صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع)
آشنایی با دعای سیوهشتم: 10
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق دوم: سپاسگزاری نکردن از مخلوق:
و مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِىَ إِلَیَّ فَلَمْ أَشْکُرْهُ، و به درگاه تو عذرخواهی میکنم
از احسانی که درباره «من» شد، ولی «من» سپاسگزاری نکردم!
از بندگان خدا که به شما احسان میکنند، قدردانی کنید بگذارید بدانند که محبتشان را فهمیده‌اید...
کار او را به زبان بیاورید ذکر خیرش را داشته باشید
خالصانه برایش دعا کنید شت سرش، در سحرها؛ بعد از نمازها توفیق و سعادت و سلامت او را بخواهید.
صمیمانه و خالصانه عافبت به خیری او را طلب کنید.
در این صورت میتوان گفت، از او تشکر کرده‌ای
و احسانش را فهمیده‌ای
و هرگاه توانستی و برایت فراهم شد احسان او را با نیکی متقابل جبران کن!
اگر هم از عهده ات برنیامد خوبی‌اش را پنهان نکن مهربانی‌اش را منتشر کن همه جا از او تعریف و تمجید کن
این کار را که دیگر می‌توانی انجام دهی
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع)
آشنایی با دعای سیوهشتم: 11
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
سپاسگزاری نکردن از محبت دیگران.
و مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِىَ إِلَیَّ فَلَمْ أَشْکُرْهُ،
و به درگاه تو عذرخواهی میکنم
از احسانی که درباره «من» شد،
ولی «من» سپاسگزاری نکردم!
امام صادق (ع):
خدا لعنت کسانی که راه خوبی‌ها را می‌بندند راه خوبی را در جامعه سد میکنند.
⁉️ اینان چه کسانی هستند؟
1. کسی که به او خوبی میشود، اما کفران میکند و آن را می‌پوشاند اصلا به روی خودش نمی‌آورد که به او خوبی کرده‌اند.
2. کسی که جواب احسان را با بدی میدهد چنین کسی از مدار انسانیت خارج میشود
چنین کسانی هستند که دیگران را از انجام خوبی پشیمان میکنند و آرام آرام راه خوبی و محبت را در جامعه سد میکنند.
و چقدر کم است تشکرها چقدر کم است، تقدیر از خوبی‌ها و خوبان و خدمت‌ها و خدمت‌گزاران.
براستی فقط اندکی از بندگان خداوند؛ سپاسگزارند و چقدر اشتباهات را دیدن و بُروز دادن و تلافی کردن؛ بسیار است
ای بندگان خدا، حواستان باشد تشکر و سپاس،
همچون جاده است.
یک جادهٔ دو طرفه در برابر احسانی که به شما میشود سپاسگزار شوید و احسان کنید
تا دوباره محبت و خوبی دریافت کنید.
و آگاه باشید که؛ جزاء احسان، احسان است و اینگونه میشود که افراد یک جامعه دائماً در حال بده بِستانِ
محبت و نیکی هستند.
آشنایی با دعای سیوهشتم: 11
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
سپاسگزاری نکردن از محبت دیگران.
و مِنْ مَعْرُوفٍ أُسْدِىَ إِلَیَّ فَلَمْ أَشْکُرْهُ،
و به درگاه تو عذرخواهی میکنم
از احسانی که درباره «من» شد،
ولی «من» سپاسگزاری نکردم!
امام صادق (ع):
خدا لعنت کسانی که راه خوبی‌ها را می‌بندند راه خوبی را در جامعه سد میکنند.
⁉️ اینان چه کسانی هستند؟
1. کسی که به او خوبی میشود، اما کفران میکند و آن را می‌پوشاند اصلا به روی خودش نمی‌آورد که به او خوبی کرده‌اند.
2. کسی که جواب احسان را با بدی میدهد چنین کسی از مدار انسانیت خارج میشود
چنین کسانی هستند که دیگران را از انجام خوبی پشیمان میکنند و آرام آرام راه خوبی و محبت را در جامعه سد میکنند.
و چقدر کم است تشکرها چقدر کم است، تقدیر از خوبی‌ها و خوبان و خدمت‌ها و خدمت‌گزاران.
براستی فقط اندکی از بندگان خداوند؛ سپاسگزارند و چقدر اشتباهات را دیدن و بُروز دادن و تلافی کردن؛ بسیار است
ای بندگان خدا، حواستان باشد تشکر و سپاس،
همچون جاده است.
یک جادهٔ دو طرفه در برابر احسانی که به شما میشود سپاسگزار شوید و احسان کنید
تا دوباره محبت و خوبی دریافت کنید.
و آگاه باشید که؛ جزاء احسان، احسان است و اینگونه میشود که افراد یک جامعه دائماً در حال بده بِستانِ
محبت و نیکی هستند.
آشنایی با دعای سیوهشتم: (۱۲)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
سپاسگزاری نکردن از محبت دیگران.
یک نکته:
اینکه عدم جبران خوبی‌ها کار زشتی است به جای خود باقی است
واینکه اگر کسی شکر نعمتی که از طریق دیگران به او رسیده به جا نیاورد
و عکس‌العمل مثبت نشان ندهد،
باید از خداوند عذرخواهی کند
شک بردار نیست
اما یک سؤال:
اگر از شما تشکر نشد، چه میکنید❓
اگر کار خوب شما دیده نشد، چه عکس‌العملی نشان می‌دهید❓
اینجا یک خطر ما را تهدید میکند.
چه خطری❓
کاهش احساس خوبی کردن و احسان به دیگران در ما.
کاهش ارزش‌گذاری برای توفیق خدمت به دیگران
کاهش علاقه به یکی از بزرگترین
توفیقات خداوند، یعنی خدمت به خلق
این حالت یک تهدید بزرگ و یک خطر جدی است.
⁉️ نکند ناسپاسی دیگران باعث شود
این احساس دوست نداشتنی و بد
در ما ایجاد شود
و خوبی به دیگران در نزد ما ارزان یا بی‌قیمت شود
خدا نکند که خدمت خودمان را به تشکر دیگران گره بزنیم
حواسمان باشد که گرچه وظیفه آنان سپاسگزاری کردن است،
اما اگر آنها وظیفه خود را انجام ندادند،
آیا ما اجازه دلسرد شدن را داریم؟
و می توانیم خوبی کردن را رها کنیم؟!
بالاتر را ببینیم
افق دیدمان را وسیع‌تر کنیم
نگاهمان را از زمین جدا کنیم
با کس دیگری معامله کنیم
کسی که هم خدمت و خوبی ما را می‌بیند
و هم قدرت و توان تشکر از ما را دارد
با خداوند معامله کنیم
ناسپاسی‌ها را به خاطر او تحمل کنیم
برای رضای خداوند، از محبت‌مان به دیگران کم نکنیم
از لطف و احسانمان کم نکنیم و راه خوبی را در جامعه سد نکنیم
خداوندا، ما را قدرشناس و نعمت شناس، قرار بده
و توفیق جبران خوبی‌ها را به ما عنایت کن
آمین
https://t.me/joinchat/AAAAAEBx6zhfDCUjsymsHg
آشنایی با دعای سیوهشتم: (۱۳)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق سوم حق‌الناس
و مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ،
خداوندا، عذرخواهی میکنم از تو
که کسی به علت بدرفتاریش، از «من» معذرت خواهی کرد
اما من عذرش را نپذیرفتم.
زمان‌هایی برای همهٔ ما پیش آمده که شخصی به خاطر رفتار بدی که با ما داشته، عذرخواهی میکند.
گاهی این رفتار بد او آن‌قدر به ما ضربه زده، که اصلا حاضر به بخشیدن او نیستیم
اصلا نمی‌توانیم کارش را فراموش کنیم.
امام سجاد(ع) در این دعا به ما می‌آموزد که:
در فضای ایمانی، هر کس از کار بدش عذرخواهی کند بر عهده ما حقی پیدا میکند
اگر عذرش را نپذیرفتیم حقش را زیر پا گذاشته‌ایم
و این خطایی بزرگ است و تبعات این حق و عدم بخشش، به گردن ما می‌ماند
باید از چنین خطای بزرگی به درگاه خداوند عذرخواهی کنیم
الٰلهُم اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
خدایا، از تو پوزش می‌طلبم
آن‌زمان که شخصی دربارهء «من» رفتار زشتی کرد
حرف بدی زد غیبتی کرد
به مال یا آبرویم لطمه‌ای وارد کرد آنگاه پشیمان شد و عذرخواهی کرد و «من» عذرش را نپذیرفتم و او را نبخشیدم
حتما چنین کلامی به نظر، خیلی سخت و سنگین می‌آید
⁉️آیا ممکن است کسی هم به «من» بدی کند
هم به گردن «من» حق پیدا کند؟
⁉️ که او را ببخشم؟
⁉️چگونه قابل تصور است؟
آری هم ممکن است و هم قابل تصور،
در صورتی که زاویهٔ نگاهمان را کمی تغییر دهیم.
آشنایی با دعای سیوهشتم: (۱۴)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
سوم: نپذیرفتن عذرخواهی دیگران
و مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ
بیایید خود را رها کنیم از طوقی که بر گردنمان بسته شده. زیرا تا خود را رها نکنیم؛ از بند آزاد نمی‌شویم.
عذرخواهی را می‌گویم.
بیایید خود را از بند لجاجت و نپذیرفتن عذرخواهی دیگران رها کنیم وقتی کسی از رفتار ناپسندش، عذرخواهی میکند
پذیرفتن این عذر، حقی میشود بر گردن ما طوقی میشود، بندی میشود که تا از آن رها نشویم، آزاد نخواهیم شد.
تا نبخشیم به آرامش نمی‌رسیم در حق شما بدی شده؟
درست
❓این بدرفتاری به شما ضربه مالی یا آبرویی و روحی وارد کرده؟
درست.
ولی هر چیزی جای خودش. او بدی کرد، تو هم نگذشتی.... اما اکنون آمده و عذرخواهی میکند؛ بنابراین حقی بر گردن تو ایجاد میشود که حق الناس است. پس عذرش را بپذیر.
هر جا که عذرخواهی کسی را نپذیرفته‌ای
و اکنون دیگر در دسترس تو نیست تا جبران کنی،
باید ندامت خود را به پبشگاه خداوند ببری
و عذر بخواهی از اینکه، عذر بنده‌اش را نپذیرفتی
الّٰلهُم اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
آشنایی با دعای سیوهشتم: (۱۵)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
سوم: نپذیرفتن عذرخواهی دیگران
وَ مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ
برای همه ما لحظاتی بوده که؛ مجبور به عذرخواهی شده‌ایم و میدانیم چقدر کار سختی است
معذرت خواستن از خطا و اشتباه
میدانیم چقدر سخت است در مقابل کسی که به او بدی کرده‌ایم بایستیم و طلب بخشش کنیم
بخصوص اگر این طلب بخشش و عذرخواهی از کسانی باشد که به ما احسان کرده‌اند مانند پدر، مادر یا دوست
چه‌قدر در آن لحظات با خود کلنجار رفته‌ایم
انگار انسان می‌میرد و زنده میشود
یک قدم می‌رود یک قدم برمی‌گردد
انگار خودش را می‌کِشد و می‌برد برای عذرخواهی
⁉چرا این کار این‌قدر سخت است؟
چون در عذرخواهی باید، کرامت، آبرو و شخصیت خودمان را در دست بگیریم و از طرف مقابل درخواست بخشش و حلالیّت کنیم
باید «منِ» خودمان را زیر پا بگذاریم
و بگوییم مرا ببخش و این خیلی کار سنگینی است.
اکنون کسی را که به معذرت خواهی از ما آمده، به جای خود بگذاریم، تا احساس کنیم، چه رنجی کشیده که تا اینجا آمده!
پس؛ عذرش را بپذیریم و او را ببخشیم.
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه: (۱۶)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
چرا باید عذرخواهی دیگران را پذیرفت؟
گاهی پیش می‌آید که می‌گوییم:
❗خجالت میکشم که از کار بدم عذرخواهی کنم!
❗خجالت میکشم با طرف روبرو شوم!
ولی واقعیت این است که؛ خودت را باید خُرد کنی تا بتوانی عذرخواهی کنیو این خیلی سخت است.
وقتی کسی عذرخواهی میکند
خُرد میشود و باید دوباره ساخته شود و ساخته شدنش به این است که
عذرش پذیرفته شود عذرش که پذیرفته شد؛ شخصیتش دوباره سرِپا میشود و برای همین است که عذرخواهی دیگران حقی است بر گردن ما و باید آن را پذیرفت.
اگر عذرخواهی را نپذیریم خرد شدنش را دیده‌ایم ولی ساخته شدنش را نَه.
او خرد میشود ولی دیگر ساخته نمی‌شود و تبعاتش برای همیشه؛ به گردن ما می‌ماند
و گاهی چه‌قدر بد می‌شویم ما و چه بی‌گذشت می‌شویم و حاضریم گردنمان گیر باشد ولی کسی را نبخشیم و نفرتمان را فروکش نکنیم
اَلّٰلهُم اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه: (۱۷)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اَلّٰلهُم اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ
چرا باید عذرخواهی دیگران را پذیرفت⁉
یک نکتهٔ دیگر:
تصور کنید، کسی به خاطر کار بدش، خود را خُرد کند، اکنون عذرخواهی کرده،
و ما خُرد شدنش را دیده ایم، و دلمان خنک شده و عذرش را هم نپذیرفته ایم.
خوب آیا مسئله به همین‌جا ختم میشود❓
آیا با خُرد شدن شخصیت او و خنک شدن دل ما همه چیز تمام میشود❓
پس با پی آمدهایٔ اجتماعیش چه میکنیم؟
باید به این نکته توجه داشته باشیم که:
رفتارهای اجتماعی مثل شبکه، به همدیگر متصل است.
وقتی عذر کسی را نمی‌پذیریم، در حقیقت؛ یک امر ناپسند را باب کرده‌ایم.
مردم را از عذرخواهی پشیمان کرده ایم
❗بابِ عذرخواهی کردن افراد از یکدیگر را بسته ایم!
یعنی ما کاری کرده‌ایم که دیگران، وقتی کار بدی کردند، عذرخواهی نکنند...
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه: (۱۸)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اَلّٰلهُم اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ
چرا باید عذرخواهی دیگران را پذیرفت⁉
وقتی یک بار، دوبار.. . عذر کسی پذیرفته نشد
دیگر انگیزه عذرخواهی را از دست میدهد
نتیجه این میشود که پس از مدتی، انسان، هم بدی میکند؛ هم کار خود را بد نمی‌داند!
و حتی حق را به خودش میدهد و در بسیاری موارد، رفتار تهاجمی از خود نشان میدهد.
بسیاری از خشم‌ها و درگیری‌ها و نزاع‌ها در جامعه، زادهء همین کار بد کردن و عذرنخواستن و حق به جانب، رفتار کردن است.
و منشأ همه اینها هم میتواند همین باشد
که فردی رفتار زشتی مرتکب شده، درصدد عذرخواهی برآمده، ولی طرف مقابل عذر او را نپذیرفته.
و او هم دیگر نه تنها عذرخواهی نمیکند بلکه کار را به نزاع و درگیری هم می‌کشاند
و این است که ما با نپذیرفتن عذرخواهی و طلب بخشش دیگران، هم شخص را خُرد کرده‌ایم و هم جامعه را به ناهنجاری رفتاری کشانده‌ایم.
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه: (۱۹)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق سوم حق الناس:
اَلّٰلهُم اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک مِنْ مُسِىءٍ اعْتَذَرَ إِلَیَّ فَلَمْ أَعْذِرْهُ
کلام آخر در نپذیرفتن عذرخواهی دیگران
پیامبر (ص):
ای علی، کسی‌که عذرخواهی دیگران را نمی‌پذیرد، ‼چه عذرخواهی کننده راست بگویند چه دروغ، شفاعت من به او نمی‌رسد.
این جمله همهٔ بهانه‌ها را باطل میکند.
باید عذرخواهی دیگران را پذیرفت، حتی اگر میدانید راست نمیگوید
دیگر نگویید او بار اولش نبود که به «من» بدی کرد
نگویید از کردهٔ خود پشیمان نشده
نگویید راست نمیگوید و در عذرخواهیش صداقت ندارد
پیامبر می‌خواهد، این اخلاق
این کرامت این بزرگواری این آقایی این بردباری و این کار شیرین در جامعه منتشر بشود.
نیت‌ها را نخوانید آقایی کنید بزرگی کنید و عذرها را بپذیرید وگرنه به عقوبت سنگینی گرفتار می‌شوید؛
و توفیق شفاعت پیامبر، همان که امید همهٔ ماست همان که سرمایهٔ همه ماست از ما سلب میشود
آری دیگر نباید توقع شفاعت داشته باشیم ما که عذرِ عذرخواه را نپذیرفته‌ایم.
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه 20
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم:
الّٰلهُمَ اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
خدایا از تو عذر می‌خواهم در آنجا که، کسی حاجتش را با «من» مطرح کرد و «من» او را بر خود ترجیح ندادم
برای همهٔ ما بسیار پیش آمده که صاحب حاجتی، صاحب فاقه و نیازی، به ما رو می‌اندازد و حاجتش را با ما در میان می‌گذارد،
عکس العمل ما در برخورد با این ابراز نیاز:
دوحالت میتواند داشته باشد:
1. توانایی و امکانش را داریم که خواسته‌اش را پاسخ دهیم و نیازش را برآوریم، بدون اینکه مشکلی برایمان پیش بیاید
در این صورت:
❓آیا کمک میکنیم؟❓آیا سؤال نیازمند را ❓پاسخ مثبت میدهیم؟
اگر با وجود توانایی، دستگیر دیگران نباشیم که حتما باید توبه کنیم.
2. گاهی مسئله از این بالاتر است،❓حاجتی را با ما درمیان می‌گذارند، ⁉که نیاز خودِ ما هم هست
و به آن احتیاج داریم.
برایمان ممکن نیست که هم نیاز خود را مرتفع کنیم و هم نیازِ حاجتمند را.
⁉در چنین شرایطی چگونه عمل میکنیم؟
آیا شعارمان این میشود که:
چراغی که به خانه رواست، به مسجد حرام است؟
یا اینکه نیاز او را بر نیاز خود، ترجیح میدهیم؟
اینجاست که امام سجاد، به ما راه درست را می‌آموزد
امام خامنه ای:
من این شعر را خطاب به «صحیفه سجادیه» می خوانم؛
ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پرشکوه تنهایی و خلوت من ، ای شط شیرین پر شکوت من ...
واقعاً همین صحیفه سجادیه کافیست که یک جامعه را توجه دهد و اصلاح و بیدار کند...
خواهش می کنم عزیزان من به خصوص جوانان با صحیفه سجادیه انس بگیرند.
صحیفه_سجادیه_کتاب_معجز_نشان
انس_با_صحیفه_سجادیه_وظیفه_همه_مردم
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۲۱)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم:
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
الّٰلهُمَ اِنّٖی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
از اینکه ایثار نکردم
و حاجتمند را بر خود ترجیح ندادم
خداوندا خواسته‌ای مطرح شد و «من» اگر میخواستم، به نیازِ
نیازمند توجه کنم،
باید از خودم عبور میکردم
باید نیازی را ایثار میکردم
ولی ایثار نکردم
و او را بر خودم ترجیح ندادم
«من» نمی‌توانستم از داشته‌ام، که مال بود یا آبرو یا رفاه یا دلبستگی‌ام و یا هر چیز دیگر؛ بگذرم
«من» آن مزیت را فقط برای
خودم میخواستم
خدایا به خاطر این کوتاهی
در انجام حقی که بر عهدهٔ «من»
قرار گرفته بود، از تو عذر می‌خواهم.
⁉حال این سؤال مطرح میشود که:
این عذرخواهی از عدم ترجیح
دیگرانِ نیازمند بر خود،
یعنی چه؟
⁉ آیا خداوند نمی‌توانست یا نمی‌تواند
حاجت و نیازهای همه را،
خودش برآورده کند؟
⁉تا ما هم به زحمت انتخاب
و ایثار مبتلا نشویم؟
در ادامه سخن، پاسخ خواهیم داد.
آشنایی با دعای سیوهشتم (۲۲)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم:
عذرخواهی از عدم ترجیح دادن حاجت حاجتمند بر خود.
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
ای بندگان خدا بدانید:
رزق و روزی بندگان به دست خداوند است
او میتواند همه نیازهای مردم را بدون زحمت، برآوَرد
اما این کار را نمیکند⁉
خداوند در روابط اجتماعی،
ما را نیازمند یکدیگر قرار داده است
خداوند، انواع نیازهای ما را همچون:
نیاز به احترام و اکرام
نیاز به محبت
نیاز مادی
نیاز علمی
نیاز فرهنگی ... را
به فرصتی برای شکوفا شدن
و رشد کردن
و رستگاری و سعادت
قرار داده است
شخصیت «من» کوچک میشود
آن‌هنگام که نیازم را به کسی می‌گویم
باید خودم را بشکنم
و شخصیتم را کاهش دهم
تا خواسته‌ام را بگویم
و اینجا خداوند چه میکند؟
برای اینکه کاهشی برای «منِ»
درخواست کننده، ایجاد نشود
خودش را جانشین «من»
قرار میدهد
و می‌فرماید:
اگر دستی به سوی شما به تقاضا
دراز شد، آن دست خداست
آشنایی با دعای سیوهشتم (۲۳)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم: عذرخواهی از عدم ترجیح دادن حاجت حاجتمند بر خود.
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
حاجتمند، فرستاده خداست
دستِ او دستِ خداست
و خواسته‌اش از طرف خداست
و اگر توفیق کمک کردن و
دادن به او را داشتید
آن که دادهٔ شما را می‌گیرد،
خدا است
و بدانید:
دست‌تان به دست خدا می‌خورد
آن‌هنگام که دستگیری میکنید
پس متبرک میشود دستان‌تان
آنگاه که خواسته‌ای را اجابت میکنید
پس هر گاه صدقه می‌دهید،
کمکی میکنید،
حاجتی را برآورده میکنید
دستان متبرک خود را ببوسید
که این کمک
و برآوردن حاجت،
فرصتی است برای شکفتن
و روییدن شما
تا از خودخواهی، بیرون بیایید
جوانه بزنید
و شکوفه بدهید
و فطرت انسانی‌تان،
گُل بدهد
و بدانید:
هر چه انفاق میکنید
و ایثار میکنید
عوضش را خداوند برایتان،
مضاعف
و حفاظت
و جاودانی میکند
و به شما برمی‌گرداند
و شما نه تنها چیزی از دست نمی‌دهید
که بیشتر هم به دست می‌آورید
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه 🎼 (۲۴)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم: عذرخواهی از عدم ترجیح دادن حاجت حاجتمند بر خود.
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
همهٔ این ارزش‌ها و ثواب‌هایی
که در توضیحات قبلی برشمرده شد، برای شخص بخشش کننده و کسی است که حاجت نیازمند را
برآورده میکند
ولی نباید مغرور شد به این پاداش‌ها و اکرام‌ها
حواسمان باشد همهٔ ما، بدون استثنا، خیلی که مورد لطف قرار بگیریم
تازه می‌شویم فقیر درگاه الهی
و اِلّا همه فقر محضیم
صدر تا ذیلمان فقر است ذاتمان، حیثیت‌مان شأن‌مان، هویت‌مان، یک کلمه بیشتر نیست
فقر
همه به خدا نیازمندیم و خداست که بی‌نیاز ستوده است
پس گمان نکنیم آنچه کمک میکنیم و حاجتی که برآورده میکنیم از پیش خودمان است
و بدانیم نیازمندان به شما نیز مأموران خدا هستند.
و آنچه می‌دهید امانتی است که در نزد شما بوده و خداوند از روی لطف و فضل مأموری فرستاده تا آن را از شما بگیرد و آن روز که نیازمندید به شما هدیه کند
پس آن فرستاده را احترام کنید و دست خود را ببوسید، زیرا به دست مأمور خدا خورده است.
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۲۵)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم: عذرخواهی از عدم ترجیح دادن حاجت حاجتمند بر خود.
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
مردم همه عائلهٔ خداوند هستند؛ پس محبوب‌ترین آنان نزد خداوند عزّوجل کسی است که برای عائله او سودمندتر باشد.
ای انسان‌ها، حالت رحمانی داشته باشید؛ دست و دلباز باشید و به دیگران کمک کنید،
دین و ملت و آیین نیازمند، برایتان مهم نباشد
هر کس که نیازی دارد و نیازش مُحرَز است و به سوی شما این نیاز را می‌آورد؛ و برای شما یاری او، امکان پذیر است،
بدانید: فرشته رحمت است و خوشبختی به درِ خانهٔ شما آمده
پس حتی اگر به سختی بیفتید؛ باید نیاز او را برطرف کنید.
مواظب باشید، به خاطر خودخواهی و غفلت و سهل‌انگاری، فرصت را از دست ندهید و درِ خوشبختی را به روی خود نبندید
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۲۶)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق چهارم: عذرخواهی از عدم ترجیح دادن حاجت حاجتمند بر خود.
وَ مِنْ ذِى فَاقَةٍ سَأَلَنِى فَلَمْ أُوثِرْهُ
همهٔ این سفارش‌ها به کمک کردن و رحمانی بودن، در جایی است که کمک خواهنده از مؤمنان نباشد.
و اگر حاجتمند از مؤمنین باشد، اهمیت پاسخ مثبت دادن، چندین برابر است
در این شرائط که حاجتمند مؤمن است، هم، باید پاسخ دهید و هم یک حق از جانب او بر عهدهٔ تو ایجاد میشود
و باید هر کاری از دستت بر‌می‌آید برایش انجام دهی و در رفع نیازش، کوتاهی نکنی
اَللّٰهُمَّ اَنِّی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
فَلَمْ أُوثِرْهُ یعنی:
خدایا ببخش که برای به وظیفه عمل کردن و نیاز سائل را برآوردن، باید ایثار میکردم ولی ایثار نکردم باید اذیت میشدم و به زحمت می‌اُفتادم ولی این‌کار را نکردم
اَللّٰهُمَّ اَنِّی اَعْتَذِرُ اِلَیْک
خدایا معذرت می‌خواهم از اینکه گمان کردم باید خودم کاملا بی‌نیاز باشم و دستم کاملا باز باشد تا به دیگران کمک کنم و معنای ایثار را نمی فهمیدم
خداوندا «من» از ایثار نکردنم و ترجیح ندادن دیگرانِ نیازمند بر خود؛ به درگاه تو عذرخواهی میکنم عذرم را بپذیر ای پذیرندهٔ عذرها و ای بخشایندهء بدی‌ها
آمین
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم (۲۷)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق پنجم:
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
خدایا من معذرت می‌خواهم و از تو
طلب بخشش میکنم، ای خدای کریم
وَ مِنْ حَقِّ ذِى حَقٍّ لَزِمَنِى لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ،
از حق مسلَّمی که از جانب مؤمنی بر عهدهء من واجب شد، ولی من آن را به‌جا نیاوردم
موضوع حق مؤمن به معنای عام کلمه مطرح است.
موضوعی که بسیار وسیع و مهم و حساس است
یعنی:
خدایا عذر می‌خواهم که در فضای ارتباط و اخوّت ایمانی؛ «من» حق را پر و پیمان
و تمام و کمال پرداخت نکردم؛ و از عهده‌اش برنیامدم
❓کدام حق؟
حق روابط مؤمنین با یکدیگر.
یک تلنگر
ْ أُوَفِّرْهُ یعنی: به شکل تمام و سرریز و سرشار؛ و نه معمولی و عادی
یعنی عذرخواهی از سرشار نبودن و تمام و کمال نبودن در محبت و ایثار و شاد کردن دل مؤمنان و ادای حق آنان!
از چنین چیزی: أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ،
از چنین چیزی پشیمانم
براستی من بیچاره‌ام، اینها همه بر ذمه‌ام مانده
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۲۸)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق پنجم:
وَ مِنْ حَقِّ ذِى حَقٍّ لَزِمَنِى لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ،
عذرخواهی از خداوند در ادا نکردن حق مؤمن
بیایید تلاش کنیم در روابط دو نفره، سه نفره، پنج نفره، در همسایگی و پیرامون خود، جلوه‌هایی از این روابط مؤمنانه را برقرار کنیم
حداقل در فضای خانوادهٔ خودمان این بهشت را ایجاد کنیم
وقتی حق مؤمنی را ادا می‌کنی، به بالاترین رتبه‌های بندگی دست می‌یابی خیلی به دنبال ذکر و وِرد و دعای سنگین برای نزدیک شدن به خدا نگردید هر چند ارزش اذکار انکار شدنی نیست
درست است که جلوه‌های عبودیت خداوند خیلی زیاد است مانند نماز، روزه، حج، صدقه ....
ولی توجه داشته باشید که خداوند با هیچ چیز بالاتر از ادای حق مؤمن عبادت نشده است
حالا باید درک کنیم که
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
درباره حقوق مؤمنین یعنی چه؟
یعنی باید در پیشگاه خداوند بنشینیم و ضجه بزنیم و التماس کنیم و گریه کنیم و ناله‌ها سردهیم به خاطر حقوقی که به آن عمل نکرده‌ایم و به عهدهٔ ما باقی است
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۲۹)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق پنجم:
وَ مِنْ حَقِّ ذِى حَقٍّ لَزِمَنِى لِمُؤْمِنٍ فَلَمْ أُوَفِّرْهُ،
عذرخواهی از خداوند در ادا نکردن حق مؤمن
خداوند به شکل عمومی و فراگیر بین انسان‌های مؤمن، عقد اخوت را جاری کرده است
«اِنّمَاالْمُؤمِنُونَ إخْوَة»
در حقیقت مؤمنان با هم برادرند
و این برادری اختیاری نیست میثاقی است که خداوند برقرار کرده مگر آن‌کس که خدای ناکرده
از جرگهٔ مؤمنین خارج شود و الّا تمام کسانیکه در جرگهٔ مؤمنین و دوستداران امیرالمؤمنین باشند؛
این برادری بین‌شان برقرار است
و البته این برادری، حقوقی را به گردن انسان می‌آورد که اصلا جنبهٔ تشریفاتی و زینتی ندارد
بلکه کاملا حقیقی و واقعی است
یک فهرست از حقوق متقابل و متبادل، که فرصتی است برای شکفتن مؤمنین.
اگر مؤمنان خود را مُلزم به رعایت این حقوق در بین خودشان بدانند؛
بهشت را در بین خودشان تجربه میکنند
اُنس، صفا، یکرنگی عشق، دلدادگی، ایثار پشتیبانی، نصرت، ارشاد، خیرخواهی و .... همه از ثمرات این حقوق است.
و تمام این گرفتاری‌هایی که دور و بر ماست برطرف میشود
آنان که سال‌های دفاع مقدس را به یاد دارند؛ به خوبی این بهشت را دیده‌اند و این فضا را تجربه کرده‌اند
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۰)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق ششم:
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
خداوندا «من» از تو معذرت می‌خواهم
وَ مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِى فَلَمْ أَسْتُرْهُ،
از اینکه عیب مؤمنی ناخواسته، برای «من» آشکار شد که «من» باید آن را می‌پوشاندم، ولی این‌کار را نکردم!
از حقوق خاص و واجب مؤمنین بر یکدیگر این است که: عیوب یکدیگر را بپوشانند
کدام عیوب❓
آن ایراد یا اشکالی که انسان نمی‌خواهد کسی از آن باخبر شود.
فرقی هم نمیکند از چه نوع باشد حالا چه عیب جسمی باشد، مثل یک بیماری پنهانی
و یا عیب اخلاقی باشد مثل معصیت نهانی و یا عیب خانوادگی
مهم همین است که آن مؤمن دوست ندارد این عیب و ایرادش به دیگران منتقل شود و جزء اسرار اوست
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۱)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق ششم: نپوشاندن عیب مؤمن
وَ مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِى فَلَمْ أَسْتُرْهُ،
یک نکتهٔ دقیق:
می‌فرماید: «مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ «ظَهَرَ لِى»
یعنی از عیب مؤمنی که برای «من» آشکار شد و من قصدی برای اطلاع پیدا کردن از آن نداشتم
یعنی اصلا مسئلهٔ *تجسس* در میان نبود
«من» قصد نداشتم جستجو کنم و عیبی پیدا کنم
چراکه تجسس در عیوب دیگران از گناهان کبیره و دارای عقوبت سنگینی است
«من» ناخواسته از عیب آن مؤمن مطلع شدم قصدی نداشتم ولی به هر حال و به هر شکل، از خلوت کسی
از عیب کسی تصادفاً باخبر شدم
در این حالت وظیفهٔ ما چیست❓
اینجا حقی به گردن ما آویخته میشود باید عیبی را که ناخواسته باخبر شده‌ایم مستور نگاه داریم
این عیب میشود مثل امانتی که پبش ماست و باید از آن محافظت کنیم
و در صندوق اسرار خود مخفی‌اش کنیم طوری آن را بپوشانیم که هیچکس باخبر نشود
مبادا برای افشای راز دیگران و مطرح کردن عیوب آنان؛ در میان مؤمنان برای خود دلیل موجهی دست و پا کنیم
مبادا با این توجیه که دانستن دیگران به خیر و مصلحت اوست، آبرویش را بریزیم
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۲)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق ششم: نپوشاندن عیب مؤمن
وَ مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِى فَلَمْ أَسْتُرْهُ،
باید نهایت دقت و وسواس را در پوشاندن عیب دیگران داشته باشیم
راز دیگران که ما از آنها مطلع هستیم انگار در وجود ما، در حال غلیان است می‌جوشد،
انگار می‌خواهد یک جوری آشکار شود، می‌خواهد خودش را به بیرون پرتاب کند
⁉ چرا؟
چون کار نَفْس اماره امر کردن به بدیهاست و او می‌خواهد که این راز آشکار بشود
اینجاست که باید به خودمان بدگمان باشیم سوء ظن داشته باشیم
⁉ که «من» چرا می‌خواهم این مسئله را مطرح کنم
چرا می‌خواهم این راز را آشکار سازم❗
شاید می‌خواهم تَهِ دلم خنک شود باید مواظب توجیه‌المسائل شیطان هم باشیم
گاهی در آشکار کردن عیوب دیگران؛ مفسده‌های بزرگی هست که جبران ناپذیر است.
قُبحی ریخته میشود
یک زندگی متلاشی میشود
اعتمادهایی از بین می‌رود
حرمت‌هایی شکسته میشود
و عیوب تازه‌ای ایجاد میشود
پس حواسمان باشد؛ آشکارسازی عیوب، ممنوع و حرام است
این حقّ مؤمن است که عیبش را مستور کنیم و بپوشانیم و آن را به عنوان یک راز؛ پیش خود نگاه داریم
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۳)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق ششم: نپوشاندن عیب مؤمن
وَ مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِى فَلَمْ أَسْتُرْهُ،
امام صادق (ع):
پایین‌ترین درجهٔ کفر این است که انسان از برادر مؤمنش کلمه‌ای بشنود و آن را در حافظه خود نگهدارد؛ تا روزی او را مفتضح و رسوا سازد.
اگر کسی به چنین حالی برسد که دوست داشته باشد، اشکالات و عییهک و زشتی‌های انسان‌های مؤمن را آشکار و پخش کند
این کار او گناه کبیره است و قرآن کریم به او وعدهء عذاب داده است
هم در دنیا و هم در آخرت در همین دنیا خداوند آبرویش را می‌برد
فردی که عیب مؤمن را پخش میکند به حریم انسان مؤمن وارد شده است
و از این به بعد، سر و کارش با خدای متعال است
خداوند از جایی که فکرش را نمیکند، آبرویش را می‌برد حتی اگر در پستوی خانهٔ خود معصیتی را مرتکب شود، جایی که ظاهراً هیچکس او را نمی‌بیند
خداوند از جایی که فکرش را نمیکند او را رسوا و بی‌حیثیت میکند.
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۴)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
مصداق ششم: نپوشاندن عیب مؤمن
وَ مِنْ عَیْبِ مُؤْمِنٍ ظَهَرَ لِى فَلَمْ أَسْتُرْهُ،
گاهی ما به اسم دلسوزی و محبت؛
حرمت‌شکنی میکنیم
به اسم تربیت کردن، عیب‌هایی را که میدانیم برملا میکنیم.
خیلی باید مواظب بود، گاهی لازم است انسان، خودش را به تغافل بزند
متأسفانه گاهی ما خیلی راحت دربارهٔ عیوب دیگران؛ در جمع، صحبت میکنیم
انگار این‌کار برایمان عادی شده است!
بدون اینکه به عواقب کار توجه داشته باشیم
توجه داشته باشیم؛ که وقتی عیوب آشکار شد، امکان اصلاح؛ به شکل عجیبی، کاهش پیدا میکند!
گاهی در محیط‌های صمیمانه؛ این مسئله حساس‌تر میشود؛ به اسم دلسوزی پدرانه یا مادرانه و یا در ارتباط با همسر، خواهر و برادر حرمت‌شان را از بین میبریم
فکر میکنیم چون رابطه‌مان صمیمانه است، می‌توانیم رازشان را فاش کنیم
در حالیکه چنین حقی نداریم
آیا میتوان آسیبی که به آبروی کسی وارد شده به راحتی جبران کرد؟
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
به خدا پناه میبریم از ریختن آبروی مؤمن و از فاش کردن عیب او،
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۵)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
خداوندا «من» از تو عذرخواهی میکنم و به درگاه تو عذر تقصیر می‌آورم:
، وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد، ولی «من» آن را ترک نکردم.
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى
از هر گناهی که به «من» عرضه شد و «من» از آن فاصله نگرفتم.
رهایش نکردم و به آن مبتلا شدم و آسیب دیدم از همهٔ آنها عذرخواهی میکنم
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ
از هر گناهی، مخصوصا گناهانی که تاکنون برشمردم
گناهانی که در آنها پای کسی در میان است به او ستمی شده و از ناحیه «من» به او آسیبی رسیده
یا حقی از او ضایع شده از همهٔ آنها معذرت می‌خواهم
چه آنها را به یاد داشته باشم وچه به یاد نداشته باشم
به هر حال عواقب آنها دامنگیر «من» است
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۶)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد،
ولی «من» او را ترک نکردم گاهی بر اثر گذر زمان یا به دلایل دیگر برخی گناهان را فراموش میکنیم
و یا از آنها غافل می‌شویم اکنون همهٔ آنها را در نظر بگیریم و بگوییم
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
و از همه آنها در پیشگاه لطف الهی و کرم پروردگار عذرخواهی میکنیم و از او طلب مغفرت و توبه میکنیم
اما راهکار گناه نکردن چیست؟
انسان باید از نظر تربیت الهی و کسب تقوا و ایمان، به آنجا برسد که اگر در معرض گناه قرار گرفت، عقل او فکر او قلب او جسم او و همهٔ وجود او از آن گناه نفرت داشته باشد و فاصله بگیرد
این همان است که خدا می‌پسندد
کسانیکه اهل تقوا هستند وقتی وسوسه‌ای شیطانی به آنها روی می‌آورد،
وقتی شیطان آنها را احاطه میکند؛ «خدا» را به یاد می‌آورند نقطهٔ آغاز گناه، وسوسه شیطان است.
شیطان ابتدا در ذهن ما؛ تصویرگری میکند
در آغاز تصوّر گناه و معصیت را به ذهن ما می‌فرستد و این میشود عرضه کردن گناه توسط شیطان
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۷)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد، ولی «من» آن را ترک نکردم
انسان باتقوا حساسیّت ایمانی‌اش به جایی رسیده است
که وقتی شیطان، تصویری از‌گناه در ذهن او شلیک میکند و او را وسوسه میکند،
فوراً به خودش می‌آید و متوجه میشود که این وسوسهِّ شیطان است
می‌فهمد که شیطان دارد به، منطقهٔ ممنوعه وارد میشود
پس به یاد می‌آورد که خداوند او را می‌بیند
و متوجه میشود که این؛ نقطهٔ آغاز سقوط است
وقتی انسان هنگام مواجهه با گناهی خدا را یاد میکند و نگاه او را می‌بیند
فورا چشمش باز میشود و ایمن میشود و از آن گناه نجات پیدا میکند
تمام بدبختی‌های ما به خاطر این است که گرفتار نابینایی می‌شویم
و دست شیطان و وسوسهٔ او را نمی‌بینیم در نتیجه در چاه می‌افتیم
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۸)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد،
ولی «من» آن را ترک نکردم
خدایا وظیفهٔ «من»
فاصله گرفتن از گناه بود، آنگاه که از سوی شیطان و نفس اماره به «من» عرضه میشود.
ولی این‌کار را انجام ندادم و از دسترس گناه خارج نشدم
پس تیر گناه، به «من» اصابت کرد و «من» مبتلا شدم
فرمان تو را شکستم، نافرمانی کردم، و آن چیزی را که نمی‌پسندی، مرتکب شدم
شیطان وسوسه کرد، «من» مبتلا به غیبت شدم
وسوسه کرد، مبتلا به شایعه‌سازی برای مؤمنین شدم
سرّی را افشا کردم با زبانم زخمی زدم
آبرویی را در معرض خطر قرار دادم
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۳۹)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد، ولی «من» آن را ترک نکردم
یک عذرخواهی لطیف‌تر:
خداوندا مرا ببخش ولی نه فقط برای ارتکاب گناه، بلکه برای نزدیک شدن به گناه برای فکر کردن به گناه! آری حتی به گناه نباید نزدیک شد.
وَرَع یعنی اینکه:
حریم الهی را آن‌قدر رعایت کنیم که حتی در منطقهٔ شبهه هم، وارد نشویم
از گناه فاصلهٔ فرسنگی بگیریم فرار کنیم و دور شویم، از منطقهٔ گناه
گاهی غیبت نمی‌کنیم، اما نزدیک است که غیبت کنیم
ظاهرا گناهی مرتکب نشده‌ایم؛ ولی از نظر ادب بندگی؛ بی‌ادبی کرده‌ایم.
ما خود را در آستانهٔ خطرناکِ گناه غیبت قرار داده‌ایم تا لبهٔ پرتگاه خطرناک گناه پیش رفته ایم و اگر لطف خدا نبود؛ حتما گناه می‌کردیم
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۰)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد،
ولی «من» آن را ترک نکردم
خداوندا از تو عذرخواهی میکنم از این کم تقوایی از نزدیک شدن به لبهٔ پرتگاه گناه.
انسان‌هایی که سهم بیشتری از ایمان دارند
حواس‌شان هست که نزدیک شدن به گناه، فکر کردن به گناه، جسارت و بی‌ادبی به حریم خداوند است
و از همین جسارت نزدیک شدن به گناه، عذرخواهی میکنند.
یک مثال:
برایمان پیش آمده در اینترنت، به دنبال مطلبی هستیم اگر هنگام جستجو، صحنهٔ نامناسبی مشاهده کردیم، باید به سرعت از آن فاصله بگیریم و نزدیک نشویم
بسیاری از گناهان از همین نزدیک شدن‌ها آغاز میشود
چه بسیار انسان‌هایی که گمان کردند از گناه مصون هستند،
ولی نزدیک شدن به آن، گرفتارشان کرد
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
از هر گناهی که مرتکب شدم و از هر گناهی که در آستانهٔ آن
قرار گرفتم.
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۱)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد،
ولی «من» او را ترک نکردم
❓تا به حال فکر کرده‌اید که توقع خدا؛ از انسان مؤمن چیست؟
خداوند از انسان مؤمن توقع دارد در تقوا تا آنجا پیش برود که به مرز عصمت و مصونیت از گناه برسد.
⁉ آیا میتوان به مصونیت از گناه رسید؟
همهٔ ما میدانیم؛ عرضهٔ گناه و وسوسه شیطان همیشگی است
شیطان از ما دست برنمی‌دارد او دشمن قسم خوردهٔ انسان است
شیطان از پیش رو و پشت‌سر و از طرف راست و از طرف چپ به ما حمله میکند او با همهٔ امکاناتش پیش می‌آید و در برنامه‌ریزی خود جدی است و ما را رها نمیکند.
اما ما هم در هر مرحله‌ای که از نظر؛
ایمان و تقوا بالا برویم
به همان اندازه از گناه مصونیت پیدا میکنیم و توانسته‌ایم دست یک طایفه از شیطان را قطع کنیم
ما برای نجات، یک را بیشتر نداریم و آن هم تقوا است به تقوا برسیم به ایمنی رسیده‌ایم
إنَّ لِلْمُتَّقیٖنَ مَفازاً رستگاری برای متقین است
صحیفه ی سجادیه امام سجاد (ع):
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۳)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اللَّهُمَّ إِنِّى أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ
وَ مِنْ کُلِّ إِثْمٍ عَرَضَ لِى فَلَمْ أَهْجُرْهُ.
از هر گناهی که به «من» عرضه شد،
ولی «من» آن را ترک نکردم
حواسمان باشد:
هر جا خودمان را در برابر گناه ضعیف احساس کردیم
یا گمان کردیم قدرت مصونیت پیدا کردن در برابر گناهی را نداریم
حتما تیر شیطان از همان جا به ما اصابت خواهد کرد و ما مبتلا به گناه می‌شویم
پس توقع‌مان را از خودمان بالا ببریم و به اندازهٔ این توقع، برنامه‌ریزی و تلاش کنیم
و نقاط آسیب‌پذیر خود را در مقابل شیطان و وسوسه‌هایش شناسایی کنیم و ایمان‌مان را تقویت کنیم
لطف الهی هم با ما همرا میشود
وقتی همهٔ اینها دست به دست هم داد در ما مصونیت ایجاد میشود و ما ضدگلوله می‌شویم
در برابر شلیک تصویرسازی گناه در ذهن‌مان، از طرف شیطان
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۴)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
أَعْتَذِرُ إِلَیْکَ - یَا إِلَهِى -
مِنْهُنَّ وَ مِنْ نَظَائِرِهِنَّ
خداوندا از این گناهانی که گفتم و از هر چیزی که شبیه اینهاست، از تو عذرخواهی میکنم.
خداوندا از حقوق دیگری که احتمالا نادیده گرفته‌ام و متوجه آنها نشده‌ام، نیز از تو عذرخواهی میکنم
خداوندا از گناهان نوپدیدی پوزش می‌طلبم که شرایط زمانی، مکانی و اوضاع جامعه زمینه‌های آن را برایم فراهم میکند
خدایا از تو می‌خواهم مرا در محاسبهء مؤمنانهٔ نَفْسم، یاری کنی تا لغزشگاه‌ها و خطرگاه‌ها را شناسایی کنم
و یاریم کنی تا مراقبت کنم که به این لغزشگاه‌ها و خطاها و ضایع کردن حق دیگران، مبتلا نشوم
آمین
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۵)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اعْتِذَارَ نَدَامَةٍ یَکُونُ وَاعِظا لِمَا بَیْنَ یَدَیَّ مِنْ أَشْبَاهِهِنَّ.
خدایا واعظی نصیب «من» کن با حالتی سرشار از پشیمانی. واعظی که مرا اندرز دهد در گناهان مشابهی که در آینده برایم پیش خواهد آمد
ناهانی که در آینده به «من» نزدیک می‌شوند و از همین قبیل است که تاکنون برشمردم
اگر بعدها، مجلس غیبتی شکل گرفت زمینهٔ دروغ گفتن فراهم شد مجلس نامحرمی اتفاق افتاد
و یا هر گناه دیگری؛ این واعظ چنان باشد که مرا نگاه دارد و حفظ کند
خدایا واعظی نصیب «من» کن آکنده از هشدار تا مانع باشد از اینکه، «من» دوباره مرتکب گناه شوم
خداوندا مرا به یک عذرخواهی واقعی موفق کن
عذرخواهیی که با ندامتی همراه باشد که ریشه‌های گناه را در «من» بسوزاند
و در «من» عصمت تولید کند.
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۶)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
اکنون با این گرفتاری‌ها با این حق‌الناس‌های سنگین، چه کنیم؟
حق‌الناسی که گاهی ارتباط ما را با خداوند قطع میکند و باعث میشود دعایمان اجابت نشود نمازمان به حایی نرسد
ما در مقام عذرخواهی از چنین گناهانی چه کنیم؟
ادب عذرخواهی برای کسی که حقیقتا خود را گرفتار می‌بیند، چگونه است؟
کسی که بارش را سنگین و وضع خودش را بد می‌داند
و در جایگاهی نیست که بخواهد خودش مستقیما از خدایش تقاضای عفو کند چه باید بکند؟
چنین کسی نیازمند وساطت است.
ادب بندگی و عذرخواهی و اعتذار نیازمند شفیع است
پس در فراز بعدی، نام دلربای کسانی را به میان می‌آوریم که آبرومند و عزیزِ پیشگاه الهی هستند
فَصَلِّ عَلیٰ مُحَمَّد و آل مُحَمَّد
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۷)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ،
خداوندا ما دانستیم که از عهدهٔ عذرخواهی از تو، برنمی‌آییم و دانستیم که باید واسطه‌ای به درگاهت بیاوریم
پس نام کسانی را می‌آوریم که میدانیم وساطت و شفاعت آنها، نکبت این گناهان خطرناک را، از دوش ما برمی‌دارد
و با صلوات و توسل، به پیامبر و ائمه عظیم‌الشأن، از آنها طلب شفاعت و وساطت میکنیم
و این پاکانِ سربلند را واسطه قرار میدهیم تا برای ما، طلب مغفرت کنند و برای ما که به واسطهٔ گناه همیشه سرمان پایین است آبرو بخرند.
و محبت تو را ای خدای بخشنده به سوی ما جلب کنند.
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۸)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ،
پس درود بر محمد و آل او فرست
وَ اجْعَلْ نَدَامَتِى عَلَى مَا وَقَعْتُ فِیهِ مِنَ الزَّلاتِ،
و پشیمانى مرا از لغزش هاى پیشین
وَ عَزْمِى عَلَى تَرْکِ مَا یَعْرِضُ لِى مِنَ السَّیِّئَاتِ،
و عزم مرا بر ترک معاصى پس از این
تَوْبَةً تُوجِبُ لِى مَحَبَّتَکَ، یَا مُحِبَّ التَّوَّابِینَ.
توبه اى گردان که موجب محبت تو گردد، چون تو توبه کنندگان را دوست دارى.
خدایا این پشیمانی «من» از اشتباهات
و خطاهایی که پایم را لغزانده و مرا به زمین زده است
و این هم تصمیم «من» به اینکه
هرگز این گناهان را مرتکب نشوم
و این هم واسطه‌های سربلند و آبرومندم به درگاهت
پس برای «من» توبه‌ای قرار بده که محبت تو را شامل حالم کند
تُوجِبُ لِى مَحَبَّتَکَ
محبتت را بر «من» واجب و حتمی کند
یَا مُحِبَّ التَّوَّابِینَ.
ای کسی‌که توبه کنندگان را دوست داری
آشنایی با دعای سیوهشتم صحیفه سجادیه (۴۹)
عذرخواهی از خداوند در حق‌الناس
ما در این دعای نورانی از حقوقی که بر گردنمان مانده با تضرع به درگاه خداوند
و توسل به معصومین توبه کردیم
⁉ ولی آیا میدانیم توبهٔ حقیقی چیست؟
وبه یعنی:
«من» از کاری که کرده‌ام پشیمانم،
و پشیمانی از گناه یعنی: تصمیم بر ترک گناه گرفته‌ام تصمیم بر رها کردن همیشگی آن گناه و عدم بازگشت به آن گرفته‌ام.
❓آیا ما چنین توبه‌ای کرده‌ایم؟
و بالاترین درجهٔ توبه آنجاست
که «من»:
از نظر روحی و روانی، به جایی برسم که دیگر هرگز؛ تصور انجام آن گناه را هم نکنم
و این میشود توبهٔ حقیقی.
توبهٔ حقیقی یعنی:
«من» آسیبی که گناه، به سعادت دنیا و آخرتم می‌زند، با تمام وجودم بفهمم
و این درک و فهم در «من» ندامتی ایجاد کند، تمام عیار و به این درک برسم که، اشتباهی که کردم گناهی که مرتکب شدم به ارتباطم با خدا، چه آسیبی رسانده است
به این درک برسم که، گناه «من» کوچک نبود،
چون نافرمانی بزرگ خدایی را کردم
و پس از آن دیگر هیچ گناهی نزد «من»
کوچک نباشد تا هرگز به گناه بازنگردم
تا مورد عنایت و محبتِ خدایم
قرار گیرم
یاٰ مُحِبَّ التَّوّٰابیٖن
ای کسی که توبه کنندگان را دوست داری
«من» لِه شده‌ام و گناه مرا خُرد کرده
«من» به درد نمی خورم مگر اینکه
تو مرا بگیری و به «من» محبت کنی.
پایان دعای سیوهشتم
به نام خدا
اول کلام این است که:
بودنِ ما در دنیا وابسته به بدن ماست
بدن جایگاه بسیار مهم و فوق‌العاده سرنوشت‌سازی دارد در:
عبادت، اطاعت، کار و تلاش، آرامش و همهٔ آنچه برای زندگی به آن نیاز داریم.
سلامت روحی و روانی ما نیز، وابسته به سلامت جسم است
جسم، واسطهٔ فراهم کردن نعمت‌های مادی و معنوی؛ برای ما است
و البته این بدنِ آرام، سالم و در عافیت
و تحت برنامه است که میتواند سعادت دنیا و آخرت ما را تأمین کند
خالق حکیم، نظام سلامت و بهداشت را
کاملا طراحی کرده و توسط انبیاء در اختیار ما گذاشته است
این نظام، انسان را از بیماری‌ها حفظ میکند و ضریب ابتلا به بیماری را کم میکند
خداوند مهربان، بدن انسان را نمایشگاهی بسیار بزرگ و باعظمت از قدرت، علم و تدبیر خود قرار داد
و آنگاه به امانت به ما سپرد تا:
1⃣ قدر بدن را بشناسیم و تا پایان عمر از آن محافظت و نگه‌داری کنیم
2⃣ از آن بهره‌برداری مفید داشته باشیم
3⃣ شکر این بدن را با بندگی و طاعت پروردگار به‌جا آوریم.
دعای امام سجاد علیه السلام در هنگام سختی و گرفتاری
1- بارالها تو مرا درباره اصلاح نفسم به چیزی امر فرموده ای که خود به انجام آن از من تواناتری، و توانایی تو بر آن و بر من بیشتر از توانایی من است، پس چیزی که تو را از من خوشنود میگرداند به من عطا کن، و رضای خود را در حال عافیت و تندرستی از من دریافت نما.
2- خدایا! بر محمد و آلش درود فرست
و ترس و اندوه و عذاب، و اشتیاق پاداش وعده داده شده را روزیم فرما
تا لذّت آنچه تو را به خاطر آن میخوانم،
و دشواری چیزی که از آن به تو پناه می‌آورم، بیابم
خدایا! آنچه از کار دنیا و آخرتم، مرا اصلاح میکند میدانی
پس به برآوردن خواسته های من مهربان باش
3- خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست
و هنگام کوتاهی در شکر گزاریت، آنهم شکرگزاری به خاطر نعمتهایی که در زمان آسایش و سختی، و سلامت و بیماری به من عنایت فرمودی روزیم گردان
تا هنگام ترس و ایمنی و خشنودی و خشم و آرامش باطن در برابر ادای وظیفه ای که نسبت به حضرتت بر من واجب است دریابم
4. خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست
و سلامت سینه از حسد روزیم کن
تا به هیچ یک از بندگانت برای ذرّه ای از احسانت که به آنها عنایت کردی، حسد نورزم
و تا جایی که هیچ نعمتی از نعمتهایت را، بر احدی از بندگانت در دین یا دنیا، یا سلامت یا تقوا، یا فراخی یا راحت نبینم؛
جز آن که برتر از آن را به لطف تو
و از سوی تو برای خود که یگانه ای و شریکی برایت نیست آرزو کنم
5- خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست
و خودداری از خطاها
و پرهیز از لغزشها را در دنیا و آخرت، در حال خشنودی و خشم روزیم فرما
به طوری که حالت درونم نسبت به آنچه که از خشنودی و خشم بر من وارد میشود، یکسان و مساوی باشد
در حالی که عمل کننده به طاعتت باشم و خشنودی تو را در حق دوستان و دشمنان بر آنچه غیر طاعت و خشنودی توست ترجیح دهم
تا دشمنم از ستم و جورم ایمن باشد
و دوستم از رغبتم و پایین آمدن هوای نفسم به سویش ناامید گردد
و مرا از آنان قرار ده که تو را مخلصانه در حال آسایش میخوانند
مانند کسانیکه از روی اخلاص هنگام اضطرار و بیچارگی در دعا از تو درخواست مینمایند
زیرا تو ستوده شده و بزرگی.
دعای امام سجاد (ع) در دور کردن شیطان
1- خدایا! به تو پناه میبرم از فتنه انگیزیهای شیطان رانده شده
و از نیرنگ و مکرهایش
و از اطمینان به دروغها و وعده ها و فریبکاری و دامهایش
و این که خود را در گمراه کردن ما از راه بندگیت
و خوار کردنمان بر اثر معصیتت، به طمع اندازد یا نزد ما نیکو شود زشتی هایی که او در نظر ما نیکو جلوه میدهد
یا گران و سخت شود، خوبی هایی که او در نظر ما زشت نشان میدهد
خدایا! به عبادت و بندگی ما، او را از عرصه گاه زندگیمان دور کن
و به سبب جدّیّت و تلاشمان در راه محبتت، او را ذلیل و خوار گردان
و بین ما و او پرده ای قرار ده که آن را ندرد
و حجابی ضخیم برقرار کن که آن را نشکافد.
2- خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست
و شیطان را با سرگرم شدن به برخی دشمنانت از ما منصرف کن
و ما را به رعایت نیکویت از او حفظ فرما
و از خیانت و نیرنگش کفایت کن
و رویش را از ما برگردان
و ردّ پایش را از ما قطع کن
3- خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست
و ما را از هدایتی که در دوام و پابرجایی مانند گمراهی او باشد، بهرهمند ساز
و ما را در برابر بیراهی او، توشه تقوا کرامت فرما
و خلاف راه هلاکت بار او، ما را به مسیر تقوا رهنمون باش
خدایا! برای او در دلهای ما راه وارد شدن قرار مده
و در شؤون زندگی ما برای او جایگاه اقامت فراهم نکن.
4- خدایا! ما را به آنچه که از باطل در نظرمان بیاراید، آگاه ساز
و چون آگاهمان کردی، از آن نگاهمان دار
و ما را به زمینه های چاره جویی در برابر او بینا گردان
و آنچه را که باید علیه او آماده کنیم، به ما الهام کن
و ما را از خواب غفلتی که سبب گرایش به اوست بیدار فرما
و یاری دادن ما را در جنگ با او، به توفیقت نیکوگردان
خدایا! دلهای ما را از ردّ کردن و انکار عملش سرشار ساز
و به ما برای درهم شکستن حیله اش لطف فرما.
آمین رب العالمین
5- خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست
و سلطه و تسلّط شیطان را از ما بگردان
و امیدش را از ما قطع کن
و او را از حرص ورزیدن به گمراهی ما دفع فرما
خدایا! بر محمّد خاتم انبیا و سید رسولان، و بر اهل پاک و پاکیزه او درود فرست
و ما و اهل ما و برادران ما و تمام مؤمنان و مؤمنات را از آنچه از آن پناه میجوییم پناه ده
و از آنچه از بیم آن، از تو ایمنی میخواهیم امان بخش
و دعای ما را نسبت به آنچه دعا میکنیم بشنو
و آنچه را از درخواستش غفلت میکنیم، به ما عطا فرما
و آنچه را فراموش کردیم برای ما حفظ کن
و ما را به سبب آن به درجات شایستگان و رتبه های اهل ایمان انتقال ده
دعایمان را مستجاب کن ای پروردگار جهانیان!
نیایش، درباره پدر و مادر
1- خدایا! بر محمّد بنده و فرستاده ات،
و بر اهل بیت پاکش درود فرست،
و آنان را به برترین درودها و رحمت و برکات و سلام خود، مخصوص گردان.
خدایا! پدر و مادرم را به گرامی داشتن نزد خود،
و درود از جانب حضرتت اختصاص ده.
ای مهربانترین مهربانان!
2- خدایا! بر محمّد و آل محمّد درود فرست
و دانش آنچه از حقوق ایشان[پدر و مادر] بر من واجب است، به من الهام فرما
و دانش همه آن حقوق واجبه را برایم فراهم آور
سپس مرا به آنچه در این زمینه الهام کرده ای به کار گیر
و برای انجام آنچه به دانستنش بینایم می‌کنی توفیق ده
تا به کار بستن چیزی که به من آموخته ای از دستم نرود
و اندامم از خدمت کردن بر اساس حقوقی که به من الهام فرموده ای، سنگین نشود
3- خدایا! چنانم قرار ده که از پدر و مادرم مانند ترسیدن از پادشاه ستمکار بترسم
و به هر دو همچون مادری مهربان نیکی کنم
و اطاعت و نیکوکاریم را به آنان، در نظرم از خواب خواب آلوده شیرینتر
و برای سوز سینه ام، از شربت گوارا، در ذایقه تشنه، خنکتر گردان
تا خواسته هر دو را بر خواسته خود ترجیح دهم
و خشنودی آنها را بر خشنودی خود مقدّم دارم
و نیکوکاری ایشان را در حق خود، هر چند اندک باشد، زیاد شمارم
و نیکوکاری خود را درباره ایشان هر چند بسیار باشد، اندک به حساب آورم
4- خدایا! صدایم را در محضر آنان[پدر و مادر] آهسته
و گفتارم را پاکیزه و دلنشین
و خویم را نسبت به آنان نرم فرما
و دلم را به هر دو مهربان ساز
و مرا نسبت به هر دو اهل مدارا
و نرمش و مهربان و دلسوز گردان
خدایا! آنان را به پاس پرورش من پاداش ده
و در برابر گرامی داشت من جزا عنایت فرما
و هر چه را در کودکی من نسبت به من منظور داشتند، در حق آنان منظور دار.
5- خدایا! آنچه از جانب من آزار به ایشان(پدر و مادر) رسیده یا کار ناپسندی از من نسبت به آنها رخ داده
یا حقی که از آنان بر عهده من ضایع شده،
همه را موجب ریختن گناهانشان
و بلندی مقامشان
و افزونی خوبیهاشان قرار ده
ای تبدیل کننده بدی‌ها، به چندین برابرش به خوبی‌ها
6- [خدایا] زیرا من آنان (پدر و مادر) را نسبت به خود، در کوتاه آمدنشان از حقم متهم نمیکنم
و آنان را در نیکوکاریشان درباره خود سهل انگار نمیدانم
و از آنچه درباره ام انجام داده اند ناراضی نیستم.
ای پروردگار من! حق آنان بر من، از حق من بر آنان واجبتر
و احسانشان به من پیشتر
و دیرین تر، و نعمتشان نسبت به من عظیم تر است
از این که آنان را بر اساس عدالت، به دایره تلافی کردن وارد کنم
یا با آنان مانند آنچه را با من رفتار کردند، رفتار کنم.
ای خدای من! اگر چنین کنم، روزگار مدیدی که به تربیتم مشغول بودند
و زحمت سختی که در نگاهداری من تحمل کردند
و آن همه بر خود تنگ گرفتند، تا در زندگی من گشایش باشد چه میشود؟!
7- بعید است که [پدر و مادر] بتوانند حق خود را به طور کامل از من دریافت کنند
و من قدرت ندارم حقوقی که از آنان برعهده من واجب شده، تدارک کنم
و وظیفه خدمت را نسبت به آن دو به جا آورم
پس بر محمد و آلش درود فرست
و ای بهترین کسی که از او یاری خواهند! مرا بر ادای حق آنان یاری ده
و ای راه نماینده تر کسی که به او رو کنند!
مرا برای خدمت به پدر و مادر توفیق عنایت کن
مرا در زمره آنان که عاقّ پدر و مادرند قرار مده
و روزی که هر انسانی به خاطر آنچه مرتکب شده جزا داده میشود
و در برنامه جزا به آنان ستم نمی‌شود،
8- خدایا! بر محمد و آلش و بر نسل او درود فرست
و پدر و مادرم را به برترین چیزی که پدران و مادران بندگان مؤمنت را به آن اختصاص دادی، اختصاص ده
ای مهربانترین مهربانان!
خدایا! یاد ایشان را در پی نمازهایم
و در وقتی از اوقات شبم
و در هر ساعتی از ساعات روزم
از یادم مبر
آمین رب العالمین
مناجات امام سجاد علیه السلام در:
پناه جستن به خدا از ناملائمات و اخلاق ناستوده
1- [بارالها] به تو پناه می‌آوریم،
از بدی باطن و ناچیز شمردن گناه کوچک، و این که شیطان بر ما چیره شود،
یا روزگار ما را به عرصه بلا و نکبت اندازد، یا پادشاه بر ما جور و ستم روا دارد و به تو پناه می‌آوریم،
از رسیدن به اسراف،
و از دست دادن آنچه که در زندگی به اندازه و کافی است
2- [بارالها!] به تو پناه می‌آوریم از سرزنش دشمنان و از احتیاج به هم نوعان
و از معیشت در سختی
و از مرگ بدون توشه
و به تو پناه می‌آوریم
از حسرت عظیمتر و بلای بزرگتر، و بدترین بدبختی و بدی بازگشت
و محرومیت از ثواب، و داخل شدن مجازات
بر محمّد و آلش درود فرست
و مرا و تمام مؤمنین و مؤمنات را به رحمتت از همه این امور زشت پناه ده
ای مهربانترین مهربانان!
آمبن رب العالمین
نیایش های حضرت سجاد ع در هنگام اعتراف و طلب توبه از خداوند متعال
1- خدایا! مسلّماً سه خصلت، مرا از درخواست از حضرتت مانع میشود
و یک خصلت، مرا به جانب درخواست از تو پیش می‌برد
آن سه خصلتی که مانع درخواست من میباشد این است:
1. کار خوبی که مرا به آن فرمان دادی، و من در انجامش کندی کردم.
2. کار زشتی که مرا از آن بازداشتی، و من در ارتکابش شتاب ورزیدم
3. نعمتی که به من دادی، و من در سپاس گزاریش کوتاهی کردم
و آنچه مرا به جانب درخواست از تو پیش می‌برد، احسان توست
به کسی که با نیت خالص به سوی تو آمد
و با خوش گمانیش به پیشگاه حضرتت وارد شد
زیرا تمام احسانت تفضّل و همه نعمتت، آغاز و ابتدایی از جانب تو نسبت به آفریده هاست
2- ای معبود من! اقرارم نزد تو به زشتی اعمالی که مرتکب شده ام،
آیا برایم سودی خواهد داشت؟
و اعترافم به محضر حضرتت به بدی کرداری که از من صادر شده،
آیا مرا از عذاب تو نجات خواهد داد؟
یا در این وضعی که هستم، خشم و غضبت را بر من حتم و واجب نمودی،
یا در وقت درخواستم، دشمنیت ملازم من گشته؟!
پاک و منزّهی، از تو ناامید نمی شوم
3- حال آن که درِ توبه به محضرت را به رویم گشوده ای
بلکه سخن می گویم، سخن بنده ای خوار؛
بنده ای ستم کننده به خویش؛
بنده ای که حرمت پروردگارش را سبک شمرده؛
بنده ای که گناهانش بزرگ شده و روی هم انباشته گشته
و روزگارش از او روی گردان شده
و به او پشت کرده،
تا جایی که چون نظر می کند، می بیند زمان عمل سپری شده،
و نهایت عمر به پایان رسیده.
یقین می کند که برای او گریزگاهی از عذابت،
و پناهگاهی از کیفرت وجود ندارد
[پس ارحمنا]
4- همراه انابه و ناله با حضرتت روبه رو میشود
و بازگشت و توبه را برای تو خالص میکند
پس با دلی پاک و پاکیزه در پیشگاهت میایستد
سپس با نالهای سوزناک و آهسته تو را میخواند
در جائی که در برابرت، سر تواضع و فروتنی پایین انداخته
تا جایی که از شدّت فروتنی خمیده گشته به طوری که قامت راستش کج شده
و عظمت تو، قدمهایش را به لرزه انداخته
و اشکهایش صفحه رخسارش را فراگرفته
تو را با این جملات میخواند:
ای مهربانترین مهربانان! و ای رحیم ترین کسی که درخواست کنندگان رحمت به او توجّه میکنند
و ای عطوفترین کسی که آمرزش خواهان گِرد او گردند
و ای آن که گذشتش از انتقامش بیشتر
و خشنودیش از خشمش افزونتر است
[ از عذابی که به آن سزاوارم در گذر]
آمین رب العالمین
6- ای آن که باگذشت نیکویش ستوده بودنش را به مخلوقش مینمایاند
و بندگان را به پذیرفتن توبه عادت میدهد
و اصلاح شدن تباه کارشان را به توبه می‌خواهد،
و ای آن که از عمل بندگان، به اندکش خشنود است
و عمل اندک آنان را پاداش فراوان میدهد.
و ای آن که اجابت دعایشان را ضامن شده
و به احسانش، پاداش نیکو را به آنان وعده داده
خدایا! من نه از گناهکارترین گناهکارانم که او را آمرزیده ای
و نه از نکوهیده ترین کسانی که از پیشگاهت عذر خواسته اند
و تو عذرشان را پذیرفته ای
و نه از ستم کارترین کسانی که به سویت بازگشته اند، و تو بازگشتشان را قبول کرده ای.
[بارالها! خواسته هایم برآورده و گناهانم بیامرز]
7- خدایا! بر محمد و آلش درود فرست، و حقوقی که بر عهده من داری بر من ببخش
و از عذابی که از جانب تو سزاوار آنم، مرا به سلامت دار
مسلماً به گذشت از گنهکار قدرت داری
و برای آمرزش، مورد امیدی، به بخشیدن معصیت معروفی
برای حاجتم محل ّطلبی جز تو نیست
و برای گناهم آمرزنده ای غیر تو وجود ندارد
حاشا که چنین نباشی، من بر خود به غیر تو نمی ترسم.
تو اهل تقوا و آمرزشی.
بر محمّد و آل محمّد درود فرست.
و حاجتم را روا کن
و خواسته ام را برآور
و گناهم را بیامرز
و ترسم را ایمنی ده
همانا تو بر هر چیز توانایی
و اموری که از تو خواستم، روا کردنش برای تو آسان است.
دعایم را مستجاب کن ای پروردگار جهانیان!
[آمین رب العالمین ]
امام سجاد علیه السلام در درخواست بخشش و رحمت
1- خدایا! بر محمد و آلش درود فرست،
و بنای شهوتم را از هر حرامی در هم شکن
و میل شدیدم را از هر معصیتی دور دار،
و مرا از آزردن هر مرد مؤمن و زن مؤمنه،
و هر مرد مسلمان و زن مسلمه باز دار.
آمین رب العالمین
2- خدایا! هر بنده ای نسبت به من مرتکب کاری شده که آن کار را بر او حرام کردی،
یا پرده حرمت مرا که دریدنش را بر او ممنوع کردی دریده،
پس زیر بار ستمی که بر من داشته مرده،
یا در حالی که هنوز زنده است، حقّی از من برعهده او ثابت است؛
پس او را نسبت به ستمی که بر من روا داشته بیامرز،
و در رابطه با حقی که از من پایمال کرده عفو فرما،
و درباره آنچه با من کرده مؤاخذه مکن
آمین رب العالمین
3- [بارالها! هر بنده ای که] به خاطر گناهانی که با ستم بر من مرتکب شده رسوایش نساز
و این عفو و گذشتم را از آنان و چشم پوشی و کار نیکی که بدون چشم داشت نسبت به آنان انجام دادم، از پر فایده ترین صدقات صدقه دهندگان قرارده
و بالاترین عطاهای مقرّبین پیشگاهت قرار ده
و در برابر عفو من از آنان عفوت
و در مقابل دعایم برای آنان رحمتت را عوض قرار ده
تا هر یک از ما به سبب فزون بخشیت سعادتمند شویم
و هر کداممان محض احسانت رستگار گردیم.
4- خدایا! هر یک از بندگانت که از جانب من صدمه ای به او متوجّه شده
یا از سوی من آزاری به او رسیده
یا از من یا به سبب من ستمی بر او شده، و از پی آن ستم به گونه ای حقش را پایمال کرده ام
که باز گرداندن آن حق برایش ممکن نیست
یا با حقی که بر عهده من دارد
چنان از او پیش گرفته ام
و از دستش فرار کرده ام
که یافتن من برای گرفتن حقّش به هیچ عنوان برایش میسّر نیست
در عین همه این امور بر محمد و آلش درود فرست
و آن صاحب حق را به توانگری خود از من راضی کن
5- [بارالها هر کسی حقی به گردنم دارد] حقّش را به طور کامل از نزد خود بپرداز،
و مرا از عقوبتی که بر اساس فرمانت مستحق آن شده ام نگاه دار،
و از کیفری که عدالتت به آن حکم میی کند نجاتم ده؛
زیرا نیروی من تاب عذاب تو را ندارد،
و برای طاقت من امکان تحمّل خشم تو نیست.
بدرستی که اگر مرا بر پایه حق مکافات کنی هلاکم می کنی،
و اگر به رحمتت نپوشانی، به مهلکه ام می اندازی.
ای خدای من!
از تو بخشیدن چیزی را می خواهم که بخشیدن آن، چیزی از تو نمی کاهد،
و باری را از دوشم می خواهم برداری، که برداشتن آن بر تو دشوار و گران نیست.
6- ای خدای من! از تو می خواهم که وجودم را به من ببخشی؛
وجودی که آن را خلق نکردی، تا به وسیله آن خودت را از شرّی باز داری،
یا به سبب آن به سودی راه یابی؛
بلکه آن را آفریدی تا قدرتت را بر آفرینش نظیر آن به اثبات رسانی،
و برهان و حجتی بر ایجاد شکل آن در آخرت قرار دهی،
و از تو درخواست می کنم بار گناهانی که حمل آن مرا گران بار ساخته از دوشم برداری
و از تو نسبت به آنچه سنگینی اش مرا به زانو درآورده، یاری می طلبم.
7- [بارالها!] بر محمّد و آلش درود فرست
و وجودم را به خاطر ستم بر خود بر من ببخش،
و رحمتت را به برداشتن بار سنگین گناه از دوشم بر من بگمار.
چه بسیار رحمتت به بدکاران رسیده،
و چه فراوان گذشت و عفوت شامل ستمکاران شده.
پس بر محمّد و آلش درود فرست،
و مرا سرمشق کسانی قرار ده، که آنان را به گذشتت از افتادن در افتادنگاه های خطاکاران سرپا نگاه داشتی،
و به توفیقت از ورطه های مجرمان رها کردی،
پس در سایه عفوت از اسارت خشمت رها شد،
و به دست احسانت از بند عدالتت به آزادی رسید.
ای خدای من! اگر این گونه رفتار کنی، درباره کسی رفتار کرده ای که استحقاق عقوبتت را انکار نمی کند
و خود را از سزاوار بودن نسبت به خشمت تبرئه نمی نماید.
http://m5736z.blog.ir/post/sajadye1
