چهل حدیث درباره اهمیت و فضیلت نماز و نتایج سبک شمردن
امام جعفر صادق علیه السلام
نماز آخرین توصیه انبیاء
1. أحَبُّ الأعمَالِ إلَی الله الصَّلوةُ و هِی آخَر وَصَایا الأنبِیاء نماز، بهترین کارها نزد خداوند و آخرین وصیت های پیامبران الهی است. میزان الحکمة، ج 5، ص 397
نماز و خدمت
2. إنَّ طَاعَةُ الله خِدمَتُه فِی الأرضِ فَلَیس شَیءٌ مِن خِدمِته یَعدِلُ الصَّلاة پیروی و اطاعت از پروردگار، خدمت کردن به او در زمین است و هیچ چیز در خدمت به پروردگار معادل نماز نیست. میزان الحکمه، ج 5، ص 318
بهترین اعمال در قیامت
3. إنَّ أفضَل الأعمالِ عِندَالله یَومَ القِیامة، الصَّلوة همانا بهترین عمل نزد خداوند، در روز قیامت، نماز است. مستدرک الوسائل ج 3 ص7
آخرین سفارش پیامبر (صلی الله علیه و آله)
4. عَلَیکَ بِالصَّلاة! فَإنَّ آخَر مَا اُوصِی بِه رَسُولُ الله و حَثَّ عَلَیه، الصَّلاة بر تو باد به نماز! زیرا آخرین چیزی که رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به آن سفارش و بر انجام آن تاکید نمود، نماز است. بحار الانور، ج 84، ص 236
ارزش نماز
5. إذا قَام المُصَلِّی إلَی الصَّلاة، نَزَلَت عَلَیه الرَّحمَة مِن أعنَانِ السَّماء إلی أعنانِ الأرضِ و حُفَّت بِه المَلائِکة و نَاداهُ مَلَکٌ لَو یَعلَم هَذا المُصَلِّی مَا فِی الصَّلاة مَا انفّتَل هنگامی که انسان به نماز ایستد، رحمت خدا ازآسمان بر او نازل می شود و ملائکه اطرافش را احاطه کرده و فرشته ای می گوید.. اگراین نمازگزار ارزش نماز را می دانست هیچ گاه از نماز منصرف نمی شد. اصول کافی، ج 3، ص 265
علامت عامل دین
6. قَال لُقمان لإبنِه.. لِکُلِّ شَیءٍ عَلامَةٌ یُعرَفُ بّها و یُشهَد عَلیها و أنَّ لِلدِّینِ ثَلاث عَلاماتٍ.. العِلم و الإیمان و العَمَل بِه، (إلی أن قال) ولِلعَامِل ثَلاث عَلاماتٍ.. الصَّلوة و الصِّیام و الزَّکوة حضرت لقمان به فرزندانش فرمود.. برای هر چیزی علامتی است که به وسیله آن علامت شناخته می شود و به او شهادت داده می¬شود. به درستی که برای دین سه علامت است.. علم، ایمان و عمل به ایمان؛ تا آنجا که فرمود.. برای عامل به دین سه علامت است.. نماز، روزه و زکات. مستدرک الوسائل، ج 1، ص 183
باقیات صالحات
7. سَئَلتُ أبا عَبدِالله (علیه السلام) عَنِ البَاقِیاتِ الصَّالِحات، فَقَال.. هِی الصَّلواة فَحَافِظُوا عَلَیها ادریس قمی می گوید از امام صادق (علیه السلام) در مورد کارهای نیک ماندگار سؤال کردم، امام فرمود.. آن نماز است، پس محافظت بر نماز کنید. مستدرک ج1ص172
برتری نماز
8. أمّا أنَّهُ لَیسَ شَیءٌ أفضَل مِن الحَجّ إلّا الصَّلاة بدرستی که هیچ عملی بالاتر از حج نیست، مگر نماز. وسائل الشیعه ج3 ص26
دو رکعت نماز و بخشش گناهان
9. مَن صَلَّی رَکعَتَینِ یَعلَم مَایَقُول فِیهِما إنصَرَف و لَیس بَینَه و بَینَ الله - عز وجل- ذنب إلا غَفَرَه لَه هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، در حالی که میان او و میان خدای عزوجل گناهی نیست، مگر این که خداوند برای او می بخشاید. بحارالانوار، ج84، ص240
مراقبت در وقت نماز
10. إمتَحَنُوا شِیعتَنَا عِند ثَلاثٍ.. عِند مَواقِیتِ الصَّلاة کَیفَ مُحافِظَتُهم عَلَیها، و عِند سِرارِهِم کَیف حفظَهُم لَها عِند عَدُوِّنا وإلی أموالِهِم کَیفَ مُواسَاتِهم لإخوانِهِم فِیها شیعیان ما و پیروان ما را به سه مساله امتحان کنید..1- دراهمیت دادن به اوقات نماز، که آیا اول وقت نماز را برپا می دارند یا خیر؟2- حفظ أسرار، یعنی در حفظ اسرار و مسائل محرمانه کوشا هستند یا خیر؟3- و از حیث توانمندی های مالی، یعنی آیا در مال خود برای برادران دینی سهمی قائلند و دست آنها را می گیرند یا خیر؟ خصال صدوق، ج 1، ص 103
کمک ملائکه به نمازگزار هنگام مرگ
11. إنَّ مَلکَ المَوت یَدفَع الشَّیطان عَنِ المُحافِظ عَلَی الصَّلاة و یَلقنه شَهادة أن لا اله الله و أنّ مُحمداً رسُول الله فِی تِلک الحالة العَظِمیة همانا "ملک الموت" شیطان را در دم مرگ از کسی که حافظ نماز است، دور می کند و شهادت بر وحدانیت خدا و رسالت رسول خدا صلی الله علیه و آله را در هنگام هولناک مرگ به او تلقین می کند.(توفیق شهادتین پیدا می کند). وسائل الشیعه، ج 3، ص 19
تأثیر دو رکعت نماز مقبول
12. مَن قَبَّلَ الله مِنهُ صَلاة واحِدة لَم یُعَذِّبه اگر خداوند از کسی دو رکعت نمازش را قبول کند، او را عذاب نمی کند. وسائل الشیعه، ج 3، ص 22
تمسک به نماز برای رفع مشکل
13. کَانَ عَلِیٌّ (علیه السلام) إذا أمَالَهُ أَمرٌ فَزَع قَامَ إلَی الصَّلاة ثُمَّ تَلا هِذِه الآیة "واستَعِینُوا بِالصَّبر والصَّلاة " شیوه علی (علیه السلام) چنان بود که چون مشکل مهمی برای او پیش می آمد، به نماز می ایستاد و این آیه را می خواند.. "... واستعینوا بالصبر و الصلاة". تفسیر درالمنثور، ج 1، ص 67
نماز و برطرف شدن اندوه
14. مَا یَمنَع أَحَدُکُم إذا دَخَل عَلَیه غَم مِن غُمُومِ الدُّنیا أن یَتَوضَّأ ثُمَّ یَدخُل المَسجِدُ فَیَرکَعُ رَکعَتَین یَدعَوالله فِیهِما، أما سَمِعتَ الله تعالی یَقُول.. واستَعِینُوا بِالصَّبرِ و الصَّلاة چه مانعی دارد که چون یکی از شما غم و اندوهی از غم های دنیا بر او درآمد، وضو بگیرد و به مسجد رفته و دو رکعت نماز بخواند و برای رفع اندوه خود، خدا را بخواند. مگر نشنیده ای که خدا فرماید. واستَعِینُوا بِالصَّبرِ و الصَّلاة وسائل الشیعه ج 5، ص 263
نشانه قبولی نماز
15. مَن أحَبَّ أَن یَعلَمَ أقبَلت صَلاتُه أَم لَم تَقَبَّل فَلیُنظُر هَل مَنَعتَه صَلاتُه عَنِ الفَحشاءِ و المُنکَر فَبِقدرِ ما منَعتَه قُبِلَت مِنه هرکس دوست دارد بداند نمازش قبول شده یا نه، ببیند که آیا نمازش او را از گناه و زشتی باز داشته یا نه؟ پس به هر قدر که نمازش او را از گناه باز داشته به همان اندازه نمازش قبول شده است. بحار الانوار، ج82 ص 198
حاجت خواستن بعد از نماز
16. أنَّ الله فَرَضَ عَلیکُم الصَّلواتِ فِی أحَبِّ الأوقاتِ إلیه، فَاسئَلواالله حَوائِجَکُم عَقیِب فَرائِضَکُم به درستی که خداوند نمازهای واجب را در بهترین و محبوب ترین اوقات واجب کرد، پس حاجات خود را بعد از نمازهایتان بخواهید. بحار الانوار، ج 85 ،ص
نماز و عطر
17. رِکعَتانِ یُصَلِّیها المُتَعطَّر، أفضَل مِن سَبعِین رِکعَة یُصَلِّیها غَیرَ مُتَعطَّرٍ دو رکعت نماز با عطر بهتر است از هفتاد رکعت نماز کسی که عطر نزده است مکارم الاخلاق، ص 42
رکوع و سجود طولانی
18. و عَلَیکُم بِطُول الرُّکُوع و السُّجود فَإنَّ أحَدکُم إذا طَال الرُّکوع و السُّجود یهتفُ إبلِیس مِن خَلفِه، فَقال یا وَیلَتاه! أطاعُوا وعَصَیتُ و سَجَدُوا و أَبِیتُ بر شما باد به طول رکوع و سجده، که هرگاه یکی از شما رکوع و سجودش طول بکشد، شیطان به دنبال او فریاد می زند.. وای بر من! او اطاعت کرد و من معصیت کردم، او سجده کرد و من سر باز زدم. بحار الانوار، ج 78، ص 199
سجده نزدیکترین حالت
19. أَقرَبُ ما یَکُون العَبد إلَی الله و هَو سَاجِدٌ، قال الله.. "وَاسجُد و اقتَرِب" نزدیکترین حالت بنده به خداوند بزرگ وقتی است که در سجده است خداوند فرمود.. سجده کن وتقرب جوی. روضة المتقین، ج 2، ص 38
معنای سلام
20. مَعنی السَّلام فِی کُلِّ صَلوةٍ الأمان، أی مَن أدّی أمرُالله و سُنَّة نَبِیِّه - صلی الله علیه و آله - خاشِعاً مِنه قَلبَه فَلَه الأمانُ مِن بَلاءِ الدُّنیا و برائَة مِن عَذابِ الآخِرة معنی "سلام" در پایان نماز، امان است، یعنی هر کس که امرخدا و سنت پیامبرش را با خشوع قلب به جای آورد، از بلای دنیا در امان، و ازعذاب آخرت برکنار است. مصباح الشریعه، باب سلام
خشوع در نماز
21. إذا کُنتَ فِی صَلاتِکَ فَعَلَیک بِالخُشُوع و الإقبال عَلی صَلاتِک فَإنَّ الله تعالی یقول.. "الَّذِین هُم فِی صَلاتِهم خاشِعون" هرگاه در حال نمازبودی، بر تو باد به خشوع و توجه کامل به نماز، چون خداوند در قرآن می فرماید.. "اهل ایمان کسانی هستند که در نماز خشوع می ورزند. میزان الحکمه، ج5، ص379
خشوع امیرالمؤمنین (علیه السلام) در نماز
22. و کان علی (علیه السلام) إذا قَامَ إلَی الصَّلوةِ فَقال.. "وَجَّهت وَجهِی لِلَّذِی فَطَر السَّمواتِ و الأرض" تَغَیَّر لَونُه حَتَّی یُعرَف ذلک فِی وَجهِه هنگامی که علی (علیه السلام) به نماز می ایستاد، این آیه شریفه را می خواند.. رو می آورم با تمام وجودم به کسی که آسمان ها و زمین را آفرید و رنگ مبارک حضرتش تغییر می کرد، به طوری که تغییر حالت و دگرگونی از صورت مبارکش بخوبی مشاهده می گشت. میزان الحکمه، ج 5، ص 381
ملاک قبولی نماز
23. قَال الله تبارک و تعالی.. إنَّما أقبَل الصَّلاةُ لِمَن تَواضَع لِعَظَمَتِی، و یَکُفُّ نَفسَه عَنِ الشَّهواتِ مِن أجلِی و یَقطَع نَهارَهُ بِذِکرِی و لایَتَعاظَمُ عَلَی خَلقِی و یُطعِم الجَائِع و یَکسُو العَارِی، و یَرحَم المُصاب و یُؤوِی الغَریب ... خداوند فرمود.. نماز کسی را می پذیرم که- درمقابل عظمت من خاضع باشد- از خواسته های نفسانی به خاطر من خود را دور کند. -روزش را با یاد من به پایان برد. - بر بندگانم بزرگی نفروشد. - به گرسنه غذا دهد. - برهنه را بپوشاند. - به مصیبت دیده مهربانی کند- غریب راپناه دهد میزان الحکمه ج5 ص386
کوتاهی در نماز مانع قبولی نماز
24. والله إنَّکُم لِتَعرَفُون مِن جِیرانِکُم و أصحَابِکُم مَن لَو کَان یُصَلِّی لِبَعضِکُم مَا قَبَّلَهَا مِنهُ لإستِخفَافِه بِها، أن الله لایُقبَل إلّا الحَسن، فَکَیفُ یُقبَل مایَستَخَفَّ بِه؟ قسم به خدا، شما از همسایگان و دوستان خود کسانی را می شناسید که اگر برای بعضی از شما نمازی بخوانند، به علت کوتاهی وبی اعتنایی هایی که بر آن روا داشته، از او قبول نخواهیدکرد، همانا خداوند چیز نیکو و شایسته را فقط می پذیرد، پس چگونه بپذیرد عبادتی راکه به آن بی توجهی شده است؟ میزان الحکمه، ج 5، ص387
خشم بر والدین، مانع قبولی نماز
25. مَن نَظَر إلَی أبَوَیهِ نَظَرمَاقِتٍ، و هُما ظَالِمان لَم یَقبَل الله لَه صَلاة هر کس به پدر و مادرش نگاه تند و خشم آلود کند، اگر چه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد. جامع السعادات، ج 2، ص 351
محرومان از شفاعت
26. لایَنالُ شَفَاعَتُنا مَنِ استَخَفَّ بِالصَّلاة هر کس نماز را سبک بشمارد، به شفاعت ما دست نخواهد یافت. فروع کافی، ج 3، ص270،حدیث 15
سبک شمردن نماز و توجه به حاجات
27. إذا قَامَ العَبد فِی الصَّلاة فَخَفَّفَ صَلاتُه قَال الله تعالی لِمَلائِکَتِه.. أما تَرَونَ إلَی عَبدِی کَأنَّهُ یَری أنَّ قَضَاءُ حَوائِجِهِ بِیَدِ غَیرِی، أما یَعلَمُ أنَّ قَضَاء حَوائِجُه بِیَدی وقتی بنده برای نماز به پا خیزد و نمازش را سبک ادا کند، خداوند به فرشتگانش می فرماید.. آیا به بنده من نمی نگرید که گویا برآوردن حاجت هایش را به دست دیگری غیر از من می بیند! آیا نمی داند که برآوردن حوایج او به دست من است؟ محجة البیضاء، ج 1، ص341
حضور در مساجد
28. عَلَیکُم بإتیانِ المَساجِد فَإنَّها بُیُوتِ الله فِی الإرض مَن أتاهُ مُطَهَّراً طَهَّرَهُ الله مِن ذُنُوبِه و کَتَب مِن زُوّارِه بر حضوردر مساجد مواظبت کنید! چرا که مساجد، خانه های خداوند در زمین است. کسی که باحالت طهارت وارد مسجد شود، خداوند او را از گناهانش تطهیر می نماید و نام وی رادر زمره زائرین خویش می نویسد. وسائل الشیعه، ج 1، ص 267
محبوبیت نماز اول وقت
29. أَفضَلُ الأعمَالِ إلَی الله الصَّلاة لِوقتِها و بِرُّ الوالِدَین و الجَهادُ فِی سَبِیل الله بهترین اعمال نزد خداوند، نمازاول وقت است. پس از آن نیکی بر پدر و مادر، و سپس جهاد در راه خدا است. بحار الانوار، ج 3، ص 85
ثواب نماز صبح در اول وقت
30. فَإذا صَلّی العَبد صَلاةُ الصُّبح مَعَ طُلُوعِ الفَجر أثبَتَت لَهُ مَرَّتَین تَثبِتها مَلائِکة اللَّیل و مَلائِکة النَّهار پس هرگاه بنده خدا، نماز صبح را با طلوع فجر به جای آورد دو مرتبه برای او نوشته می شود، هم فرشته صبح و هم فرشته شب می نویسند. ثواب الاعمال، ص 62
تأثیر گفتن اذان و اقامه
31. مَن صَلَّی بِأذان و إقامةٍ صَلَّی خَلفَه صَفّانِ مِنَ المَلائِکَة و مَن صَلَّی بِإقامَةٍ بِغَیرأذان صَلّی خَلفَهُ صَفٌّ واحِد مَا بَین المَشرِق والمَغرِب هر کس که نماز را با اذان و اقامه بخواند، دو صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می گذارند، و کسی که نماز را با اقامه تنها بخواند یک صف از فرشتگان در پشت سرش نماز می خوانند و اندازه صف به قدر میان مشرق و مغرب است. محجة البیضاء، ج 1، ص338
اذان با صدای بلند
32. کَان رسُول الله (صلی الله علیه واله) یَقُول لِبَلال إذا دَخَل الوَقتُ یَا بَلال أعِل فَوقَ الجِدار و أرفَع صَوتَک بِالأذان رسول خدا (صلی الله علیه واله) هنگامی که وقت نماز فرا می رسید به بلال می فرمود.. بالای دیوار (مسجد) برو و اذان را با صدای بلند بگو. وسائل الشیعه، ج 4،
وضو پیش و بعد از غذا
33. الوُضُوء قَبلَ الطَّعام و بَعدَه یَذهَبان الفَقر وضو پیش و بعد از غذا، فقر را از بین می برد.
ثواب اقتدا به عالم
34. الصَّلاة خَلفُ العَالِم بِألف رَکعَة نماز در پشت سر یک عالم برابر هزار رکعت است.
عوامل رستگاری
35. المُنجِیّات.. إطعامُ الطَّعام و إفشَاءِ السَّلام والصَّلاة بِاللَّیل والنَّاسُ نِیام عوامل رستگاری چند چیزاست.. اطعام کردن، آشکارا سلام کردن، نمازشب خواندن در حالی که مردم آرمیده اند. محاسن البرقی، ص387
رفع بلا به وسیله نماز گزار
36. أنَّ الله یَدفَعُ بِمَن یُصَلِّی مِن شِیعَتِنا عَمَّن لایُصَلِّی مِن شِیعَتِنا ولَوأجمَعُوا عَلی تَرکِ الصَّلوة لَهَلَکُوا همانا خداوند به وسیله شیعیانی که نماز به جا می آورند، از شیعیان بی نماز (بلا) را دفع می کند، ولی اگر همه تارک نماز بودند، هر آینه همه هلاک می شدند.مستدرک
ملاقات پروردگار
37. هَذِه الصَّلوات الخَمس المَفرُوضات مَن أقَامَهُنَّ و حَافَظ عَلَی مَواقِیتِهّنَّ لَقی الله یَوم القِیامَة کسی که نمازهای پنج گانه را به پا داشته و محافظت از اوقات آن نماید، روز قیامت، پروردگار را ملاقات می کند. ثواب الاعمال، ص 70
اثر کار نیک برای میت
38. یَدخُل عَلَی المَیِّتِ فِی قَبرِه الصّلاة و الصَّوم و الحَجّ و الصَّدقة و البِّر و الدُّعاء، و یَکتُب أجرَهُ لِلَّذِی یَفعَلَه و لِلمَیِّت نماز و روزه و صدقه و نیکی برای میت در قبر او داخل می شود، و اجر و پاداش این امور برای میت و آن کسی که آن را انجام می دهد، نوشته می شود.
سؤال از نمازهای پنج گانه
39. إذا لَقِیت الله بِالصَّلواتِ الخَمس المَفرُوضَات لَم یَسألُکَ عَمَّا سِوی ذَلِک وقتی خدا را با نمازهای پنج گانه ملاقات کردی، سؤال از شما نمی شود، مگر از نمازهای واجب.
نشانه شیعه بودن
40. شِیعَتنُا أهلُ الوُرَع و الإجتِهاد و أهل الوَفاء و الأمانَة و أهل الزُّهد و العِبادَة و أصحَاب الإحدَی و خَمسِین رِکعَة فِی الیَوم و اللَّیلَة شیعیان ما اهل تقوی و پاکدامنی و کوشش و جدیت اند و مردمی باوفا و امین اند و اهل زهد و عبادت اند و کسانی هستند که در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند. بحار الانوار، ج68 ص 167
چهل حدیث در مورد حجاب زن و مرد
1- امام على علیه السّلام فرموده اند .. پوشیده و محفوظ داشتن زن مایه آسایش بیشتر و دوام زیبایى اوست . غرر الحکم(5820)
2- امام صادق علیه السلام می فرمایند.. حجاب زن برای طراوت و زیبایی اش مفیدتر می باشد. ( المستدرک، ج5)
3- امیرالمومنین علیه السلام در وصیت خود به امام حسن مجتبی علیه السلام فرمود..)با پوشش و حجابی که برای همسرانت قرار می‌دهی، چشم آنان را از هوس و حرام بازمی‌داری، چرا که حجاب برای آنها ثبات بیشتری به ارمغان می آورد. از خروج بی‌حساب و بی‌رویه زنان جلوگیری کن، زیرا مفاسدی دارد؛ و اگر می‌توانی، کاری کن که همسرانت غیر از تو را نشناسند و با مردان رفت و آمد نداشته باشند
4- حضرت موسی بن جعفر علیه السلام از پدران گرامیش از حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نقل فرمود که.. روزی شخص نابینایی اجازه ورود خواست. فاطمه علیهاسلام برخاست و چادر به سر کرد. رسول خدا فرمود..) چرا از او رو می‌گیری، او که تو را نمی‌بیند؟» فاطمه عرض کرد..) او مرا نمی‌بیند، اما من که او را می بینم. و او اگر چه مرا نمی‌بیند ولی بوی مرا که حس می‌کند
5- رسول خدا صلی الله علیه و آلهاز حضرت جبرئیل علیه السلامسوال نمود که آیا فرشتگان خنده و گریه دارند؟ جبرئیل فرمود.. بله. (یکی از آنجاهایی که فرشتگان می‌خندند) زمانی است که زن بی‌حجابی و بدحجابی می‌میرد، و بستگان او را در قبر می‌گذارند و روی آن زن را با خشت و خاک می‌پوشانند تا بدنش دیده نشود. فرشتگان می‌خندند و می‌گویند.. تا وقتی که جوان بود و با دیدنش هر کسی را تحریک می‌کرد و به گناه می‌انداخت(پدر و برادر و شوهرش و...از خود غیرت نشان ندادند) و او را نپوشاندند، ولی اکنون که مرده و همه از دیدنش نفرت دارند او را می‌پوشانند.
6- در یک روز بارانی حضرت علی(علیه‌السلام) با پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بقیع بودند که زنی سوار بر الاغ از آنجا عبور می‌کرد. ناگهان پای الاغ در چاله‌ای فرو رفت و زن از بالای آن به زیر افتاد. رسول خدا به سرعت روی خود را برگرداند. حاضران به رسول خدا گفتند این زن شلوار به تن دارد. حضرت سه بار فرمود.. خداوند زنان شلوار پوش را رحمت کند. سپس فرمودند.. ای مردم! شلوار را به عنوان پوشش برگزینید؛ چرا که از پوشاننده‌ترین لباسهای شماست. و به‌وسیله‌ی آن از زنان خود به هنگام خروج آنان از منزل محافظت کنید. (البته باید توجه داشت که پیامبر، شلوار را به عنوان مکمل پوشش مطرح کردند، نه جایگزین پوشش!)
7- پیامبر فرموده اند.. خدا مردانی را که شبیه زن می‌شوند و زنانی را که خود را شبیه مرد قرارمیدهند ، نفرین کرده است.
8- رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند..سه گروه، هرگز داخل بهشت نمی‌شوند ..1- زنی که خود را درلباس وحرکات وامور دیگر شبیه مرد سازد و...
9- امام علی : بهترین لباس ؛ لباسی است که تو را از خدا به خود مشغول نسازد.
10- در حدیث قدسی آمده است .. به بندگانم بگوئید به لباس دشمنانم در نیایند و خود را شبیه دشمنان من نکنند که در این صورت آنها هم دشمنان من خواهند بود
11- پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند.. خداوند شما را از عریان شدن نهی کرده است پس شرم کنید از فرشتگانی که همراه شما هستند همان گرامیانی که از شما جدا نمی شوند مگر هنگام قضای حاجت و خلوت کردن با همسر
12- از رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پرسیدند.. آیا در تنهایی می‌توانیم کشف عورت کنیم؟ حضرت جواب دادند.. خدا بیش از مردم سزاوار است که از او شرم شود.(سنن ابن ماجه)
13- رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند.. خداوند شما را از عریان شدن بازداشته است؛ لذا از عریان شدن بپرهیزید (بحار الانوار ج. 56)
14- حضرت علی(علیه‌السلام) می فرمایند.. وقتی کسی عریان شود، شیطان به او نظر می‌اندازد و در او طمع می کند؛ پس خود را بپوشانید. (تهذیب )
15- پیامبر سه بار فرمود .. خدایا ! زنان شلوار پوش را بیامرز . اى مردم ! شلوار بپوشید که شلوار پوشاننده ترین جامههاى شماست و زنان خود را در موقعى که بیرون مىآیند با شلوار حفظ کنید
16- پیامبر فرمود.. صیانت زن او را شادابتر و زیبایىاش را پایدارتر مىکند
17- پیامبر : غذائی بخور که خود می پسندی ولی لباسی بپوش که مردم می پسندند
18- برای پیامبر چند قواره پارچه آوردند پیامبر قواره ای را به یکی از یاران خود داد و به او فرمود که این را دو قسمت کن.. قسمتی را برای خود جامه کن و قسمت دیگر آن را به همسرت بده تا برای خود روسری کند. بعد فرمود به همسرت بگو برای این پارچه آستری فراهم کند تا بدن وی از زیر آن نمایان نباشد. (سنن أبی داود، ج 2)
19- رسول خدا هلاکت زنان امت من در دو چیز است طلا و لباس نازک. ( شیخ مفید).
20- حضرت علی علیه السلام فرمودند.. بر شما باد بر پوشیدن لباس ضخیم؛ چرا که هرکس لباسش نازک باشد، دینش نازک است.
21- اسماء دختر ابوبکر و خواهر عایشه به خانه پیغمبراکرم صلی الله علیه و آلهآمد درحالی که جامه‌های نازک و بدن نما پوشیده بود.رسول اکرم صلی الله علیه و آله روی خویشرا از وی برگرداند و فرمود.. ای اسماء همین که زن به حد بلوغ رسید سزاوار نیست چیزی از بدن او دیده شود مگر ازمچ دست به پایین و صورتش (الدرالمنثورج 5)
22- رسول خدا صلی الله علیه و آلهوضعیت دوران ما را از قبل پیش بینی می‌کنند.. در آخر امت من، مرد نماهایی هستند که سوار بر وسایل نقلیه خود، بر در مساجد پیاده می‌شوند. زنان اینان، پوشیده‌هایی برهنه‌اند که موهایشان برآمده است. این‌ها زنان نفرین‌شده‌اند.
23- رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرماید.. برای زن جایز نیست مچ پایش را برای مرد نامحرم آشکار سازد و اگر مرتکب چنین عملی شد اول اینکه.. خداوند سبحان همیشه او را لعنت می‌کند. دوم اینکه.. دچار خشم و غضب خداوند بزرگ می‌شود. سوم اینکه.. فرشتگان الهی هم او را لعنت می‌کنند. چهارم.. عذاب دردناکی برای او در روز قیامت آماده شده است.هر زنی که به خداوند سبحان و روز قیامت ایمان دارد زینتش را برای غیر شوهرش آشکار نمی‌کند و همچنین موی سر و مچ پای خود را نمایان نمی‌سازد و هر زنی که این کارها را برای غیرشوهرش انجام دهد دین خود را فاسد کرده و خداوند را نسیت به خود خشمگین کرده است.
24- رسول خدا: زر و زیور خود را در منظر و دیدگاه غیرشوهر مگذار و در غیاب شوهر خود را خوشبو مکن و مچ پا را نشان مده و دینتان را تباه و خدا را به خشم آورده اید.
25- پیامبر صلی الله علیه و آله زنان را از پوشیدن لباسهای توجه برانگیز بر حذر می‌داشتند.
26- امام صادق علیه السلامبه یکی ازخواهران محمدبن ابی‌عمیر فرمود .. وقتی که به دیدار برادرت رفتی لباسهای رنگارنگ و تحریک‌آمیز برتن نکن.
27- رسول حق صلی الله علیه و آلهبه حولا فرمود ..روسرى خود را که جلب نظر مى کند نشان مده اگر چنین کنی دینتان را تباه و خدا را به خشم آورده ای.
28- امام رضاعلیه السلام ..هر کس لباس بپوشد تا مباهات و جلوه گری کند خدا رحمتش را از او باز می دارد .(همراه با نماز)
29- پیامبر فرمود.. لباسی بپوش که انگشت نمای مردم نشوی و عزت واحترامت هم محفوظ بماند.
30- فضیل بن یسار می گوید از امام صادق علیه السلام پرسیدم که آیا ساعد های زن از قسمتهائی است که باید از غیر محارم بپوشاند ؟ فرمود بلی و آنچه زیر روسری قرار می گیرد باید پوشیده شود همچنین از محل دستبند به بالا باید پوشیده شود (کافی ج 5 )
31- نمایان ساختن تمام بدن برای زوج رواست و سر و گردن را می توان در برابر پسر و برادر آشکار کرد، اما در برابر نا محرم باید از چهار پوشش استفاده کرد.. پیراهن (درع)، روسری (خمار)، پوششی وسیع تر از روسری که بر روی سینه می افتد (جلباب) و چادر (ازار). (مجمع البحرین).
32- عایشه می گوید.. دختر عبدالله بن طفیل که برادر مادری من بود در حالی که زینت کرده بود به خانه ام آمد. در همان هنگام پیامبر(صلی الله علیه وآله) نیز وارد شد و هنگامی که او را دید از او روی برگرداند. عایشه گفت یا رسول الله این دختر، بردار زاده من و خردسال است! پس پیامبر فرمود.. هنگامی که زن به دوران عادت ماهانه رسید بر او جایز نیست که جز روی خود موضع دیگری را نمایان کند.( جامع البیان، ج 9)
33- امام صادق : سزاوار نیست زن مسلمانی، لباسی بپوشد که بدن وی را نمی‌پوشاند.
34- عبداللّه بنعباس، مفسّر و شاگرد سرشناس امیرالمؤمنین علی علیه السلامگفته است زن (باید) مو و سینه و دور گردن و زیر گلوی خود را بپوشاند. ( مجمع البیان، ج7)
35- از حدیث امام باقر استفاده می‌شود که محارم زن مانند برادر، پدر و ... حق ندارند به همه جای زن بنگرند و زن نیز نباید بگذارد پایین‌تر از جای گردنبد و بالاتر از مچ دست آشکار گردد. چنین نیست که زن نزد محرمها، هر لباسی بپوشد و با هر آرایشی بیرون آید واندام خود را بنمایاند.
36- یکی از اصحاب پیامبر می‌گوید روزی نشسته بودم و لباسم کنار رفت و ران پایم پیدا شد. پیامبر که در حال عبور بودند، به من گفتند.. ران خود را بپوشان که جزء عورت است.( مسند احمد ) (قابل توجه برخی آقایان)
37- حضرت موسی(علیه‌السلام) آن‌قدر بر پوشیدگی خود محافظت می‌کرد که مردم می‌پنداشتند وی بیماری جسمانی دارد. رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) درباره‌ی او می‌فرمود.. همانا موسی مردی باحیا و پوشیده بود که به دلیل حیایش، هیچ نقطه از بدن وی دیده نشد و لذا هنگامی که می‌خواست وارد آب شود تا بدنش وارد آب نمی‌شد، لباس خود را بیرون نمی‌آورد؛ در حالی که بنی‌اسرائیل حیا نمی‌کردند و در برابر هم برای شستشو برهنه می‌شدند و به یکدیگر نگاه می‌کردند.
38- پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هم هرگاه می‌خواستند غسل کنند، کسی به‌وسیله‌ی پرده ایشان را مستور می‌ساخت.
39- امام صادق(علیه‌السلام) پوشیدگی شدید لقمان را از علل حکیم شدن وی می‌دانند. (قابل توجه کسانی که می گویند پوشش فقط برای زن است)
40- پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله روزی یکی از کارگران خود را دید که در فضای باز غسل می‌کند به وی فرمود. نمی‌بینم از خدایت شرم کرده باشی! مزدت را بگیر ما نیازی به تو نداریم
چهل حدیث روزه
مقدمات میهمانی رمضان
1. تلاش کنیم تا در روزها و ساعات پایانی ماه شریف شعبان با توبه و استغفار واقعی و دیگر اعمال واجب و مستحب در حد امکان کاستی های یک سال گذشته را جبران کنیم تا با یک آمادگی نسبی وارد این میهمانی الهی شویم.
2. برای درک بهتر و بهره مندی بیشتر از برکات این ماه تا آنجا که ممکن است خود را مؤدب به آداب این ماه و رعایت حرمت آن کنیم.
3. در این ضیافت بزرگ الهی مهمترین و ارزشمند ترین پذیرایی معارف قرآن و اهل بیت علیهم السلام است که بسته به میزان قرب و معرفت میهمانان
استقبال از ماه مبارک رمضان با دستورالعمل ده گانه امام رضاعلیه السلام ..
در روایتی که مرحوم علامه مجلسی در بحارالانوار، جلد 94، صفحه 73 آورده،
1. زیاد دعا کردن (أَکْثِرْ مِنَ الدُّعَاءِ).
2. زیاد استغفار کردن (وَ الِاسْتِغْفَارِ).
3. زیاد تلاوت قرآن کردن (فَاسْتَقْبِلِ الشَّهْرَ بِالْقُرْآن).
4. توبه از گناهان (وَ تُبْ إِلَى اللَّهِ مِنْ ذُنُوبِکَ).
طبق روایت امام رضا علیه السلامچهار عمل مذکور باعث می شود انسان با اخلاص وارد ماه مبارک رمضان شود.
5. ادای تمام امانت هایی که به گردن انسان است (َ لَا تَدَعَنَّ أَمَانَةً فِی عُنُقِکَ إِلَّا أَدَّیْتَهَا)
6. بیرون ریختن تمام کینه هایی که از مومنین در قلب انسان وجود دارد (وَ لَا فِی قَلْبِکَ حِقْداً عَلَى مُؤْمِنٍ إِلَّا نَزَعْتَه)
7. ریشه کن کردن گناهان از دل (وَ لَا ذَنْباً أَنْتَ مُرْتَکِبُهُ إِلَّا قَلَعْتَ عَنْهُ)
8. تقوای الهی پیشه کردن (وَ اتَّقِ اللَّهَ)
9. توکل بر خدا در امور پنهان و آشکار (وَ تَوَکَّلْ عَلَیْهِ فِی سِرِّ أَمْرِکَ وَ عَلَانِیَتِهِ)
10. زیاد خواندن این دعا.. اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنَا فِیمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِیَ مِنْهُ.
امام علی علیه السلام از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله..
هر کس ماه رمضان را روزه بدارد و خود را در این ماه از حرامها نگه دارد، وارد بهشت می‌شود هر کس از روی ایمان و به خاطر اجر الهی، [ماه] رمضان را روزه بدارد، وارد بهشت می‌شود
همانا سَرور اوصیا، در سَرور ماهها کشته می‌شود گفتم.. ای پیامبر خدا! سرور ماهها، کدام است و سرور اوصیا کیست؟ فرمود.. امّا سرور ماهها، ماه رمضان است و امّا سرور اوصیا، تویی، ای علی!
گفتم.. ای پیامیر خدا! آیا چنین خواهد شد؟ فرمود.. آری، به پروردگارم سوگند! همانا نگونبخت ترینِ امّت من، برادرِ پیکننده ناقه ثمود، برمیخیزد و ضربتی بر فرق سرت میزند که محاسنت از خون آن، رنگین می‌شود
پس مردم شروع به شیون کردند و حضرت علی ع خطبه اش را به پایان برد و فرود آمد
راهکارهای درک بهتر ماه مبارک رمضان
1. پرهیز از غذای حرام و شبهه ناک..
خداوند به کسی که در شکم او غذای حرام وجود دارد، نظر لطف نمی کند
2. ارتباط با خداوند از طریق انس با نماز جماعت و قرآن و دعا..
اهمیت ندادن به نماز، یعنی شلوغ بودن خیابان و مراکز تفریحی و سایر مکان ها در وقت نماز و خلوت بودن مساجد، ننگ بزرگی برای مسلمین محسوب می شود و مورد مذمت و نکوهش قرآن کریم است
فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّینَ، الَّذینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ (ماعون 5-3)
3. رسیدگی به دیگران..
أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاة یعنی هم با خداوند و هم با مردم رابطه داشته باشید
4. اجتناب از گناه..
در ماه مبارک رمضان، چشم و گوش و زبان خود را کنترل کنید
از نگاه های آلوده بپرهیزید از دیدن فیلم ها و برنامه های حرام و بیهوده در ماهواره و اینترنت و تلویزیون دوری گزینید
ماه شعبان و ماه رمضان المبارک
ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ، ﻣﺎﻩ ﻧﺒﻮﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺷﻌﺒﺎﻥ، ﻣﺎﻩ ﺍﻣﺎﻣﺖ
ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ، ﻟﻴﻠﻪ ﺍﻟﻘﺪﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺷﻌﺒﺎﻥ، ﺷﺐ ﻧﻴﻤﻪ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﺎﻟﻰ ﻟﻴﻠﻪ ﺍﻟﻘﺪﺭ ﺍﺳﺖ
ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻧﺰﻭﻝ ﻭﺣﻰ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺷﺪﻩ و ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﻭﺣﻰ ﺭﺍ ﻧﺎﺯﻝ ﻛﺮﺩﻩ
ﻭ ﻣﺎﻩ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺎﻩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎﺕ ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺍﺳﺖ
ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺟﻠﻮﻩ ﻟﻴﻠﻪ ﺍﻟﻘﺪﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻭ ﺟﻤﻊ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺷﻌﺒﺎﻥ، ﻣﺎﻩ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ
ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻣﻀﺎﻥ، ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻛﺮﻡ ﺻ ﺑﻪ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﻛﻠﻰ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﺎﻟﺎﺻﺎﻟﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮﻛﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺴﻂ ﺩﺍﺩﻩ
ﭘﺲ ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻣﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺍﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﻭﺍﺭﺩ شده
ﻭ ﻣﺎﻩ ﺷﻌﺒﺎﻥ، ﻣﺎﻩ ﻭﻟﺎﻳﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰ ﺩﻫﺪ
ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ
ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻛﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ
ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎﺝ ﺑﺸﺮ ﺍﺳﺖ
ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻫﺴﺖ، ﺩﺭ ﺍﺩﻋﻴﻪ ﺍﺋﻤﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻫﺴتند
ماه رمضان در کلام امام سجاد علیه السلام
و الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَ مِنْ تِلْکَ السُّبُلِ شَهْرَهُ شَهْرَ رَمَضَانَ
خدا را ستایش می‌کنم بر این که یکی از آن سبل را، ماه خودش قرار داد
گویا این عطا، حمد ویژه‌ای می‌طلبد
حمد بر این نعمت که خدای متعال یکی از راههای منتهی به خود را،)ماه خودش» که همان ماه رمضان است قرار داده است
غیر از حمد نسبت به راههای دیگری است که ما را به سوی خدا می‌رساند
شَهْرَ الصِّیَامِ، وَ شَهْرَ الْإِسْلَامِ، وَ شَهْرَ الطَّهُورِ، وَ شَهْرَ التَّمْحِیصِ، وَ شَهْرَ الْقِیَامِ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ، هُدىً لِلنَّاسِ، وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى وَ الْفُرْقانِ
شهر روزه داری و شهر اسلام؛ شهر پاکی و پیرایش؛ شهر شب زنده داری و شهر قرآن؛ شهری که در آن هدایت و بیّنات برای مردم فرود آمده است
شهر برخورداری از قرآن و هدایت آن و بیّناتی که برای بشر آورده
می‌تواند به مقام صائمین برسد؛ البته این مقام هم درجاتی دارد
مانند صوم پرهیز از مبطلات و محرّمات، تا صوم (خاصّ الخاص که در آن روزه، امساک قلب از ماسوی الله) شرط روزه داری شمرده شده است
فلسفه روزه، نماز، زکات، عدل و... حضرت فاطمه.. سلام الله علیها
حضرت فاطمه.. سلام الله علیها در بخشی از خطبه فاطمیه در بیان فلسفه برخی احکام الهی فرمودند.. پس خدا ایمان را برای تطهیر شما از شرک قرار داد. نماز را برای پاک کردن شما از تکبر، زکات را برای پاک کردن جان و روزافزونی رزقتان
روزه را برای تثبیت اخلاص حج را برای استحکام بخشیدن
دین و عدل عمومی را برای تنظیم قلب‌ها اطاعت ما را برای نظم یافتن ملت
امامت را برای در امان ماندن از تفرقه جهاد را برای عزت اسلام
صبر را برای کمک در استحقاق مزد امر به معروف را برای مصلحت عامه
نیکی کردن به پدر و مادر را سنگر و سپر حفظ از خشم صله رحم را وسیله ازدیاد عدد
قصاص را وسیله حفظ خون‌ها. وفای به نذر را برای در معرض مغفرت قرار گرفتن
روزه در ادیان گذشته..
در اسلام نماز به عربی و با آداب خاص خود خوانده می‌شود
در مسیحیت به زبان و شکل دیگری عبادت می‌شود مثلا در مسیحیت کاتولیک، ادعیه و نماز به زبان لاتین و گاه به زبان بومی خوانده می‌شود. روزه گرفتن نیز در میان ادیان معمول بوده از تورات و انجیل فعلی برمی‌آید که روزه در میان یهود و نصارا وجود داشته و اقوام و ملل دیگر هنگام مواجه شدن با غم و اندوه، روزه می‌گرفتند
در قاموس کتاب مقدس آمده روزه درتمام اوقات در میان هر طایفه و هر ملت و مذهب در موقع اندوه و زحمت غیر مترقبه، معمول بوده (تفسیرنمونه ج1ص633)
از تورات نیز بر می‌آید که موسی علیه السلام چهل روز روزه داشته.. هنگام برآمدنم به کوه تا لوحهای سنگی، یعنی لوحهای عهدی که خداوند به شما بست؛ بگیرم
آنگاه در کوه چهل روز و چهل شب ماندم، نه نان خوردم و نه آب نوشیدم (تفسیر نمونه ج1 ص632 ) همچنین از انجیل لوقا نیز برمی‌آید که حواریون مسیح نیز روزه می‌گرفتند ( انجیل لوقا ب5 ش3533)
شرایط سخت روزه‌داری
اینکه در این روایت امیرمؤمنان امام علی علیه السلامروزه‌داری را آزمون الهی برای اخلاص می‌داند، از آن روست که عمل به همه شرایط روزه‌داری واقعا سخت و دشوار است و تنها شماری می‌توانند از این آزمون سخت به سلامت بیرون آیند
چرا که روزه‌داری تنها به امساک از خوردن و آشامیدن و ترک برخی از محرمات نیست؛ بلکه روزه حقیقی به سختی تحقق می‌یابد
امیرمؤمنان علی علیه السلامروزه واقعی.. روزه پرهیز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز می‌کند. (بحارالانوار، ج93، ص249)
امام صادق علیه السلام.. روزه‌دار باید روزه گوش و چشم هم بگیرد.. اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک؛ آنگاه که روزه می‌گیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‌دار باشند یعنی از گناهان پرهیز کند (الکافی ج4 ص87، ح1)
روزه ناقص از نظر معصومین
حضرت زهرا.. سلام الله علیها .. ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه؛ روزه‌داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‌اش به چه کارش خواهد آمد. (بحارالانوار، ج93 ص295)
امام علی علیه السلام.. کم من صائم لیس له من صیامه الا‌الجوع و الظما و کم من قائم لیس له من قیامه الا‌السهر و العناء؛ چه بسا روزه‌داری که از روزه‌اش جز گرسنگی و تشنگی بهره‌ای ندارد و چه‌بسا شب زنده‌داری که از نمازش جز بیخوابی و سختی سودی نمی‌برد. (نهج‌البلاغه، حکمت145)
امام باقر علیه السلام.. لا صیام لمن عصی الامام و لاصیام لعبد ابق حتی یرجع و لا صیام لامراه ناشزه حتی تتوب و لا صیام لولد عاق حتی یبر؛ روزه این افراد کامل نیست..
1- کسی که امام (رهبر) را نافرمانی کند. 2- بنده فراری تا زمانی که برگردد. 3-زنی که اطاعت شوهر نکرده تا اینکه توبه کند. 4- فرزندی که نافرمان پدر و مادر شده تا اینکه فرمانبردار شود. (بحارالانوار ج93ص295)
چهل حدیث در مورد حج سخنان اهل بیت علیهم السلام
1. اهمیت حج
قال علی علیه السلام.. الله الله فی بیت ربکم لا تخلوه ما بقیتم فانه ان ترک لم تناظروا.
خدا را! درباره خانه پروردگارتان در نظر داشته باشید تا هستید، آن را خالی نگذارید. زیرا اگر حج متروک شود نظر رحمت خدا از شما قطع خواهد شد. بحارالانوار ج 96 16
2. حج و توجه بسوی خدا
امام باقر علیه السلام درباره آیه شریفه ففروا الی الله انی لکم منه نذیر مبین قال.. حجوا الی الله. ففروا الی الله انی لکم منه نذیر مبین منظور از فرار بسوی خدا آن است که آهنگ حج کنید. معانی الاخبار ص 222
3. لبیک و قربانی
علی علیه السلام قال.. نزل جبرئیل عی النبی صلی الله علیه و آله و سلم فقال.. یا محمد مر اصحابک بالحج و الثلج، فالحج رفع الاصوات بالتلبیة و الثلج نحر البدن. جبرئیل بر پیامبر فرود آمد و گفت.. ای محمد یارانت را به عج و ثج فرمان ده. عج یعنی فریاد و لبیک برآوردن و ثج یعنی قربانی کردن شتران. معانی الاخبار ص 224.
4. حج اکبر و اصغر
عن معاویة بن عمار، قال.. سئلت ابا عبدالله علیه السلام عن یوم الحج الاکبر فقال.. هو یوم النحر و الاصغر العمرة. از امام صادق علیه السلام پرسیدم روز حج اکبر چه روزی است؟ فرمود.. روز حج اکبر عید قربان است و حج اصغر عمره است. معانی الاخبار ص 295
5. آثار حج
امام رضا علیه السلام : ما رایت شیئا اسرع غنا و لا انفی للفقر من ادمان الحج.. هیچ چیزی را بیشتر از حج مداوم، در بی نیازی و فقر زدائی مؤثر ندیدم. بحارالانوار ج74ص 318
6. مرگ در راه حج
امام صادق علیه السلام فرمود من مات فی طریق مکة ذاهبا اوجائیا امن من الفزغ الاکبر یوم القیامة... هرکس در راه رفت و برگشت مکه بمیرد از اندوه بزرگ روز قیامت ایمن خواهد بود. ملاذ الاخیار ج 7 223
7. حرمت مهمانان خدا
امام صادق علیه السلام الحاج و المعتمر وفدالله ان سالوه اعطاهم و ان دعؤه اجابهم و ان شفعوا شفعهم و ان سکتوا ابتداهم و یعوضون بالدرهم الف الف درهم حاجی و عمره گزار مهمان خدایند. اگر چیزی بخواهند به ایشان دهد. اگر او را بخوانند، پاسخ می گوید. اگر شفاعت کنند. آن را می پذیرد، اگر سکوت کنند، با آنان آغاز سخن می کند و در برابر هر درهمی که خرج کرده اند، یک میلیون درهم به آنان می پردازد. ملاذ الاخبار ج 7
8. آمادگی برای احرام
سئلت ابا عبدالله علیه السلام عن التهیؤء اللاحرام، فقال تقلیم الاظفار و اخذ الشارب و حلق العانة. از امام صادق علیه السلام پرسیدم. برای احرام چگونه باید آماده شد؟ فرمود.. با گرفتن ناخن ها، کوتاه کردن شارب و تراشیدن موی بالای شرمگاه. ملاذ الاخیار ج7
9. نظر به کعبه
امام الباقر علیه السلام من نظر الی الکعبة لم یزل یکتب له حسنة و یمحی عنه سیئة حتی یصرف بصره عنها. هر کس به کعبه نگاه کند. تا وقتی به آن می نگرد مدام کار نیک برایش نوشته می شود و گناهش پاک می شود تا وقتی دیده از آن برگرداند. بحار الانوار ج 96
10. نیت حج
امام صادق علیه السلام الحج حجان، حج لله و حج للناس، فمن حج لله کان ثوابه علی الله و الجنه و من حج للناس کان ثوابه علی الناس یوم القیامة. حج دوگونه است.. حجی برای خدا و حجی برای خلق، هر کس برای خدا حج گزارد، پاداشش آنست که خدا که وی را به بهشت درآورد و هر کس برای مردم حج گزارد، پاداش وی روز قیامت برعهده مردم خواهد بود. بحار الانوار ج 96 24
11. روزه ایام تشریق در منی
امام صادق علیه السلام لم کره الصیام فی ایام التشریق؟ فقال.. لان القوم زوار الله و هم فی ضیافته و لا ینبغی للضیف ان یصوم عند من زاره و اضافه. از امام سئوال شد.. چرا روزه ایام تشریق 11 - 12 - 13 ذی حجة نامطلوب است. حضرت فرمود.. زیرا مردم، زائران خدا و مهمان وی هستند. و شایسته نیست که مهمان در نزد میزبان و کسی که به دیدارش رفته روزه بگیرد. بحار الانوار ج 96 34
12. حج یا جهاد
امام صادق علیه السلام ما سبیل من سبیل الله افضل من الحج الا رجل یخرج بسیفه فیجاهد فی سبیل الله حتی یستشهد. هیچ راهی از راههای خدا برتر از حج نیست مگر اینکه مردی شمشیر بردارد و در راه خدا جهاد کند تا شهید گردد. بحار الانوار ج 96 49
13. ثواب طواف
پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم من طاف بهذا البیت اسبوعا و احسن صلاة رکعتیه غفرله. هرکس هفت بار به دور این خانه طواف کند و دو رکعت نماز طواف را بخوبی انجام دهد. گناهش آمرزیده شود. بحارالانوار ج 96 49
14. حج و تجدید میثاق
امام باقر علیه السلام والحجر کالمیثاق و استلامه کالبیعة و کان اذا استلمه قال.. اللهم امانتی ادیتها و میثاقی تعاهدته لیشهدلی عندک بالبلاغ. حجرالاسود مثل یک پیمان است و دست کشیدن بر آن چون بیعت [با خدا] است وقت حضرت دست بر حجرالاسود می کشید می فرمود.. خدایا! امانتم را ادا کردم. میثاق خود را تجدید کردم، تو گواه باش که من وظیفه ام را بپایان رساند. بحار الانوار ج 96 48
15. اهمیت حج
اما صادق علیه السلام لایزال الدین قائما ما قامت الکعبة.تا کعبه برپاست دین برپاست. بحار الانوار ج 96 57
16. فلسفه نام کعبه
امام باقر علیه السلام قال.. قلت له.. لم سمی البیت العتیق؟ قال.. لانه حر عتیق من الناس و لم یملکه، احد. سؤال شد، چرا کعبه را بیت العتیق نامیده اند؟ فرمود.. زیرا این خانه آزاد است و رها شده و در ملکیت هیچ کس درنیامده . بحارالانوار ج 96 59
17. مثلث مقدس
امام صادق علیه السلام ان الله عزوجل حرمات ثلاث لیس مثلهن شی ء کتابه و هو حکمه و نوره و بیته الذی جعله قبلة للناس لایقبل من احد توجها الی غیره و عترة نبیکم. خدای عزوجل سه ناموس محترم و مقدس دارد که هیچ چیز به حرمت آن نرسد. کتابش که فرمان او و نور اوست و خانه اش که آنرا قبله مردم قرار داده و توجه به جایی غیر آن از هیچ کس پذیرفته نیست و عترت پیامبر شما. بحار الانوار ج 96 60
18. نذر کعبه
امام علی علیه السلام لو کان لی وادیان یسیلان ذهبا و فضة ما اهدیت الی الکعبة شیئا لانه یصیر الی الحجبة دون المساکین. اگر دو رودخانه مواج از طلا و نقره داشته باشم هیچ چیز به کعبه اهدا نخواهم کرد، زیرا به پرده داران ناشایست می رسد نه به مساکین و مستمندان. بحارالانوار ج 96 67
19. امنیت حرم
عن عبدالله بن سنان، امام صادق علیه السلام قال قلت.. ارایت قوله )و من دخله کان امنا» البیت عنی اوالحرم؟ قال.. من دخل الحرم من الناس مستجیرا به فهو امن و من دخل البیت من المؤمنین مستجیرا به فهو امن من سخط الله و من دخل الحرم من الوحش و السباع و الطیر فهو امن من ان یهاج او یؤذی حتی یخرج من الحرم. گفتم.. بفرمایید منظور از آیه )و من دخله کان امنا»چیست؟ کعبه مورد نظر است یا حرم؟ فرمود.. هر کس از مردم به حرم پناه آورد در امان است. هرکس از مؤمنین بر حرم پناه آورد از خشم خدا در امان است و هر حیوان وحشی و درنده و پرنده ای که داخل حرم شود. در امان است از ارعاب و اذیت تا از آن بیرون رود. بحار الانوار ج 96 74
20. چهار شهر برگزیده
قال رسول الله اختار من البلدان اربعة فقال عزوجل.. و التین والزیتون و طور سینین و هذا البلد الامین. و التین المدینة و الزیتون بیت المقدس و طور سینین الکوفة و هذا البلد الامین مکة.خداوند از شهرهای چهار شهر برگزیده است و فرموده.. والتین و الزیتون و طور سینین و هذا البلد الامین. منظور از تین مدینه و منظور از زیتون بیت المقدس است و مقصود از طور سینین کوفه و مقصود از شهر امن، مکه معظمه ست بحارالانوار ج96
21. حج از مال حرام
امام باقر علیه السلام لایقبل الله عزوجل حجا و لاعمرة من مال حرام خداوند عزوجل، حج و عمره از مال حرام را قبول نمی کند. بحارالانوار ج 96 120
22. آداب حج
امام باقر علیه السلام قال.. ما یعبؤ بمن یؤم هذا البیت اذا لم یکن فیه ثلاث خصال..
ورع یحجزه عن معاصی الله و حلم یملک به غضبه و حسن الصحابة لمن صحبه. کسی که قصد این خانه می کند اگر سه خصلت نداشته باشد، مورد اعتنا قرار نخواهد گرفت..
1- ورعی که او را از گناهان بازدارد.
2- بردباری که جلو خشمش را بگیرد.
3- حسن معاشرت با همراهان. خصال ج 1 97 و بحار الانوار ج 96 121
23. معافیت بانوان در مناسک حج
امام باقر علیه السلام قال.. لیس علی النساء اجهار التلبیة و لاالهرولة بین الصفا و المروة ولااستلام الحجر الاسود و لادخول الکعبة و لاالحلق انما یقصرون من شعورهن... برای زنان در حج این امور لازم نیست..
1- بلند گفتن لبیک 2- هروله بین صفا و مروه [که نوعی دویدن است]
3- دست کشیدن بر حجرالاسود 4- ورود به کعبه 5-سرتراشیدن، تنها باید قدری از موی خود را کوتاه کنند. بحارالانوار ج 96 189
24. توزیع و رحمت در اطراف کعبه
امام صادق علیه السلام قال.. لله تبارک و تعالی حول الکعبة عشرون و مائة رحمة منها ستون للطائفین و اربعون للمصلین و عشرون للناظرین.خداوند تبارک و تعالی در پیرامون کعبه صدو بیست بخش رحمت دارد، شصت قسمت آن برای طواف کنندگان چهل قسمت برای نمازگزاران و بیست قسمت برای ناظران کعبه است. بحارالانوار ج 96
25. حجر اسماعیل
امام صادق علیه السلام ان اسماعیل دفن امه فی الحجر و جعل له حائطا لئلا یوطا قبرها اسماعیل علیه السلام مادرش را در حجر دفن کرد و برای آن دیواری قرار داد تا قبرش زیر گامها قرار نگیرد. بحار الانوار ج 96 204
26. 360 طواف
امام صادق علیه السلام قال.. یستحب ان تطوف ثلاث مائة و ستین اسبوعا عدد ایام السنة فان لم تستطع فما قدرت علیه من الطواف. مستحب است که 360 طواف به تعداد روزهای ایام سال بجای آوری، اگر نتوانستی هر قدر که ممکن شد طواف کن. بحار الانوار ج 96
27. دست کشیدن بر رکن حجرالاسود
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله طوفوا بالبیت واستلموا الرکن فانه یمین الله ارضه یصافح بها خلقه. دور خانه خدا طواف کنید، رکن حجر الاسود را دست بسائید، زیرا به منزله دست است خدا در زمین است که با بندگانش دست می دهد. بحار الانوار ج 96 202
28. نماز در مسجد الحرام
امام باقر علیه السلام قال صلاة فی المسجد الحرام افضل من مائة الف صلاة فی غیره من المساجد. یک نماز در مسجد الحرام از صد هزار نماز در مساجد دیگر برتر است. بحارالانوار ج96
29. آب زمزم
قال رسول الله صلی الله علیه و آله ماء زمزم شفاء لما شرب له آب زمزم به هر قصدی بنوشد برای آن شفاست. بحار الانوار ج 96 245
30. دعا در عرفات
امام رضاعلیه السلام : قال.. ما من بر و لا فاجر یقف بجبال عرفات فیدعو الله الا استجاب الله له. اما البر ففی حوائج الدنیا و الاخرة و اما الفاجر ففی امر الدنیا. هیچ نیکوکا و بدکاری در کوههای عرفات دعا نمی کند مگر اینکه خدا دعایش را می پذیرد. دعای نیکوکاران را در حوائج دنیا و آخرت و دعای بدکاران را در کار دنیا می پذیرد. بحار الانوار ج 96
31. اهمیت عرفات
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قال.. اعظم اهل عرفات جرما من انصرف و هو یظن انه لن یغفرله. گناه کسی از همه بزرگتر است که از عرفات برگردد و خیال کند آمرزیده نخواهد شد. بحار الانوار ج 96 248
32. ثواب رمی شیطان
امام صادق علیه السلام فی رمی الجمار قال.. له بکل حصاة یرمی بها تحط عنه کبیرة موبقة.
با هر سنگریزه ای که حاجی می زند یک گناه کبیره هلاکت بار از وی فرو می ریزد. بحار الانوار ج 96 273
33. فلسفه رمی
امام کاظم علیه السلام قال.. سئلته عن رمی الجمار لم جعل قال.. لان ابلیس اللعین کان یتراءی لابراهیم علیه السلام فی موضع الجمار. فرجمه ابراهیم -علیه السلام- فجرت السنة بذلک.
پرسیدم.. چرا رمی جمرات واجب شده است؟ فرمود.. چون ابلیس لعین در جایگاه این سنگها برای ابراهیم علیه السلام ظاهر شد و آن حضرت او را سنگسار کرد، این کار در حج سنت شد. بحار الانوار ج 96 273
34. قربانی حج
امام سجاد علیه السلام فی حدیث له.. اذا ذبح الحاج کان فداه من النار وقتی حاجی قربانی را ذبح کند در برابر آتش جهنم فدیه او خواهد بود. بحار الانوار ج 96
35. دفن مو در منی
امام باقر -علیه السلام ان الحسن و الحسین کانا یامران بدفن شعورهما بمنی. امام حسن و امام حسین علیهم السلام دستور می دادند موهایشان در منی دفن گردد. بحار الانوار ج 96
36. زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله
پیامبر اکرم من رای [زار] قبری حلت له شفاعتی و من زارنی میتا فکانما زارنی حیا. هر کس قبر مرا زیارت کند شفاعت من برای او روا گردد. و هر کس پس از مرگ به زیارت من بیاید گویا در زندگی مرا دیدار کرده است. بحار الانوار ج 96 334
37. وداع کعبه
عن ابراهیم بن محمود رایت الرضا علیه السلام ودع البیت فلما اراد ان یخرج من باب المسجد خر ساجدا ثم قام فاستقبل الکعبة و قال.. اللهم انی انقلب علی ان لا اله الا الله.
اما رضا علیه السلام را در حال وداع کعبه دیدم. وقتی می خواست از در مسجد بیرون رود. به سجده افتاد سپس برخاست و رو به کعبه کرد و گفت.. خدایا! من با عقیده توحید لا اله الا الله بازمی گردم. بحار الانوار ج 96 370
38. حج و رهبری
امام باقر علیه السلام فرمود.. انما امر الناس ان یاتوا هذه الاحجار فیطوفو بها ثم یاتونا فیخبرونا بولایتهم و یعرضوا علینا نصرهم. مردم مامور شده اند بیایند دور این سنگها طواف کنند سپس نزد ما بیایند و اعلام وابستگی و حمایت و یاری نمایند. بحار الانوار ج 96 374
39. استقبال و مصافحه حاجیان
امام صادق علیه السلام من لقی حاجا فصافحه کان کمن استلم الحجر. هر کس با حاجی دیدار کند و با او مصافحه نماید گویا بر حجرالاسود دست کشیده است. بحار الانوار ج 96
40. ولیمه حج
رسول خدا -صلی الله علیه و آله- فرمود.. لا ولیمة الا فی خمس فی عرس او خرس او عذار او وکار او رکاز فاما العرس فالتزویج، و الخرس النفاس بالولد و العذار الختان و الوکار الرجل یشتری الدار و الرکاز الذی یقدم من مکة. ولیمه ای نیست مگر در پنج مورد..
1- در عروسی 2- در تولد کودک 3- در ختنه سوران 4- در خرید منزل 5 - در بازگشت از سفر مکه. بحار ج 96 ص384
چهل حدیث بسیار زیبا درباره علم و دانش
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم ..
1- السُّؤالُ نِصفُ العِلم . پرسش نیمى از دانش است . کنزالعمّال .. ۲۹۲۶۰
2- العِلمُ خَزائنُ ومَفاتِیحُهُ السُّؤالُ ، فَاسألُوا رَحِمَکُمُ اللّهُ فإنّهُ یُؤجَرُ أربَعةٌ .. السائلُ ، والمُتَکلِّمُ ، والمُستَمِعُ ، والُمحِبُّ لَهُم؛ دانش گنجینه هایى اسـت و کـلـیدهاى آن پرسش است ؛ پس ، خدایتان رحمت کند ، بپرسید ، که با این کار چهار نفر اجر مى یابند .. پرسشگر ، پاسخگو ، شنونده و دوستدار آنان . تحف العقول .. ۴۱ منتخب میزان الحکمة .. ۲۶۰
3- مَن تَعَلَّمَ العِلمَلِغَیرِ اللّه تَعالى فَلْیَتَبَوَّأْ مَقعَدَهُ مِن نارٍ ؛ هـر که دانـش را براى غـیر خدا بیاموزد ، جایگاهش دوزخ باشد . کنزالعمّال .. ۲۹۰۳۵ منتخب میزان الحکمة .. ۴۰۰
4- مَن طَلَبَ العِلمَ فهُوَ کالصّائمِ نَهارَهُ ، القائمِ لَیلَةُ ، وإنَّ بابا مِنَ العِلمِ یَتَعَلَّمُهُ الرَّجُلُ خَیرٌ لَهُ مِن أن یَکونَ أبو قُبَیسٍ ذَهَبا فأنفَقَهُ فی سَبیلِ اللّه ؛ هر که دانش بجوید ، مانند کسى است که روز خود را به روزه گذراند وشبش را به عبادت . اگر کسى یک بابِ علم بیاموزد ، برایش بهتر است از این که کوه ابو قبیس طلا باشد و او آن را در راه خدا انفاق کند .
منیه المرید .. ۱۰۰ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
5- طالِبُ العِلمِ طالِبُ الرَّحمَةِ ،طالِبُ العِلمِ رُکنُ الإسلامِ ، ویُعطى أجرَهُ مَعَ النَّبِیّینَ ؛ جویاى دانش ، جویاى رحمت است . جوینده دانش رکن اسلام است و پاداشش با پیامبران داده مىشود. کنز العمّال .. ۲۸۷۲۹ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
6- إنَّ طـالِبَ العِلمِ تَـبسُطُ لَـهُ الـمَلائکَةُ أجـنِحَتَها وتَستَغفِرُ لَهُ ؛ فـرشتگان ، بـالهاى خـود را براى جوینده دانش مى گسترانند و برایش آمرزش مىطلبند . کنز العمّال .. ۲۸۷۴۵ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
7- مَن کانَ فی طَلَبِ العِلمِ کانَتِ الجَنَّةُ فی طَلَبهِ ؛ هر که در جستجوى دانش باشد ، بهشت در جستجوى او برآید . کنزالعمّال .. ۲۸۸۴۲ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
8- إذا جاءَ المَوتُ لِطالِبِالعِلمِ وهُوَ عَلى هذهِ الحالَةِ ماتَ وهُوَ شَهیدٌ ؛ هر گاه جوینده دانش در حال آموختن علم مرگش فرا رسد ، شهید مرده است . الترغیب والترهیب .. ۱ / ۹۷ / ۱۶ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
9- مَن لَم یَصبِر عَلى ذُلِالتَّعَلُّمِ ساعَةً بَقِیَ فی ذُلِّ الجَهلِ أبَدا ؛ هر کس بر خوارى ساعتى دانش آموختن صبر نکند، براى همیشه در خوارى نادانى بماند . عوالی اللآلی .. ۱ / ۲۸۵ / ۱۳۵ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
10- اُطلُبوا العِلمَ ولَو بِالصِّینِ ؛ فإنَّ طَلَبَ العِلمِ فَریضَةٌ عَلى کُلِّ مُسلِم ؛ دانش را فرا گیرید ، گرچه در چین باشد ؛ زیرا طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است . کنز العمّال .. ۲۸۶۹۷ ، ۲۸۶۹۸ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
11- علیکَ بالعلم ِفانّ العِلْم خلیلُ المؤمِنِ و الحلمَ وزیرُهُ والعقلَ دلیلُهُ و … و الصّبر امیرُ جنودِهِ. رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند.. برتو باد به فراگیری علم، همانا که علم دوست مؤمن است و بردباری وزیر او و عقل راهنمایش و عمل سرپرست او و رفق و مدارا پدر او و ملایمت با دیگران برادر او و صبر، امیر سپاهیان او است. نهج الفصاحه، ح ۱۹۶۱
12- آفَةُ العِلمِ النِّسیانُ ؛ آفت دانش ، فراموشى است . الخصال ، ص ۴۱۶ .
13- أقرَبُ النّاسِ مِن دَرجَةِ النُّبوَّةِ أهلُ الجِهادِ و أهلُ العِلمِ. رسول خدا – صلی الله علیه و آله – فرمودند.. نزدیک ترین مردم به مقام نبوّت، اهل جهاد و دانش اند. کنزالعمّال، ح ۱۰۶۴۷
14- لا سَهَرَ إلاّ فی ثلاثٍ ..مُتَهَجِّدٍ بالقرآنِ ، وفی طَلَبِ العِلمِ ، أو عَروسٍ تُهدى إلى زَوجِها . شب زندهدارى جز براى سه چیز روا نیست.. تلاوت قرآن ، تحصیل دانش و یا فرستادن عروس به خانه شوهرش . بحار الأنوار .. ۷۶ / ۱۷۸ / ۳
15- هر که دانش را براى خدا بیاموزد ، به هیچ بابى از آن نرسد مگر این که بیش از پیش ، خود را حقیرتر بیند ، با مردم افتادهتر شود ، ترسش از خدا بیشتر گردد و در دین کوشاتر شود . چنین کسى از علم بهرهمند مىشود . پس ، باید آن را بیاموزد . امّا کسى که دانش را براى دنیا و منزلت یافتن نزد مردم و موقعیت یافتن نزد سلطان و حاکم فرا گیرد ، به هیچ بابى از آن نرسد مگر این که خود بزرگ بینتر شود و بر مردم بیشتر بزرگى فروشد و از خدا بیشتر غافل شود و از دین بیشتر فاصله گیرد . چنین کسى از دانش سود نمىبرد ؛ بنابراین ، باید (از تحصیل دانش) خوددارى ورزد و علیه خود حجّت و پشیمانى و رسوایى در روز قیامت فراهم نیاورد . روضه الواعظین .. ۱۶ منتخب میزان الحکمة .. ۴۰۰
16- هرکس یک مساله شرعی از احادیث ما پیرامون حلال و حرام و مسائل دینی اش را بیاموزد خدای تعالی هزار گناه او را بیامرزد و شهری از طلا به وسعت دنیا برایش در بهشت بنا کند و به عدد هر موئی که در بدنش قرار دارد برایش حج مقبول می نویسند. بحارالانوار جلد ۱ صفحه ۲۱۴
17- طالِبُ العِلمِ مَحفوفٌ بِعِنایَةِ اللَّهِ؛ عنایت خداوند جویاى دانش را فرا گرفته است.
حکمت نامه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله ، ج ۱، ص ۳۱۳، ح ۳۰۹
18- أَعلَمُ النّاسِ مَن جَمَعَ عِلمَ النّاسِ إِلى عِلمِهِ؛ داناترین مردم کسى است که دانش دیگران را به دانش خود بیفزاید. کنزالعمال، ج۱۰، ص۱۴۳، ح۲۸۷۳۱
19- لَوکانَ الدِّینُ مُعَلَّقاً بِالثُّرَیّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناء فارِسَ؛ اگر دین به ستاره ثریّا آویزان باشد، مردمانی از ایرانیان آن را به زیر خواهند کشید. کنزالعمّال ، ح ۳۴۱۳۰ .
20- مَن کَتَبَ عَنِّی عِلما أو حَدیثالم یَزَلْ یُکتَبْ لَهُ الأجرُ ما بَقِیَ ذلکَ العِلمُ والحَدیثُ؛ هر کس دانشى یا حدیثى از من بنویسد تا آن دانش باقى است ، برایش اجر نوشته شود
21- المؤمنُ إذا ماتَ وتَرَکَ وَرَقةً واحِدَةً علَیها عِلمٌ تَکونُ تِلکَ الوَرَقةُ یَومَ القِیامَةِ سِترا فیما بَینَهُ وبَینَ النارِ ، وأعطاهُ اللّه تبارکَ وتعالى بکُلِّ حَرفٍ مَکتوبٍ علَیها مَدینَةً أوسَعَ مِن الدنیا سَبعَ مَرّاتٍ ؛ هر گاه مؤمن بمیرد و یک برگه که روى آن علمى نوشته شده باشد از خود برجاى گذارد ، روز قیامت آن برگه پرده میان او و آتش مىشود و خداوند تبارک و تعالى به ازاى هر حرفى که روى آن نوشته شده ، شهرى هفت برابر پهناورتر از دنیا به او مىدهد . أمالی الصدوق .. ۴۰ / ۳
22- اکتُبُوا العِلمَ قبلَ ذَهابِ العُلَماءِ ، وإنّما ذَهابُ العِلمِ بِمَوتِ العُلَماءِ؛ دانـش را ، پـیش از درگـذشت دانشمندان ، بنویسید ؛ زیرا با مرگ دانشمندان ، دانش (آنان) نیز مىرود .
23- قَیِّدُوا العِلمَ بالکِتابِ؛ علم را ، با نوشتن در بند کشید . کنز العمّال .. ۲۹۳۳۲
24- کل جلوس فى المسجد لغو الا ثلاثة .. قراءة مصل ، او ذکرالله اوسائل عن علم ؛ هر نشستى در مسجد لغو است مگر در سه حالت .. خواندن قرآن ، گفتن ذکر خدا، سؤ ال(جستوى ) علم . (میزان الحکمه ، ج ۴، ص ۳۹۳، بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۸۸).
25- نوم على علم خیر من صلاة على جهل ؛ خواب با علم بهتر از نماز با جهل است .
26- طالب العلم، مخوف بعنایعة الله؛ جوینده ی دانش، در پناه عنایت خداوند است.
عوالی اللالی، ج ۱، ص ۲۹۲٫
27- طلب العلم فریضة علی کل مسلم الا ان الله یجب بغاة العلم؛ طلب علم بر هر انسانی واجب است. همانا خداوند علم آموزان را دوست دارد. اصول کافی، ج ۱،ص ۳۰٫
28- مَن أرادَ عِلمَ الأوَّلینَ والآخِرینَ فَلْیُثَوِّرِ القرآنَ ؛ هرکه خواهان علم پیشینیان و آیندگان ، از اوّل تا به آخر دنیاست ، در قرآن کاوش و تأمل کند . فلیُثَوِّر القرآن .. أی لینقّر عنه ویفکّر فی معانیه وتفسیره وقراءته (النهایه .. ۱ / ۲۲۹) .کنز العمّال .. ۲۴۵۴
29- المتعبّد بغیر فقه کالحمار فی الطّاحون؛ کسى که بى دانش عبادت کند چون الاغ آسیاست. نهج الفصاحه
30- من الصّدقه أن یعلّم الرّجل العلم فیعمل به و یعلّمه؛ از جمله صدقه این است که مرد علم آموزد و بدان عمل کند و تعلیم دهد. نهج الفصاحه
31- من عمل على غیر علم کان ما یفسد أکثر ممّا یصلح؛ هر که بى علم عمل کند بیش از آنچه اصلاح می کند، افساد خواهد کرد. نهج الفصاحه
32- من سلک طریقا یلتمس فیه علما سهّل اللَّه له طریقا إلى الجنّه؛ هر که به جستجوى علم راهى سپرد خدا براى وى راهى سوى بهشت بگشاید. نهج الفصاحه
33- من زهد فی الدّنیا علّمه اللَّه بلا تعلّم و جعله بصیرا؛ هر که از دنیا بگذرد خدایش بدون تعلم علم آموزد و بصیرت دهد. نهج الفصاحه
34- من أفتى بغیر علم کان إثمه على من أفتاه و من أشار على أخیه بأمر یعلم أنّ الرّشد فی غیره فقد خانه؛ هر که بدون علم فتوى دهد گناه حاصل از آن را به گردن دارد و هر که به برادر خویش کارى سفارش کند و داند که مصلحت در غیر آن است به وى خیانت کرده است. نهج الفصاحه
35- من طلب العلم لیجاری به العلماء أو لیماری به السّفهاء أو یصرف به وجوه النّاس إلیه أدخله اللَّه النّار؛ هر که علم جوید که به وسیله آن با دانشوران هم چشمى کند یا با سفیهان مجادله کند یا توجه عامه را به سوى خود جلب کند، خدایش به جهنم برد.
36- من طلب العلم کان کفّاره لما مضى؛ هر که علم جوید کفاره گناهان گذشته وى باشد.
37- من جادل فی خصومه بغیر علم لم یزل فی سخط اللَّه حتّى ینزع؛ هر که در مناقشه اى بدون علم مجادله کند در خشم خدا باشد تا دست بردارد. نهج الفصاحه
امام على علیه السلام ..
38- مَن جاءَتهُ مَنِیَّتُهُ وهُوَ یَطلُبُ العِلمَ فبَینَهُ وبَینَ الأنبیاءِ دَرَجَةٌ؛ هر کس در حال طلب دانش مرگش فرا رسد ، میان او و پیامبران تنها یک درجه تفاوت باشد . مجمع البیان .. ۹ / ۳۸۰ منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
امام صادق علیه السلام ..
39- لَو عَلِمَ النّاسُ ما فی طَلَبِ العِلمِلَطَلَبوهُ ولَو بِسَفکِ المُهَجِ وخَوضِ اللُّجَجِ ؛ اگر مردم مى دانستند که علم چه فوایدى دارد ، هر آینه در جستجوى آن بر مى آمدند ، گرچه در راه آن خون بریزند و در ژرفاى دریاها فرو روند . منتخب میزان الحکمة .. ۳۹۸
40- کِتابُ الرجُلِ عُنوانُ عَقلِهِوبُرهانُ فَضلِهِ ؛ نوشته (و نامه) انسان ، نشانِ خِرد او و دلیل فضل اوست . غرر الحکم .. ۷۲۶۰ منتخب میزان الحکمة .. ۴۸۲
چهل حدیث پر بار و با ارزش و کاربردی درباره نماز
1- نماز، مرز ایمان و کفر
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آلهفرمودند.. میان کفر و ایمان، فاصله ای جز ترک نماز نیست.
2- آداب قرائت
حضرت صادق علیه السلام حمد و قل هو الله را شمرده خواندند و به اندازه یک نفس صبر کردند و در همان حال قیام، دست ها را تا کنار صورت بالا برده و تکبیر گفتند، سپس به رکوع رفتند.
3- آداب رکوع
حضرت صادق علیه السلامدر رکوع کف دستها را بر زانوها قرار دادند به طوری که کف دست ها به طور کامل ، زانوها را در بر گرفت، زانو ها را عقب داده و پشتشان به طوری صاف بود که اگر قطره آبی بر آن می افتاد تکان نمی خورد و گردن را صاف نموده و چشم ها را پایین انداختند آنگاه به آرامی سه بار ) سبحان ربی العظیم و بحمده » گفته و سپس راست ایستادند و در حال قیام ) سمع الله امن حمده » گفته و در همان حالی که ایستاده بودند دستها را تا کنار صورت بالا برده ، تکبیر گفتند و به سجده رفتند.
4- گشایش روزی با جمع بین دو نماز
راوی می گوید.. سرمایه ام از دست رفته بود و کسانی که با من معامله داشتند، دیگر به سراغم نمی آمدند، این مطلب را خدمت حضرت عسکری علیه السلامعرض کردم و چاره خواستم. حضرت فرمودند.. نماز ظهر و عصر را با هم بخوان، به خواسته ات خواهی رسید.
5- جمع بین دو نماز
امیرمؤمنان علیه السلامفرموده اند.. جمع کردن بین دو نماز روزی را زیاد می کند.
6- آداب دعا کردن
اما باقر علیه السلامفرمودند.. دعا کردن بعد از نماز فضیلتش بیش از خواندن نماز مستحبی است.
7- ارزش نماز به هنگام
امام صادق علیه السلامفرمودند.. برتری اول وقت بر آخر وقت مانند برتری آخرت بر دنیا است.
8- نماز اول وقت
امام صادق علیه السلامفرمودند.. درک فضیلت نماز اول وقت نسبت به بعد از آن ، برای انسان از اموال و فرزندانش با ارزش تر و بهتر است.
9- نماز اول وقت، همیشه و در همه حال
امام باقر علیه السلامفرمودند.. نماز اول وقت همیشه و در همه حال فضیلتش بیشتر است، پس تا می توانی در کار خیر شتاب کن.
10- وای بر نمازگزاران سهل انگار
حضرت علی علیه السلامفرمودند.. خداوند هیچ عملی را بیش از نماز دوست نمی دارد ، پس نباید هیچ کاری از امور دنیا شما را از اوقات نماز غافل کرده و به خود مشغول سازد، به یقین خداوند گروهی از مردم را که نسبت به نمازشان بی توجه اند و نسبت به اوقات آن اهمیت قائل نیستند، مورد نکوهش قرار داده و می فرماید.. وای بر نمازگزارانی که در مورد نمازشان سهل انگارند.
11- نماز، بازدارنده از زشتی ها
قرآن کریم.. نماز را به پا دار که به یقین نماز، انسان را از زشتی ها و کارهای ناپسند باز می دارد.
12- ضایع کردن نماز به وسیله خلفای نالایق
قرآن کریم.. بعد از آن گروه مؤمن و نیکوکار، ناخلفی جانشین آنان شدند که نماز را ضایع و تباه ساخته و پیروی شهوات پرداختند و آنها به زودی گمراهی و نابودی را به چشم خود خواهد دید.
13- فلسفه نماز
حضرت رضا علیه السلامفرمده اند.. نماز در بردارنده ی لزوم مداومت بر یاد خداوند بزرگ در هر شب و روز است تا بندگان ، سرور و تدبیر گر و آفریننده ی خود را فراموش نکرده و به گردن فرازی و سرکشی دچار نشوند. نماز وسیله ی یاد مداوم پروردگار بزرگ و توجه به وقوف پیوسته در وحضر اوست تا انسان را از نافرمانی ها به دور نگه داشته و از هر گونه فساد و تباهی محافظتش نماید.
14- فلسفه نماز
حضرت رضا علیه السلاممی فرمایند.. نماز اعتراف به گناهان گذشته و تقاضای نادیده گرفتن آنهاست. نماز بر خاک نهادن صورت بر زمین در هر روز به نشانه تعظیم و بزرگ داشت خداوندی است که در شکوه و جلال بی همتاست. نماز وسیله یادآوری و فراموش نکردن هدف آفرینش و دوری انسان از پوچی و بیهودگی است. نماز بیانگر فروتنی و نیز اشتیاق و درخواست فزونی هرچه بیشتر نعمت های دنیوی و اخروی است.
15- ایمان ، شرط پذیرش نماز
حضرت صادق علیه السلامدر پاسخ کسی که پرسید بهترین کاری که بندگان را به خداوند نزدیک می سازد چیست فرمودند.. بعد از شناخت خداوند من عملی بهتر از نماز را نمی شناسم.
16- اهتمام(توجه کردن) به نماز، معیار روابط اجتماعی
در محضر امام صادق علیه السلاماز یکی از شیعیان نام بردم و از او بسیار تعریف و تمجید کردم، حضرت تنها سؤالی که از من فرمودند این بود که اهتمام او به نماز چگونه است؟
17- یک نماز واجب، ارزشمندتر از تمام دنیا
حضرت صادق علیه السلامفرمودند.. یک بار حج به جا آوردن، از تمام دنیا و هر چه در دنیاست ارزشمندتر و بجا آوردن یک نماز واجب از هزار حج با ارزش تر است.
18- فلسفه نماز
امام رضا علیه السلامفرمودند.. نماز اعتراف و اقرار به این حقیقت است که خداوند عزیز و بلند مرتبه ، تنها حامی و تربیت کنندگان است و شریک و همتایی برای او نیست. نماز برپا ایستادن و نشانه خاکساری و نیازمندی و درخواست و درگاه خداوندی است که تمام هستی تسلیم خواست اوست و هیچکس در برابر اراده او اراده ای ندارد.
19- آداب تکبیرة الاحرام
حضرت صادق علیه السلامفرمودند.. هنگامی که تکبیرة الاحرام می گویی دو دست خود را بالا ببر و کف دست ها را به طور کامل باز کن. و هنگام گفتن تکبیرة الاحرام ، دستانت را از گوش ها عقب تر مبر.
راوی نقل می کند امام صادق علیه السلامرا دیدم در هنگام گفتن تکبیرة الاحرام کف دستان حضرت به طرف قبله بود و دو دست خود را تا کنار صورت بالا آوردند.
20- اذان گفتن بین دو نماز
امام باقر علیه السلامفرمودند.. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آلهبین نماز ظهر و عصر جمع نمودند و دو نماز را با یک اذان و دو اقامه بجا آوردند و در مورد نماز مغرب و عشا نیز چنین کردند.
21- اذان و اقامه
امام صادق علیه السلامفرمودند.. برای گفتن اذان و اقامه منتظر رسیدن چیزی جز رسیدن وقت نماز نمان و اقامه را بدون آنکه جملات آن را پیوسته بگویی تندتر از اذان بگو و در میان اذان و اقامه نباید بیش از خواندن دو رکعت نافله فاصله شود.
22- اذان و اقامه
امام صادق علیه السلاممی فرمایند.. هنگامی که پیامبر اعظم صلی الله علیه و آلهوارد مسجد می شدند و بلال اقامه می گفت می نشستند.
23- نماز ما موجب آبروی اهل بیت(علیهم السلام) یا...
امام صادق علیه السلامپس از آنکه نماز خواندن حَماد بن عیسی را دیدند فرمودند.. حماد خوب نماز نمی خوانی، چه زشت است فردی که از پیروان ما شصت یا هفتاد سال از عمرش بگذرد و یک نماز کامل بجا نیاورده باشد.
24- جمع بین دو نماز
امام صادق علیه السلامفرمودند.. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آلهنماز ظهر و عصر را بدون علت و سبب خاصی در یک وقت و بدون فاصله بجا آوردند، خلیفه دوم که نسبت به پیامبر از همه اصحاب جری تر بود اعتراض کرد که آیا در احکام نماز تغییری رخ داده است؟ حضرت فرمودند.. نه، ولی خواستم انجام نماز بر امتم آسان گردد و در سختی نیفتند.
25- وقت نماز ظهر و عصر، مغرب و عشا
امام باقر علیه السلامفرمودند.. هنگامی که خورشی از وسط آسمان گذشت، وقمت نماز ظهر و عصر فرا می رسد و چون خورشید غروب کرد، وقت نماز مغرب و عشا داخل می شود.
26- بهترین وقت نماز
امام صادق علیه السلامفرمودند.. هنگامی که وقت نماز فرا می رسد، درهای آسما برای بالا رفتن اعمال گشوده می شود و من دوست ندارم عملی پیش از نماز بالا رود و نام کسی پیش از من در نامه اعمالم نوشته شود.
27- نماز اول وقت، ضامن سعادت ابدی
امام صادق علیه السلامفرمودند.. فرشته مرگ، شیطان را از کسی که بر نمازش مواظبت کند، دور می سازد و به هنگام جان دادن که از دشوارترین حالات است شهادتین را به او تلقین می کند.
28- نماز اول وقت، پیمان خدا با بندگان
امام صادق علیه السلامفرمودند.. هر کس شرایط پنج نماز واجب را رعایت کند و بر اوقات آنها رعایت نماید، روز قیامت در بارگاه الهی حاضر می شود در حالی که به پیمانش با خداوند وفا کرده و به واسطه آن وارد بهشت می شود و هر کس اوقات و شرایط نمازهایش را مراعات نکرده باشد در حالی که به ملاقات خداوند می رود که به پیمان خود وفا نکرده است، پس اگر خداوند بخواهد او را عذاب می کند و اگر بخواهد می آمرزد.
29- کوتاهی کردن و سبک شمردن نماز
حضرت رسول صلی الله علیه و آلهفرمودند.. شفاعت من شامل حال کسی که نمازش را سبک بشمارد نخواهد شد و قسم به خداوند که چنین کسی هرگز در کنار حوض کوثر بر من وارد نمی شود.
30- کوتاهی کردن و سبک شمردن نماز
امام صادق علیه السلام در آخرین لحظات زندگی دستور فرمودند تا تمام کسانی که با آن حضرت خویشاوندی داشتند به محضر ایشان حاضر شوند، آنگاه رو به آنان کرده و فرمودند.. به یقین شفاعت ما شامل حال کسی که نمازش را سبک بشمارد نخواهد شد.
31- نماز، بزرگترین مانع در برابر شیطان
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند.. تا هنگامی که مؤمن بر نمازهای پنج گانه مواظبت می کند، شیطان از او در هراس است و با ترس به او نزدیک می شود، ولی همین که نماز واجب را بی اهمیت شمرد و آن را ضایع نمود، شیطان نسبت به او جرأت یافته و به گناهان بزرگ وادارش می کند.
32- سجده بر تربت حسین(ع)
امام صادق علیه السلام فرمودند.. سجده بر تربت امام حسیت0ع)، حجاب های هفتگانه را پاره می کند.
33- نماز بدون رکوع و سجود بی ارزش است
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمودند.. کسی که رکوع و سجود نمازش را تمام و کمال به جای نیاورد، نمازش ارزش ندارد.
34- نماز مانند ترازوست
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمودند.. نماز مانند ترازوست، هر کس سنگ تمام گذاشت، پاداش کامل دریافت می کند.
35- اولین سؤال، نماز
امام صادق علیه السلام فرمودند.. همانا نخستین چیزی که به آن رسیدگی می کنند، نماز است.
36- وضو با کمال جواز عبور از صراط
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند.. وضو را تمام و کمال بگیر تا روز قیامت چو ابر از پل صراط سرع عبور کنی.
37- وضو گرفتن
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند.. وضو گرفتن نصف ایمان است.
38- قبولی فقط یک نماز
امام صادق علیه السلام فرمودند.. هر که خداوند متعال، یک نماز او را قبول کند، او را عذاب نمی کند.
39- آخرین نماز
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند.. هنگامی که نماز می گذاری، آنچنان باش که گویی آخرین نماز توست.
40- سجده های طولانی
امام صادق علیه السلام فرمودند.. بر تو باد به انجام سجده های طولانی که همانا آن روش توبه کنندگان است.
ادامه
http://m5736z.blog.ir/post/40Hadis4
http://m5736z.blog.ir/post/40Hadis2
http://m5736z.blog.ir/post/40Hadis3
http://m5736z.blog.ir/post/40Hadis1
http://m5736z.blog.ir/post/40Hadis5
به نام خدا
مطالب جمع آوری شده در زمینه های مفاهیم قرآنی و تاریخی
از سال 1354 و بارگزاری آن در سال 1380 در سایت
تاریخی فرهنگی قرآنی
و از سال 1393 به تدریج بعضی از مقالات تبدیل به کتاب شده
و به حول قوه الهی در مهر سال 1399 به 40 جلد کتاب رسیده است.
نام : محمود زارع پور متولد تهران محله قلهک شمیران 1336
کارشناسی علوم قرآن و دینی ، دبیر و 25 سال مدیریت مدرسه
با درج لینک یا بنر در وبگاه خود ما را یاری نمائید
یاعلی