امام مهدی (ارواحنا فداه) شباهت ها ی مهدی. دجال زمان. ایران داعیه دار مهدویت ۱ کتاب 9
امام زمان و انتظار فرج داشتن . جامعه منتظر وظایف منتظران .
کتاب های منتشر شده
zarepoorketab.blog.ir
حزب الله هم الغالبون
لا تَجِدُ قَوْماً یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ یُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ لَوْ کانُوا آباءَهُمْ أَوْ أَبْناءَهُمْ أَوْ إِخْوانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ أُولئِکَ کَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ الْإِیمانَ وَ أَیَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَ یُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِینَ فِیها رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ أُولئِکَ حِزْبُ اللَّهِ أَلا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ مجادله22
نیابى تو یک قوم با اعتقاد بیاورده ایمان به ربّ و معاد
که با دشمنان رسول و خدا درآیند از راه صلح و صفا
اگرچه که آن خصم باشد پدر برادر بود طائفه یا پسر
به دلهاى این مردمان کردگار نوشته است ایمان بس پایدار
به روح الهى خداى بشر بر آنها گشودست باب ظفر
پس آن مردم پاک و نیکوسرشت خداشان درآرد به باغ بهشت
که جاریست از زیر اشجار آن بسى جویهاى زلال و روان
بمانند جاوید در آن مقام به شوق و به رغبت به میل و به کام
از آنهاست خشنود یکتا خدا رضایند آنان هم از کبریا
که حزب خدایند خود این گروه چنین غرقه در اقتدار و شکوه
بدانید خود حزب پروردگار همیشه بود مفلح و رستگار
مقام رضا، بالاتر از مقام تسلیم است، یعنى بنده نه فقط تسلیم مقدّرات الهى و امر و نهى اوست، بلکه در دل نیز به آن راضى است و از سر رضایت آن را مى‌پذیرد. ایمان با کفر سازگار نیست. به نوح درباره‌ى فرزندش گفته مى‌شود: إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ هنگامى که براى ابراهیم ثابت شد عموى او منحرف است، از او برائت جست. فَلَمَّا تَبَیَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ حتّى پیامبر صلى الله علیه و آله از استغفار براى مشرکان منع مى‌شود. ما کانَ لِلنَّبِیِّ وَ الَّذِینَ آمَنُوا أَنْ یَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِکِینَ وَ لَوْ کانُوا أُولِی قُرْبى مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحابُ الْجَحِیمِ
تولّى و تبرّى
در سوره مجادله بارها سخن از تولّى و تبرّى مطرح شده است که بیانگر اهمیّت دوستى با دوستان خدا و دشمنى با دشمنان خداست : تَوَلَّوْا قَوْماً غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ، لا تَجِدُ ... یُوادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ . امام رضا علیه السلام فرمود: کمال الدین ولایتنا و البرائة من عدونا کمال دین، در پذیرش ولایت ما و دورى از دشمنان ماست. به امام صادق علیه السلام گفتند: فلانى به شما محبت مى‌ورزد ولى نسبت به برائت از دشمنان شما ضعیف عمل مى‌کند. حضرت فرمودند: دروغ مى‌گوید کسى که ادّعاى محبت ما را دارد و از دشمن ما دورى نجسته است. ایـن آیـات سرگذشت دسته اى از منافقین را ذکر مى کند که با یهودیان دوستى و مودت و بـا خـدا و رسـولش دشـمنى داشتند، و ایشان را خاطر همین انحراف مذمت نموده، به عذاب و شـقاوت تهدید مى کند، تهدیدى بسیار شدید.
انتظار الفرج عبادت است
وَ یَقُولُونَ لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَیْبُ لِلّهِ فَانْتَظِرُواْ إِنِّی مَعَکُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ یونس 20
بگویند خود منکران خدا چرا معجزه نآورد مصطفى
بگو هست دادار داناى غیب مبراست یزدان ز هرگونه عیب
بمانید اکنون در این انتظار که آید عذابى ز پروردگار
که من هم کِشَم انتظارى فزون که یزدان کند یارى من کنون
غیب (و معجزه که به جهان غیب مربوط است)، از آنِ خداست (نه در اختیار من یا تابع هوس مردم) پس در انتظار باشید، من نیز همراه شما از منتظرانم (که خداوند چگونه پاسخ بهانه‌گیرى‌هاى شما را مى‌دهد). این آیه به فضیلت انتظار اشاره می‌کند.
-1 بهانه‌گیران، قرآن و صدها آیه را نادیده مى‌گیرند و خواستار آیه‌ى دیگرى مى‌شوند. -2
معجزه، به خواست خداست، نه در اختیار پیامبر و نه تابع تمایلات مردم.
3- سنّت و قانون خدا، مهلت دادن است. فَانْتَظِرُوا ...
منتظر واقعیِ امام زمان(ارواحنا فداه) باید با ظلم و فساد و تبعیض مبارزه نماید و تحرک داشته باشد. منتظر واقعی ساکن و بی تحرک نیست. شیعه و پیرو واقعی امام(ارواحنا فداه) باید وقت خود را صرف خودسازی فردی و اجتماعی جامعه نماید.
این تفکر اشتباه و خطای محض است که برخی در دوران انتظار سکوت نموده و نظاره گر اوضاع باشند و انتظار داشته باشند که در دوران ظهور جزء یاران امام(ارواحنا فداه) باشند. اساسا چنین موضوعی قابل قبول نیست.
منتظر واقعی باید تحرک داشته باشد. ما باید موضوع همت و کار مضاعف را با توجه به مسئله مهدویت و ویژگی های منتظر واقعی امام زمان(عجل الله) مورد توجه دقیق قرار دهیم.
عده ای معتقدند که باید در جامعه فساد کرد و تباهی را در جهان تشدید نمود تا زمینه های ظهور امام زمان فراهم شود! عده ای نیز معتقدند که باید ناظر صرف بود و تحرکی در این خصوص انجام نداد
و برخی نیز به ابعاد ماوراء الطبیعه موضوع و جنبه های عرفانی ظهور امام زمان می نگرند و در صدد پر رنگ نمودن آن ابعاد می باشند. عده ای نیز صرفا به دنبال رویت امام زمان هستند.
باید گفت که همه این مسیرها ناصحیح است. ما هر شب منتظر طلوع خورشید فردا هستیم، اما معنای انتظار خورشید، آن نیست که دست بر روی دست بگذاریم و تا صبح در تاریکی به سر ببریم،
بلکه هرکس سعی می‌کند در حد امکان، اتاق خود را روشن کند. همه در زمستان منتظر فرا رسیدن تابستان هستند، ولی انتظار تابستان به آن معنا نیست که در زمستان در سرما بمانیم و اتاق خود را گرم نکنیم.
امت معدود، 313 یاران امام
وَ لَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَى أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ لَّیَقُولُنَّ مَا یَحْبِسُهُ أَلاَ یَوْمَ یَأْتِیهِمْ لَیْسَ مَصْرُوفًا عَنْهُمْ وَ حَاقَ بِهِم مَّا کَانُواْ بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ هود 8
چو ما صبر سازیم کاین قوم خوار نگردد به قهر الهى دچار
که تا موقع مرگ، آید فرا در آنگه ببینند خشم خدا
برانند روى زبان این خطاب چه گشته که ما را نیاید عذاب
پس آنگاه کاید زمانش به سر ندارند راهى براى مفر
تمسخر نمودند آن کافران عذابى ببینند سخت و گران
از امام علی علیه السلام) در مورد أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ نقل شده: اصحاب قائم آل محمد(صلی الله علیه و آله) هستند که 313 نفرند اصحاب القائم الثلاث مائه و البضعه عشر آنان کسانی‌اند که حضرات امام علی (علیه‌السّلام) و امام صادق (علیه‌السّلام) از آنان به پرچم‌داران تعبیر فرموده‌اند و هریک از این یاران خاص، نقش عظیمی در فرماندهی سپاه و گشودن شهرها و اداره امور و... دارند.
یاوران، مؤمنان صالحی‌اند که به حضرت مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) در مکه و غیر آن ملحق می‌شوند.
زیر پرچمش گرد می‌آیند و با دشمنان خدا و پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌واله‌و‌سلم) می‌جنگند. آنان، در ساعتی جمع شوند؛ مانند ابرهایی که در پاییز جمع می‌شوند
کلمه‌ى «أُمَّةٍ»، هم به گروهى که هدف مشترک دارند گفته مى‌شود و هم به معناى زمان است. در این آیه، مراد از إِلى أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ، زمانِ مشخّص و محدود است. چنانکه در سوره‌ى یوسف آیه‌ى 45 مى‌خوانیم: وَ ادَّکَرَ بَعْدَ أُمَّةٍ یعنى زندانىِ‌آزاد شده، پس از مدّتى به یاد یوسف افتاد.
طبق بعضى روایات، یکى از مصادیقِ أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ زمان قیام حضرت مهدى علیه السلام است، یعنى خداوند تا آن زمان عذاب را از این امّت برداشته است.
تأخیر عذاب الهى مصالحى دارد؛ همچون توفیق توبه براى گنهکاران، تولّد فرزندانِ مؤمن از والدین منحرف، علاوه بر آنکه وجود افراد صالح و دعاى آنان، سبب تأخیر در نزول عذاب الهى مى‌گردد.
-1 برخى کارهاى خداوند، زمان‌بندى دارد. أَخَّرْنا ... إِلى أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ
-2 قهر خداوند قابل تأخیر است. أَخَّرْنا
-3 مهلت و مدّت تأخیر قهر و عذاب الهى، اندک است. إِلى أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ
-4 تأخیر در عذاب، نشانه‌ى لطف خداست، نه دلیل ضعف خدا. پس آن را مسخره نکنیم. وَ لَئِنْ أَخَّرْنا ...
-5 قهر الهى، از مسخره‌کنندگان کافر برداشته نمى‌شود. لَیْسَ مَصْرُوفاً عَنْهُمْ
-6 به مهلت خدا مغرور نشویم که عذاب الهى دیر و زود دارد، یَوْمَ یَأْتِیهِمْ لَیْسَ مَصْرُوفاً
-7 شیوه‌ى برخورد کفّار، مسخره کردن عقاید دینى است. کانُوا بِهِ یَسْتَهْزِؤُنَ
خصوصیات اصحاب و یاران مهدی(عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) را که در روایات اسلامی آمده است: اگر افکار عمومی دنیا را نسبت به قرون 16 و 17 مقایسه کنیم، واقعاً جهان کنونی براساس خود آگاهی عام انسانی و اسلامی در اثر ارتباطات نزدیک و به دلائل دیگر، در حال نزدیک شدن به نوعی اجماع است، آمادگی خاصی پدید می‌آید که همه دنیا یکصدا یک چیز را بگویند، همه دنیا یک برداشت را انجام دهند و همه دنیا در برابر یک مسأله، یک واکنش واحد نشان دهند.
شاید همین ارتباطات و اتفاق‌هایی که در دنیا افتاد، زمینه‌ای برای جهانی شدن (منتها از نوع مهدوی‌اش نه از نوع سرمایه‌داری غرب) را بوجود آورده است.
اصحاب ایشان ابتدا 313 نفر از نژادهای گوناگون هستند، این 313 نفر کادر اصلی نهضت جهانی هستند که طبق روایات به سرعت گسترش می‌یابند و در مرحله دوم پس از ستاد مرکزی، در ستاد عملیاتی نهضت جهانی، ده‌هزار نیرو قرار میگیرد که حلقه بعد از آن 313 نفر همین ده هزار نفرند و حلقه بعد هم قیام عالمگیر است،
در روایت آمده که اغلب یاران مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) جوان هستند. با جوانان می‌توان دنیا را تغییر داد. انقلاب مهدی، انقلاب جوانان است. در جای دیگر درباره اصحاب مهدی آمده: دلهایشان چون پاره‌های آهن محکم است و متزلزل نمی‌شود، نمی‌ترسند و قدرت را در سراسر جهان و بسرعت در دست می‌گیرند. آنان امتحان بزرگی را پشت سر می‌گذارند بدلیل اینکه شرایط آنان پیچده‌تر و مقاومت آنان سخت‌تر است. طبق روایتی چون پیامبر را ندیده‌اند و لیکن به راه حق ادامه می‌دهند، اجرشان از اجر یاران پیامبر بیشتر است.
ارزش ایمان در دوره غیبت
الَّذِینَ آمَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ طُوبَى لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ (رعد 29)
برآن مؤمنان به پروردگار که خود صالحانند و پرهیزکار
خوشا بر چنان حال و حُسن مآب که یابند آنان به روزِ حساب
مفسران با نقل حدیث طوبی لمن تمسک بامرنا فی غیبه قائمنا از امام صادق ارزش ایمان در دوره غیبت را استنباط کرده‌اند خوشا بحال کسى که در غیبت قائم ما به امر ما تمسّک جوید و قلبش پس از هدایت منحرف نشود، (کنزالدقائق ج6)
و در این آیه با ذکر سرنوشت و پایان کار افراد با ایمان مضمون آیات قبل را چنین تکمیل مى‌کند.
گفتم: فداى شما شوم طوبى چیست؟ امام فرمود: درختى در بهشت است که ریشه آن در سراى علىّ علیه السلام است و هیچ مؤمنى نیست جز آنکه شاخه اى از شاخه هاى آن درخت در سراى اوست و آن همان قول خدا است که فرمود: طُوبى لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآب
چهار مطلب در این آیه نهفته است : :
اول : ایمان یعنی اعتقادات، یعنی زیر چتر چه کسی هستیم برای تقویت ایمان دعا زیر را بخوانیم (اللهم عرفنى نفسک فانک ان لم تعرفنى نفسک لم اعرف نبیک اللهم عرفنى رسولک فإنک ان لم تعرفنى رسولک لم اعرف حجتک اللهم عرفنى حجتک فانک ان لم تعرفنى حجتک ضللت عن دینى) .
بار الها خود را بمن بشناسان زیرا اگر تو خود را نشناسانى رسولت را نشناسم بار الها رسولت را بمن بشناسان زیرا اگر رسولت را بمن نشناسانى حجت تو را نشناسم بار خدایا حجت خود را بمن بشناسان زیرا اگر خود را نشناسانى من از دینم گمراه میشوم
دوم : عمل صالح زمانی تقویت میشود که ( امنوا- یعنی ایمان ) تقویت شود
سوم : تاکید عمل
چهارم : صالح بودن عمل به میزان قوی بودن ایمان است اعمال باتوجه به ایمان قوی ما شکل میگیرد
گرچه هدف از غیبت حضرت(عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) یکی از اسرار پنهان الهی است که تنها پس از ظهور حضرت(ارواحنا فداه) این راز هویدا می شود.
اما برخی اشارات در روایات نشانگر اهداف کوتاه مدتی برای غیبت حضرت حجت (ارواحنا فداه) است که شاید می توان مهمترین آنها را آمادگی برای پذیرش قیام ذکر کرد که بر این اساس لازم است وظایف و مسئولیتهای خطیر خویش در این عرصه را شناسایی نموده و بدانها اهتمام ورزیم.
یوم الله روز ظهور حضرت مهدى عجل الله
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآیَاتِنَا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَکَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَ ذَکِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللّهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لآیَاتٍ لِّکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ (ابراهیم5)
خداوند همراه آیات خویش برانگیخت موسى به پیغمبریش
که قومت ز ظلمات مى ساز دور برو رهنمون شو به دنیاى نور
بر آنها تذکر بده کاین سزاست از آن روزهایى که روز خداست
که بر هرکه باشد صبور و شکور بود روشن و فاش آیات نور
در روایات، روز ظهور حضرت مهدى علیه السلام و روز رجعت و روز قیامت را از مصادیق ایّام اللَّه گفته‌اند امام صادق(علیه السلام): ایام الله یوم یقوم القائم و یوم الکنزه و یوم القیامه روزهای خداوندی (ایام الله) سه روز است؛ روز ظهور قائم، روز مرگ و روز قیامت {در خصال صدوق از امام باقر(علیه السلام) و (تفسیر جامع ج3)
حتمیت ظهور حجت خدا
ابن‌عباس نقل کرده که رسول خدا (صل الله علیه و آله) فرمود: پس از من خلفا و اوصیا و حجت‌های الهی دوازده نفرند که اول آنان برادرم و آخرین ایشان فرزند من مهدی است. عرض کردند: ای رسول خدا، برادر شما کیست؟ فرمود: علی(علیه السلام) گفتند: فرزند شما کیست؟ فرمود: مهدی صاحب الزمان(ارواحنا فداه) کسی که زمین را پر از عدل و داد می‌کند، همانگونه که پر از ظلم و جور شده باشد. و سوگند به خدایی که مرا به حق به پیامبری مبعوث فرمود، اگر از عمر دنیا جز یک روز باقی نمانده باشد، خداوند آن روز را به قدری طولانی کند تا فرزندم حضرت مهدی(ارواحنا فداه) در آن روز ظهور نماید و روح الله عیسی بن مریم فرود آید و پشت سر آن حضرت نماز خواند و زمین به نور پروردگارش درخشان گردد و حکومتش به شرق و غرب عالم رسد. (کمال‌الدین باب24 ح27) طبق این روایتی که از امام باقر(علیه السلام) رسیده است؛ تا مردم عاقل نشده اند، معارف دین را درست نشناخته اند و معنای امامت را درست ارزیابی نکرده اند، توفیق انتظار ولی عصر (ارواحنا فداه) نصیب آنها نخواهد شد.
دومین شرط که مربوط به مدیریت و مدبریت و شهامت و شجاعت در اجرای احکام الهی است، بیانی است که باز از وجود مبارک امام باقر(علیه السلام) رسیده است که یاران راستین ولی عصر و اصحاب آن حضرت، اجری من لیث و امضی من سنان یعنی از شیر شجاع تر، و از نیزه تیزترند
خودسازی؛ زمینه ساز ظهور آنچه تمام بشریت به آن چشم دوخته و در آرزوی تحقق آن به سر می‌برند، رهاورد دوران ظهور و حکومت مصلح جهانی است .
و امتیاز مهم تشیع از دیگران این است که این رهاورد را به صورت مشخص و دقیق بیان کرده تا بشریت برای تحقق و فرارسیدن چنین دورانی بیشتر تلاش کند.
این دستاوردها به صورت گسترده و دقیق در کلمات ائمه(علیهم السلام) بیان شده است. در روایت است روزی بر امت خواهد آمد که از دین جز پوستین وارونه‌ای باقی نمی‌ماند، شاید به این معنا که ظالمان و منافقان به نفع خود برخی احکام دین را ندید گرفته و یا احکامی خارج از دین را وارد آن می‌کنند.
بیعت کننده با امام مهدی(ارواحنا فداه)
أَتَى أَمْرُ اللّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ نحل1
بزودى زمانش بیاید فرا که جارى شود امر یکتا خدا
نورزید تعجیل هرگز در آن چو وقتش شود، حکم گردد روان
همانا منزه بود کردگار که وى را شریکى بود در کنار
گروهی از مفسران در اینجا با اشاره به روایتی از امام صادق(علیه السلام) به 3 مورد اشاره می‌کنند؛ 1- ندای آسمانی از علائم ظهور 2- بیعت سایر بیعت کنندگان با حضرت
3- نزول جبرئیل از آسمان به‌عنوان اولین بیعت کننده با امام مهدی(ارواحنا فداه). (کنزالدقائق ج7- ترجمه المیزان ج12)
حضرت قائم(ارواحنا فداه)پشت به حرم (خانه کعبه) می دهد و دست خود را دراز می کند مثل دست موسی ... آنگاه می فرمایند: این دست خداست و از جانب خداست و به امر خدا کشیده شد و این آیه را تلاوت می کند : ان الذین یبایعونک انما یبایعون الله یدالله فوق ایدیهم، فمن نکث فانما ینکث علی نفسه ....
پس اول کسی که دست آن حضرت را می بوسد جبرئیل است و با آن جناب بیعت می نماید و پشت سر او فرشتگان و نجبای جنّ و نقیبان آن حضرت بیعت می کنند.
جمله‌ى أَتى أَمْرُ اللَّهِ اختصاصى به فرمان قهر الهى ندارد، بلکه شامل همه فرمان‌هاى خداوند، همچون فرمان جهاد، فرمان ظهور امام زمان (ارواحنا فداه) و فرمان برپایى روز قیامت، مى‌شود که نباید در این امور عجله کرد.
قیام مهدی از فرزندان امام حسین علیه السلام
أَ فَأَمِنَ الَّذِینَ مَکَرُواْ السَّیِّئَاتِ أَن یَخْسِفَ اللّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لاَ یَشْعُرُونَ نحل 45
کسانى که در زشت اعمال خویش ره مکر و نیرنگ گیرند پیش
مگر در امانند از آن بلا که بلعد زمینشان به امر خدا
و یا آنکه گردد عذابى روان ز جایى که نَبْوند آگاه از آن
امام باقر(علیه السلام) فرمود: عهد و پیمان پیغمبر(صلی الله علیه و آله) بعد از حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه السلام) رسید. پس از آن حضرت به محمد بن علی (علیه السلام) منتقل گشت. آنگاه خداوند آنچه خواهد می‌کند.
وقتی ائمه طاهرین (علیهم السلام) در صحنه دنیا محکوم دشمنان شدند مردی از آنها قیام می‌کند که 313 مرد فداکار با وی باشند و بیرق پیغمبر با اوست و به طرف مدینه تا اینکه از بیدا می‌گذرد و می‌گوید: آن قوم دشمنان خدا هستند که به زمین فرو می‌روند.
- عذاب و کیفر الهى، پس از اتمام حجّت است . احتمال عذاب و کیفر الهى، براى دست برداشتن از توطئه کافى است. أَ فَأَمِنَ . توطئه‌گران علیه دین بدانند که حیله‌ى آنان، در برابر علم و قدرت الهى، پوچ است.
- زمان و مکان و نوع قهر خدا در دنیا قابل پیش‌بینى نیست که امکان فرار باشد. هیچ فرد یا عاملى، مانع قهر خدا نیست
شرق و غرب جهان در دست نمازگزاران و ...
الَّذِینَ إِن مَّکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ آتَوُا الزَّکَاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنکَرِ وَ لِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ (حج41)
کسانى نمایند یارى حق که باشند بر این عمل مستحق
کسانند ایشان که گر در زمین به آنها ببخشیم قدرت چنین
بدارند بر پاى امر صلات ببخشند بر بینوایان زکات
نمایند آن مردم خوش سرشت خود امربه معروف و هم منع زشت
همانا سرانجام اعمال و کار بود در یَدِ قدرت کردگار
امام باقر (علیه السلام) در باره قول خداى عزّوجلّ فرمود : آیه در حق آل محمد(صلی الله علیه و آله) است. در حق مهدى (عجل الله تعالی فرجه) و یاران او که خداوند شرق و غرب زمین را تحت سلطه آنان قرار مى دهد و به وسیله آنان دین را پیروز گردانده و بدعتها و باطلها را مى میراند (تأویل الآیات الظاهرة، کتاب خطى)
اگر قدرت و امکانات، در دست افراد صالح باشد، بهره‌بردارى صحیح مى‌کنند و اگر در اختیار نااهلان قرار گیرد سوء استفاده مى‌کنند. بنابراین دنیا و قدرت، براى گروهى نعمت و براى گروهى وسیله‌ى بدبختى است و قرآن از هر دو نمونه یاد کرده است اگر مؤمنان به قدرت برسند، به سراغ نماز و زکات و امر به معروف مى‌روند ولى انسان‌هاى منحرف و نااهل، اگر قدرتمند شوند کارشان طغیان است، إِنَّ الْإِنْسانَ لَیَطْغى و در راه نابودى منابع اقتصادى و نسل بشر گام بر مى‌دارند، وَ إِذا تَوَلَّى سَعى فِی الْأَرْضِ لِیُفْسِدَ فِیها وَ یُهْلِکَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ
و عاقبت، مردم را به دوزخ مى‌کشانند. أَئِمَّةً یَدْعُونَ إِلَى النَّارِ یارى خداوند از طریق احیاى دین اوست. وَ لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ،
-1 پیروزى مؤمنان، زمینه‌ى بندگى و تعاون مالى و فرهنگى را فراهم مى‌کند و غفلت و غرور را از بین مى‌برد. إِنْ مَکَّنَّاهُمْ
-2 اوّلین ثمره‌ى حکومت صالحان، نماز و زکات و امر به معروف و نهى از منکر
-3 رابطه با خدا و دستگیرى از محرومان و آگاهى دادن به جامعه و جلوگیرى از مفاسد، از هم جدا نیست.
-4 اقامه‌ى نماز و اداى زکات و امر به معروف و نهى از منکر از وظایف و کارهاى قطعى مسئولان حکومت اسلامى است. «أَقامُوا» نه یقیمون
-5 حاکمان مؤمن، هم در فکر ارتقاى روحى و رشد امور معنوى هستند و هم به دنبال رفاه و حل مشکلات اقتصادى و فقرزدایى و اصلاح جامعه. .
جامعه دارای ولایت، جامعه‌ای است که تمام استعدادها در آن امکان رشد دارد و انسانها را به تکامل می‌رساند. در جامعه ولایی، ولیّ و حاکم، جامعه را در راه خدا قرار می‌دهد، و آحاد آن را اهل ذکر و یاد خدا می‌کند، عدالت اجتماعی برقرار و حقوق و شرف انسانها محترم شمرده میشود، نیکی‌ها اشاعه می‌یابد و از پلیدی‌ها جلوگیری میشود. در چنین جامعه‌ای ولیّ امر، مجریِ قانون خداست و از خود هیچ اراده و اختیاری جز اجرای دستورات شریعت و رعایت مصالح امّت اسلامی نخواهد داشت الذین ان مکناهم فی الارض اقاموا الصلوه و آتوا الزکوه...
خلفای زمین از جانب خدا خواهد بود
اجابت چه کس مى نماید دعا کسى را که مضطر شده در بلا
چه کس برطرف مى کند آن الم رهایى ببخشد ز گرداب غم
شما مسلمین را کند جانشین که حاکم بگردید اندر زمین
مگر ایزدى هست غیر از خدا که باشد به پروردگارى سزا
ولى عده اى کم ز جمع عباد بجویند راه درستى و داد
امام صادق علیه السلام: آیه درباره قائم از آل محمد(صلی الله علیه و آله) نازل شده. به خدا سوگند، او همان مضطرّ درمانده ای است که چون در مقام ابراهیم دو رکعت نماز گزارد و فرج خویش از خدا بخواهد، خداوند دعایش را اجابت کند و بدیها را برطرف سازد و او را در زمین خلیفه قرار دهد .
پیامبر فرمودند: ای سلمان آیا می خواهی جانشینان خودم را معرفی کنم؟ سپس نام دوازده امام را بیان کردند. سلمان گوید مشتاق بودم که آنان را زیارت کنم. سپس پیامبر فرمودند: با حضور آنان این آیه معنا پیدا می کند (تفسیر قمى ج2 ص129)
آرى در آن هنگام که تمام درهاى عالم اسباب به روى انسان بسته مى شود کارد به استخوانش مى رسد، و از هر نظر درمانده و مضطر مى گردد، تنها کسى که مى تواند قفل مشکلات را بگشاید، و این بستها را برطرف سازد، و نور امید در دلها بپاشد، و درهاى رحمت بروى انسان درمانده بگشاید، تنها ذات پاک او است و نه غیر او.
از آنجا که این واقعیت بعنوان یک احساس فطرى در درون جان همه انسانها است، بت‌پرستان نیز به هنگامى که در میان امواج خروشان دریا گرفتار مى‌شوند تمام معبودهاى خود را فراموش کرده، دست به دامن لطف اللَّه مىزنند همانگونه که قرآن مى گوید: فَإِذا رَکِبُوا فِی الفُلکِ دَعَوُااللَّهَ مُخلِصِینَ لَهُ الدِّینَ: هنگامى که سوار کشتى مى‌شوند خدا را مى خوانند در حالى که پرستش را مخصوص او مىدانند (65عنکبوت)
سپس مى افزاید: نه تنها مشکلات و ناراحتیها را برطرف مىسازد بلکه شما را خلفاى زمین قرار مى‌دهد (وَ یَجعَلُکُم خُلائف الارض) منظور از خُلَفاءَ الْأَرْضِ ممکن است به معنى ساکنان زمین و صاحبان آن باشد، چرا که خدا با آن همه نعمت و اسباب رفاه و آسایش و آرامش که در زمین قرار داده و انسان را حکمران این کره خاکى ساخته، و او را براى سلطه بر آن آماده کرده است. مخصوصا هنگامى که انسان در اضطرار فرو مى رود و به درگاه خدا رو مى آورد و او به لطفش بلاها و موانع را بر طرف مى سازد، پایه هاى این خلافت مستحکمتر مى شود (و از اینجا رابطه میان این دو بخش از آیه روشن مى گردد)
گرچه خداوند دعاى همه را (هرگاه شرائطش جمع باشد) اجابت مى کند ولى در آیات فوق مخصوصا روى عنوان مضطر تکیه شده، به این دلیل که یکى از شرائط اجابت دعا آن است که انسان چشم از عالم اسباب بکلى برگیرد و تمام قلب و روحش را در اختیار خدا قرار دهد، همه چیز را از آن او بداند و حل هر مشکلى را به دست او ببیند، و این درک و دید در حال اضطرار دست مى دهد.
خُلَفاءَ الْأَرْضِ:امام زمان در هر دوره که واجب الاطاعة مى باشد کیست و تعیینش با چه مقامى است؟ در قرآن مجید امامت را در عنوان کلى اولى الامر ذکر فرموده و چون آن را با رسول همراه ذکر فرموده ولى امر باید مانند رسول باشد در تمام فضایل و کمالات جز مقام رسالت، تا اطاعت از او همانند اطاعت از رسول واجب باشد. امامت مسلمین، مقامى است الهى که باید خداوند توسط رسولش معین بفرماید؛ زیرا اگر تعیین امام با مسلمین باشد،
اولا: اتفاق همه آراى مسلمانها بر یک نفر محال یا نزدیک به محال عادى است و در نتیجه هر گروهى به دلخواه خود تابع امامى مى شود و فسادش آشکار است.
ثانیا: بر فرض امکان، اتفاق بر یک نفر از کجا اطمینان حاصل مى شود که آن شخص، لایق امامت مسلمین است؛ یعنى بتواند جامعه را به صلاح و سداد و عدل حرکت دهد و از خطرات و دشمنها نگهدارد، چه بسا جامعه را به وادى جهالت و هلاکت برساند مانند کورى که راهنماى کوران یا بیمارى که طبیب بیماران چون خودش شود.
ثالثا: منتخب مردم شرعا واجب الاطاعة نیست؛ زیرا تنها خداوند حق حاکمیت بر بشر را دارد؛ چون آفریدگار آنهاست و خودش این حق را به رسول خود و اولى الامر داده و اطاعتشان را بدون هیچ قید و شرطى و به طور کلى واجب فرموده پس باید اولى الامر مانند رسول، از هر گناه و خطایى معصوم باشد؛ زیرا کسى که معصوم نیست اگر اطاعتش به طور کلى و بدون هیچ قید و شرطى واجب باشد در موارد خطا و گناهش هم باید از او اطاعت کنند و خدا منزه است که چنین دستورى بدهد.
ادامه مطالب
قسمت سوم
http://m5736z.blog.ir/post/MONJI3
قسمت اول http://m5736z.blog.ir/post/Q.zaman
قسمت دوم http://m5736z.blog.ir/post/zamanQ2
قسمت چهارم http://m5736z.blog.ir/post/MONJI4
به نام خدا
مطالب جمع آوری شده در زمینه های مفاهیم قرآنی و تاریخی
از سال 1354 و بارگزاری آن در سال 1380 در سایت
تاریخی فرهنگی قرآنی
و از سال 1393 به تدریج بعضی از مقالات تبدیل به کتاب شده
و به حول قوه الهی در مهر سال 1399 به 40 جلد کتاب رسیده است.
نام : محمود زارع پور متولد تهران محله قلهک شمیران 1336
کارشناسی علوم قرآن و دینی ، دبیر و 25 سال مدیریت مدرسه
