از قرآن مجید آن است که : ملائکه به شکل انسان در مى آیند و مجسم و ممثل مى شوند و تا خود را نشان نداده اند، حتى انبیا هم نمى دانند که آنها هستند
ما کیفیت آن را نمى دانیم اما در حقیقت ملائکه مى توانند به شکل انسان درآیند و از آن خارج شده و به خلقت اولى خود برگردند. مرحوم شهید مطهرى در بیان (ملک) عبارت خوبى دارد و او ملائکه را (نیروهاى با شعور) تعبیر مى کند
در این صورت مى توان گفت : ملک که یک (نیروى با شعور) است اگر فشرده شود، شبیه ماده شده و مجسم، ممثل و مرئى مى شود و اگر به حال اول برگردد، دیگر قابل رؤ یت نخواهد بود به نظر من (روح) و (جن) نیز چنین هستند.
22- در رابطه با ممثل شدن ملک و آمدن آن نزد حضرت مریم ؛ و نشناختن مریم او را، در سوره مریم :
و اذکر فى الکتاب مریم اذ انتبذت من اهلها مکانا شرقیا .... و کان امرا مقضیا (یاد کن در قرآن ، مریم را که از خانواده اش به مکان شرق مسجد کنار کشید و از آنها حایلى براى خود قرار داد ما روح خود را به طرف او فرستادیم و براى او به صورت بشرى مستوى الخلقه، ممثل و مجسم شد به مریم گفت : من فرستاده خداى تو هستم؛ آمده ام تا پسر پاکى به تو بدهم مریم گفت : از کجا مرا پسرى مى شود با آنکه نه کسى از روى حلال به من دست زده و نه زنا کارم ؟
روح گفت : جرین همان است که گفتم خدایت فرموده : این کار براى من آسان است و مى خواهیم او را معجزه و رحمت و پیامبرى از خود قرار بدهیم و این کار حتمى است آیات شریفه ، صریح مى باشد در اینکه : 1- ملک به صورت بشر در مى آید و مجسم و ممثل مى شود. 2- مریم او را انسان دانست و تا خودش نگفته بود، معلوم نبود که او ملک است 3- مریم ملک را با چشم دید و با او گفتگو کرد 4 - خلقت عیسى علیه السلام قدرت نمایى خداوند بود وگرنه انسان از پدر و مادر به وجود مى آید و خداوند خواسته است تا بفهماند که او محکوم نظام خلقت نیست بلکه به عکس است
23- و لقد جائت رسلنا ابراهیم بالبشرى قالوا سلاما .... برکاته علیکم اهل بیت انه حیمد مجید
فرستاده هاى ما به ابراهیم بشارت اسحاق را آوردند و به او سلام گفتند، او نیز در جواب آنها سلام گفت و بزودى گوساله بریانى نزد آنها آورد و چون دید دستشان به طعام برده نمى شود، آنها را نشناخت و احساس ترس کرد (و اگر مى شناخت نمى ترسید) گفتند: نترس ما (ملک هستیم ) و براى قوم لوط فرستاده شده ایم زن ابراهیم ایستاده بود که به حال حیض افتاد، به او فرزندش اسحاق را مژده دادیم که بعد از اسحاق پسرش یعقوب خواهد شد زن گفت : واى بر من ! آیا فرزند مى زایم با آنکه من پیرزن و شوهرم پیرمرد است ؟! گفتند: آیا از کار خدا تعجب مى کنى؟! حال آنکه رحمت و برکات او مخصوص شما اهل بیت است و خدا پسندیدده و با عظمت است
از آیات به طور صریح معلوم مى شود که : 1- ملائکه مجسم شده و به صورت انسان درمى آیند. 2- حضرت ابراهیم - علیه السلام - آنها را دید اما نشناخت و فکر کرد بشر هستند و لذا براى آنها غذا آماده کرد. 3 - ملائکه به همسر حضرت ابراهیم - علیه السلام - سارا مژده دادند که از او اسحاق به دنیا خواهد آمد. 4- به علت نزول ملائکه ، همسر حضرت ابراهیم - علیه السلام - به حالت قاعده درآمد، بنابراینکه : ضحکت به معناى حائض شدن باشد
24- و لم جائت رسلنا لوطا سى ءبهم وضاق بهم ... و لایلتفت منکم احد
چون فرستاده هاى ما پیش لوط آمدند (حضرت لوط آنها را نشناخت و گمان کرد که آنها جوانانى هستند که به عنوان میهمان آمده اند لذا) غمگین شد و در کارشان درماند و گفت : این روز، روز سختى است (نه مى توانم میهانان را از خانه برانم و نه مى توانم در برابر قوم خود از آنها دفاع کنم ) قوم او (وقتى دانستند که براى حضرت لوط جوانانى به مهمانى آمده اند) به سوى او کشیده مى شدند (و مى آمدند) و قبل از آن، اهل گناهان بودند ( عمل لواط انجام مى دادند آن حضرت که در مقابل هجوم قوم درمانده بود) گفت : اى مردم ! این دختران من هستند که بعضى از شما مى توانید با آنها ازدواج کنید از خدا بترسید و مرا درباره میهمانانم خوار نکنید آیا مرد کاملى در میان شما نیست ؟!... ملائکه گفتند: اى لوط! ما فرستاده خداى تو هستیم، اینها هرگز به تو نتوانند رسید. با خانواده خود در پاسى از شب از این محل بروید و نباید ملتفت شود از شما احدى
از آیات شریفه معلوم مى شود که : 1 - ملائکه در شکل و صورت انسانها بوده اند. 2 - حضرت لوط ع آنها را نشناخت و تصور نمود که آنها بشر مى باشند. 3 - قوم لوط نیز آنها را به صورت بشر دیده و در آنها طمع کرده اند . 4 - پس از آنکه خود را معرفى کردند، حضرت لوط دانست که آنها فرشته مى باشند
25- این حکایت در عنکبوت31 - 34 و در حجر51 - 72 و در ذاریات24 - 36 آمده
و مستفاد از همه آنها این حقیقت است که ملائکه مى توانند در صورت انسان ممثل و مجسم شوند. یکى از اصحاب مشهور حضرت رسول ص (دحیه کلبى است و او همان بود که نامه رسول خدا را براى هرقل پادشاه روم برد و او برادر رضاعى حضرت است و جبرئیل در صورت او به محضر حضرت مى آمد اصحاب فکر مى کردند که او دحیه کلبى است اما بعدا حضرت مى فرمود که او جبرئیل بود و نیز آن حضرت به اصحاب فرموده بود که : اذا راءیتم دحیة الکلبى عندى فلا یدخلن على احد چون دحیه کلبى را نزد من دیدید، کسى نزد من نیاید. ابن اثیر نقل کرده: دحیة بن خلیفة صاحب رسول الله ص و کان جبرئیل یاءتى النبى ص صورته احیانا و بعثه رسول الله ص الى قیصر رسولا سنة ست ناگفته نماند که : (جن) نیز مانند (ملائکه) مجسم و ممثل مى شود
در این رابطه آیات شریفه را در فصل جن در قرآن) فصل : جن مانند انسان کار مى کند آورده ایم
